Με μια απλή αλλά σταθερή δημοσιογραφική ματιά. Ο «Κωδικός 56» με τον Κυριάκο Πενηνταέξ μας θύμισε πως η κυπριακή τηλεόραση μπορεί ακόμη να ενημερώνει με σοβαρότητα, όταν επιλέγει την ουσία και όχι τον εντυπωσιασμό.
Από τον Ανδρέα Κάτσιη
Η πρεμιέρα της νέας εκπομπής του ΣΙΓΜΑ, «Κωδικός 56», τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου, με τίτλο «Ακριβό ρεύμα – Ευθύνες», έφερε πίσω στην ιδιωτική τηλεόραση κάτι που έλειπε για χρόνια: την έρευνα για θέματα επικαιρότητας που απασχολούν το σύνολο της κοινωνίας, με στόχο την ενημέρωση και όχι τον απλό εντυπωσιασμό. Σε μια εποχή όπου η ταχύτητα υπερισχύει της ουσίας και η τηλεόραση έχει εθιστεί στη φασαρία, ο Κυριάκος Πενηνταέξ και η ομάδα του κατάφεραν να δημιουργήσουν μία πρόταση με ακριβώς αντίθετα χαρακτηριστικά, δίνοντας στη διερευνητική δημοσιογραφία την παλιά της αίγλη.
Ένα επεισόδιο με ρυθμό και περιεχόμενο
Η υπόθεση του τερματικού στο Βασιλικό, το έργο που υποσχόταν ενεργειακή ανεξαρτησία στον τόπο και που εν τέλει κατέληξε σε φιάσκο -ένα από τα πολλά που βιώνουμε σε αυτή τη χώρα- απασχόλησε το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής του Κυριάκου Πενηνταέξ. Ένα σφιχτοδεμένο 45λεπτο επεισόδιο, το οποίο παρουσίασε αποκαλυπτικά ντοκουμέντα, επιστολές αξιωματούχων και πρακτικά συνεδριάσεων, φέρνοντας στην οθόνη όλες τις πλευρές που είχαν ή έχουν άμεση εμπλοκή με το σκάνδαλο. Το μοντάζ ήταν γρήγορο, καθαρό και λειτουργικό, ο λόγος απλός, χωρίς τεχνικούς λαβύρινθους -πλην μερικών εξαιρέσεων- και το ρεπορτάζ είχε ροή. Μέσα σε 45 λεπτά, η εκπομπή κατάφερε να πει αυτά που έπρεπε, με αποδείξεις και στοιχεία, χωρίς να φωνάζει.
Η παρουσία του Πενηνταέξ
Ο Κυριάκος Πενηνταέξ, παρότι είναι ένας δημοσιογράφος που βρίσκεται χρόνια στο χώρο, είναι η πρώτη φορά που βγαίνει μπροστά στην οθόνη με δική του εκπομπή, ένα project που όπως αποκάλυψε ο ίδιος σε συνέντευξή του στο Down Town, ήταν μία δική του ιδέα, την οποία κυνηγούσε για χρόνια. Ο Πενηνταέξ στέκεται ψύχραιμος, ουσιαστικός και με δημοσιογραφικό ήθος, αποφεύγοντας να γίνει ο ίδιος πρωταγωνιστής της ιστορίας -μία παγίδα που δύσκολα ξεπερνάς, παρά αφήνει την είδηση και τα στοιχεία να «μιλήσουν» από μόνα τους. Η στάση του είναι απλή, σταθερή, χωρίς φιοριτούρες ή ψευτοδράμα, και αυτή ακριβώς η απλότητα καθιστά την παρουσία του πειστική. Δείχνει πως η ενημέρωση δεν χρειάζεται υπερβολές για να έχει δύναμη· χρειάζεται μόνο καθαρότητα και σεβασμό. Και ευτυχώς αυτή η απλότητα διατηρείται και στο κομμάτι της σκηνοθεσίας. Πλάνα γεωμετρικά, που εστιάζουν στα πρόσωπα και όχι στην εικόνα.
Το μοναδικό μελανό σημείο
Αν κάτι «ξέφυγε» ελαφρώς και φυσικά αυτό αφορά τη δική μας ματιά, ήταν η αισθητική συγγένεια με το κεντρικό δελτίο του σταθμού. Σε ορισμένα σημεία, ο ρυθμός και η δομή παρέπεμπαν περισσότερο στις «Τομές στα Γεγονότα» παρά σε αυτόνομη ερευνητική εκπομπή. Κατανοητό, εάν λάβουμε υπόψιν πως η πλειοψηφία των συντελεστών πίσω από τις εκπομπές είναι η ίδια, ωστόσο θα ήταν καλό να υπάρξει περισσότερη απόσταση από τη δελτιοκεντρική αισθητική – ας μου επιτραπεί ο όρος- ώστε η εκπομπή να έχει τη δική της ξεκάθαρη ταυτότητα. Παρ’ όλα αυτά, η καθαρότητα τού περιεχομένου και η σοβαρότητα του ύφους κρατούν το αποτέλεσμα σε υψηλό επίπεδο.
Μια προσπάθεια που αξίζει
Ο «Κωδικός 56» δεν προσπαθεί να «πουλήσει» δραματικότητα· άλλωστε η θεματολογία με την οποία πραγματεύεται είναι αρκετά δραματική από μόνη της, προσπαθεί να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη του θεατή. Είναι μια παραγωγή που θυμίζει ότι η τηλεόραση δεν είναι μόνο ψυχαγωγία ούτε μέσο αυτοπροβολής ορισμένων, αλλά αποτελεί και ένα εργαλείο δημοκρατίας και άσκησης πίεσης για απόδοση δικαιοσύνης -όταν βέβαια λειτουργεί σωστά. Με αποκαλυπτικές πληροφορίες και επαγγελματισμό, ο «Κωδικός 56» φαίνεται πως υπηρετεί το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε και το κανάλι τού Παρισσινού, μετά από αρκετό καιρό, φαίνεται πως επέστρεψε δυναμικά, με μία δική του παραγωγή σέβεται τον τηλεθεατή, αποκαλύπτει και ενημερώνει σωστά, χωρίς υπερβολές. Αν και αυτό ήταν μόλις το πρώτο επεισόδιο, και κάποιος θα μπορούσε να πει πως είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα, όλα τα μέχρι στιγμής δεδομένα, μας δίνουν μία αισιοδοξία για την πορεία αυτής της νέας προσπάθειας. Αν η συνέχεια κινηθεί στην ίδια γραμμή, τότε ίσως η ιδιωτική τηλεόραση πάρει μπρος και ξεκινήσει να δημιουργεί περισσότερες δικές της παραγωγές.
Info: Η εκπομπή ντοκιμαντέρ ερευνητικής δημοσιογραφίας με τον Κυριάκο Πενηνταέξ, προβάλλεται κάθε Δευτέρα από την τηλεόραση του ΣΙΓΜΑ, στις 22:40 μ.μ.
