Εστιατόρια και ταβέρνες σε πόλεις και χωριά του νησιού υιοθετούν τη φιλοσοφία Farm to Table, αναδεικνύοντας την τοπική αγροτική παράδοση και μετατρέποντας το φαγητό σε γέφυρα ανάμεσα στη φύση, τον παραγωγό και τον άνθρωπο που το απολαμβάνει.
Η γαστρονομική σκηνή της Κύπρου τα τελευταία χρόνια γνωρίζει μια αθόρυβη αλλά ουσιαστική επανάσταση: Την άνοδο της φιλοσοφίας Farm to Table. Πρόκειται για μια διεθνή τάση που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, με στόχο την επανασύνδεση του πιάτου με τον τόπο προέλευσής του. Ο όρος αναφέρεται στην πρακτική κατά την οποία τα εστιατόρια συνεργάζονται άμεσα με τοπικούς παραγωγούς, αγρότες και κτηνοτρόφους, ώστε οι πρώτες ύλες που φτάνουν στον πελάτη να είναι όσο το δυνατόν πιο φρέσκες, εποχιακές και απαλλαγμένες από περιττές μετακινήσεις και μεσάζοντες. Στην πράξη, η προσέγγιση αυτή δεν αφορά μόνο στη γεύση, αλλά σε μια ολόκληρη φιλοσοφία βιωσιμότητας. Ενισχύει την τοπική οικονομία, μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και προάγει την υγιεινή διατροφή μέσα από προϊόντα που «μιλούν» για τον τόπο τους, συνδέοντας (όπως λέει και το όνομά της) τη γη με το τραπέζι.
Amaracus at Minthis
Σαν να αναδύεται μέσα από τις κορφές του λόφου αγκαλιάζοντας αρμονικά το περιβάλλον, το Minthis ήταν σαφές από το πρώτο διάστημα της λειτουργίας του πως θα άφηνε το αποτύπωμά του στον τομέα της φιλοξενίας. Η ευφυΐα στον σχεδιασμό των κτιρίων εναρμονίζεται πλήρως με τη φιλοσοφία του, δηλαδή τη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση. Αποτελώντας τον γαστρονομικό του πυρήνα, το Amaracus δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτή τη λογική. Η βεράντα του αντικρίζει πανοραμικά το τοπίο, που αποτελεί και την πηγή έμπνευσης για το μενού, που ακολουθεί τις εποχές ευλαβικά και συμπυκνώνει την ιστορία και την ταυτότητα της περιοχής, αλλά και της Μεσογείου. Στο μενού αποτυπώνεται η απλότητα και η καθαρότητα, μέσα από τον σεβασμό στην πρώτη ύλη, με μότο το «less, but meaningful». Με αφαιρετική διάθεση, αφήνει τα συστατικά να απελευθερώσουν τα αρώματα και τις γεύσεις τους, δίνοντας έμφαση στα αρωματικά, τα βότανα και τα προϊόντα που καλλιεργούνται εντός του resort, αλλά και της γύρω περιοχής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Minthis Garden Salad, με ντομάτες και κρουτόνια χαρουπιού, με τις «τερατσιές» να αποτελούν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά είδη της Τσάδας. Το ίδιο και το Χταπόδι στη Σχάρα, που σερβίρεται με σιρόπι από χαρούπια, αλλά και το Στέικ Τόνου που συνδυάζεται με Ξυνιστέρι από τους αμπελώνες του Minthis.
Minthis Resort, Τσάδα, επ. Πάφου, 26 842273.
Topika Meze Bar
Το cosy, ατμοσφαιρικό και γουστόζικο εστιατόριο στην καρδιά της Λευκωσίας, συνεχίζει να δίνει έμφαση στις εποχιακές πρώτες ύλες από ντόπιους παραγωγούς της Σολέας, πολλά από τα οποία είναι βιολογικής καλλιέργειας. Κρατώντας την to-share φιλοσοφία των πιάτων του, σερβίρει μικρά ορεκτικά, ανάλαφρες σαλάτες, κρεατικά, ψάρια και γλυκά. Ανάμεσα στα πιάτα που δοκιμάσαμε τελευταία, η bruschetta σύκου με χοιρομέρι, τα κεφτεδάκια με καρότο και κολοκάσι, τα ντάκος καρπούζι, το μαριναρισμένο λαβράκι καρπάτσιο και η αρνίσια ταλιάτα με χονδρό πουργούρι και γκασπάτσο με λιαστή ντομάτα.
Χριστόδουλου Σώζου 2, Λευκωσία, 94 041900.
Symposio
Σε ένα αναπαλαιωμένο αρχοντικό στεγάζεται το «Συμπόσιο», η παραδοσιακή ταβέρνα που κατακτά τις τελευταίες χρονιές το βραβείο Κυπριακής Κουζίνας στα γαστρονομικά βραβεία «Αθηνόραμα Χρυσοί Σκούφοι Κύπρου». Το επισκεπτόμαστε για τα πιάτα με δικά τους ζαρζαβατικά που καλλιεργούν σε κοντινή απόσταση, τις χειροποίητες ραβιόλες που γεμίζουν με χαλούμι και δυόσμο και, κυρίως, για τα κρεατικά ψημένα με στον ξυλόφουρνο, τη σχάρα αλλά και τον «λάκκο» που μπορείτε να δείτε στη μεγάλη αυλή του μαγαζιού.
Προδρόμου 61, Πελένδρι, 99 404348.
Ψωμί κι Ελιά
Ταβέρνα στην καρδιά του χωριού Αυγόρου στην επαρχία Αμμοχώστου, με παραδοσιακές κυπριακές αλλά και ελληνικές συνταγές και καλαίσθητο περιβάλλον, που την κάνουν να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες της περιοχής. Γνωστή η επαρχία για την παράδοση στις καλλιέργειες, δίνουν έμφαση στα προϊόντα τους (με τις πατάτες σε πρώτο πλάνο), που ακολουθούν τις τέσσερις εποχές και φτιάχνουν ένα μενού που αλλάζει συχνά, με ενδιαφέρουσες και ποιοτικές επιλογές. Comfort φαγητά που μας μεταφέρουν νοητά στο σπίτι της γιαγιάς, αλλά και σε περιοχές της Ελλάδας, όπως την Καλαμάτα. Ανάμεσά τους οι φημισμένοι κολοκυθοκεφτέδες, η παστιτσάδα, τα σαλιγκάρια και φυσικά οι φρέσκιες πατάτες από το Αυγόρου. Στα υπέρ και ο πλούσιος μεζές, με πολλά κυπριακά πιατάκια για να μοιραστείς με την παρέα.
Δημοκρατίας 7, Αυγόρου, επ. Αμμοχώστου, 96 099609.
Καμασιάς
Καλοφτιαγμένη κυπριακή κουζίνα με εξαιρετικές πρώτες ύλες, βασισμένες στην εποχικότητα. Η τροφοσυλλογή από τα μέλη της οικογένειας, αλλά και το κοφτερό κριτήριο της μαγείρισσας, Ντανιέλας Καμασιά στο κρέας, εκφράζονται μέσα από μερακλήδικα πιάτα ημέρας, όπως το βραστό αρνίσιο κεφαλάκι, οι τα αυγά με άγρια σπαράγγια, ενώ δικό τους χαλούμι και ντόπιες πατάτες συμπληρώνουν την εικόνα.
Δαιδάλου 23, Παραλίμνι, 23 825144.
The Farmyard
Ένα οικογενειακό εστιατόριο που παντρεύει άψογα την παράδοση της κυπριακής υπαίθρου με εξειδίκευση στην Pan‑Asian κουζίνα. Σε ένα ευχάριστο περιβάλλον με ξύλο και open‑plan κουζίνα, θα απολαύσεις πιάτα που ακολουθούν τη farm-to-table λογική με πολλά λαχανικά και βότανα να προέρχονται από τα μποστάνια των ιδιοκτητών. Τα dim‑sum του θεωρούνται από τα καλύτερα της Κύπρου και συνδυάζονται με πιάτα όπως πάπια Πεκίνου, bao buns με γαρίδα και spicy tofu, ενώ υπάρχει μεγάλη ποικιλία για χορτοφάγους και vegan. Κλείσε τραπέζι, ειδικά για το κυριακάτικο buffet και τη μεγάλη βεράντα με θέα τα αμπέλια.
Κάθηκας, Πάφος, 26 632745.
Ο Ποταμός της Μηλίτσας
Το εστιατόριο στο Καμπί Φαρμακά που έχει διακριθεί στα γαστρονομικά βραβεία «Αθηνόραμα Χρυσοί Σκούφοι Κύπρου 2024» με Βραβείο Κυπριακής Κουζίνας, βρίσκεται σε ένα καταπράσινο σκηνικό και υπό τους παφλασμούς των κρύων νερών από τις κοντινές πηγές. Τα πιάτα της μαγείρισσας και ιδιοκτήτριας Μηλίτσας Κωνσταντίνου, στηρίζονται στην πρώτη ύλη που παράγεται κυρίως στα χωριά της γύρω περιοχής. Ντομάτες και μαρμελάδα ντομάτας (που θα βρεις και συσκευασμένη, προς πώληση) από ντομάτες Φαρμακά, ένα χωριό γνωστό για την ευνοϊκή του γεωγραφική θέση και το κλίμα που ευνοούν την καλλιέργειά τους, αγγουράκια, φρέσκα χόρτα, λουκάνικα και λούντζα δικής τους παραγωγής, καθώς και αβγά βραστά και τηγανητά από τη φάρμα τους.
Kαμπί, Φαρμακάς, επ. Λευκωσίας, 99 152540.
The Royal Goat Farm – The Barn
Μόλις λίγα χιλιόμετρα έξω από την Λευκωσία, στην περιοχή Παλαιομετόχου, βρίσκεται το The Royal Goat Farm. Ένα αγρόκτημα ξεκίνησε με φυτεύσεις εσπεριδοειδών, ελαιοδέντρων και οπωροφόρων και σταδιακά εμπλουτίστηκε με λαχανόκηπους, θερμοκήπια, αλλά και στάβλους για κατσίκες, πρόβατα και πτηνά, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα παραγωγής που αγκαλιάζει όλα τα στοιχεία της κυπριακής υπαίθρου. Μέσα στο αγρόκτημα λειτουργεί μια μικρή τυροκομική μονάδα, όπου παράγονται παραδοσιακά κυπριακά τυριά όπως χαλούμι, αναρή και χαλίτζι, καθώς και ξυλόφουρνος όπου ψήνονται ψωμιά και άλλα αρτοσκευάσματα. Στο πλαίσιο του Farm to Table, το The Royal Goat Farm αποτελεί υπόδειγμα: Εδώ, οι πρώτες ύλες παράγονται στο ίδιο το έδαφος, οι μετακινήσεις είναι ελάχιστες και η γεύση, καθώς και η αυθεντικότητα, είναι σε πρώτο πλάνο. Με αυτό τον τρόπο, μετατρέπει κάθε γεύμα στο εστιατόριο The Barn σε αφήγηση του τόπου. Το Σάββατο σερβίρεται brunch με φρέσκα ψωμιά, τυριά, αλλαντικά και μαρμελάδες δικής τους παραγωγής, ενώ την Κυριακή η εμπειρία κορυφώνεται με το παραδοσιακό γεύμα «Τ’ αντάμωμα». Κράτηση απαραίτητη.
Παλιομέτοχο, επ. Λευκωσίας, 99653957.
Kika’s Garden
Στον κήπο της φιλόξενης κυρίας Κίκας, θα απολαύσεις τη θέα αλλά και ένα πλούσιο πρόγευμα, με φρέσκα υλικά από το μποστάνι της και άλλα βιολογικά προϊόντα. Ξεκινάς με πέντε διαφορετικά είδη ζεστού ψωμιού (σιταρένιο, κριθαρένιο, κολοκυθόψωμο, μελόψωμο και τσουρέκι) που ζυμώνει και ψήνει στον παραδοσιακό ξυλόφουρνο και τα σερβίρει τα με περισσότερα από έξι είδη σπιτικής μαρμελάδας και συνεχίζεις με τη διάσημη κυπριακή shakshuka με φρέσκα αβγά από τις κότες της, μανιτάρια, καπνιστό μπέικον, μανιτάρια, πιπεριές και σάλτσα που σερβίρονται κατευθείαν από το τηγάνι.
Καλλέπεια, επ. Πάφου, 99 459400.
Sofia and Andreas Traditional House
Ιδιαίτερη περίπτωση παραδοσιακής κυπριακής ταβέρνας, σε έναν χώρο που έχει διαμορφωθεί σαν ένα «μικρό μουσείο» με παραδοσιακά αντικείμενα και φορεσιές στο χωριό Λετύμπου της επαρχίας Πάφου, σε απόσταση 20 λεπτών από την παραλιακή λεωφόρο. Η Σοφία τυροκομεί μόνη της χαλλούμι, λευκό τυρί, αναρή και γιαούρτι, ζυμώνει καθημερινά προζυμένιο ψωμί και φτιάχνει τα πάντα στον ξυλόφουρνο. Το μενού στηρίζεται σε ολόφρεσκες πρώτες ύλες και προϊόντα από τα γύρω χωριά ή το μποστάνι τους. Δοκίμασε τα μακαρόνια του φούρνου με κατσικίσιο γάλα στην μπεσαμέλ και το κλέφτικο, που ψήνεται για 8 ώρες.
Μάρκου Δράκου 2, Λετύμπου, επ. Πάφου, 99 995961.
