Το υπουργείο Εσωτερικών φορτώνει στη Νομική Υπηρεσία το γεγονός ότι δεν λειτούργησε ακόμη το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης του Πληθυσμού (Public Warning System – PWS), μέσω του οποίου θα μπορούσαν να ενημερωθούν οι πολίτες για σκοπούς εκκένωσης των κοινοτήτων που απειλούνταν στην πρόσφατη πυρκαγιά της Λεμεσού.
Το κάρφωμα της Νομικής Υπηρεσίας έρχεται μέσω ανακοίνωσης του υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο απαντούσε σε επικρίσεις ως προς τον τρόπο ενημέρωσης των πολιτών σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης και είναι γνωστό ότι πολλοί έχουν υποδείξει, πως αντί να λειτουργήσει εκσυγχρονισμένο σύστημα ενημέρωσης των κατοίκων των κοινοτήτων, ήχησαν οι καμπάνες, κάτι το οποίο παραπέμπει στον περασμένο αιώνα.
Πέραν της πιο πάνω μετατόπισης της ευθύνης (για τη μη λειτουργία του συστήματος), μέσω της ανακοίνωσης του υπουργείου Εσωτερικών εγείρεται εμμέσως και θέμα ως προς το τι θεωρεί η Νομική Υπηρεσία θέμα «ασφάλειας και άμυνας που αφορά τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Δημοκρατίας». Πάντως, εκ του αποτελέσματος (δύο νεκροί, καταστροφή έκτασης πέραν των 104 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ζημιές δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ κοκ) ο κάθε ένας μπορεί να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Τι λέει, όμως, το υπουργείο Εσωτερικών σχετικά με το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης του Πληθυσμού Public Warning System – PWS;
Το υπουργείο αναφέρει, πως οι προσφορές για προμήθεια του συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης του Πληθυσμού είχαν υποβληθεί μέσω ανοικτού διαγωνισμού, που είχε προκηρυχθεί το 2022, ακυρώθηκαν τον Μάιο του 2024 μετά από προσφυγές που υποβλήθηκαν στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών.
Ακολούθησε επικοινωνία της Δύναμης (Πολιτικής Άμυνας) με τη Νομική Υπηρεσία για διερεύνηση του ενδεχόμενου να θεωρηθεί το συγκεκριμένο ως θέμα ασφάλειας και άμυνας που αφορά τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Δημοκρατίας και για τα οποία προβλέπεται διαφορετική και πιο σύντομη διαδικασία. Η απάντηση της Νομικής Υπηρεσίας ήταν αρνητική.
Με άλλα λόγια, το Υπουργείο υποδεικνύει, πως επειδή η Πολιτική Άμυνα έκρινε πως η προμήθεια του συστήματος απτόταν θεμάτων ασφαλείας, αποτάθηκε στη Νομική Υπηρεσία προκειμένου να διερευνήσει κατά πόσον θα μπορούσε να παρακαμφθεί η κανονική διαδικασία των προσφορών με άλλη διαδικασία, ώστε να καταστεί δυνατή η απόκτηση του συστήματος συντομότερα. Όμως, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση, η απάντηση της Νομικής Υπηρεσίας ήταν αρνητική, οπόταν η διαδικασία απόκτησης του συστήματος τράβηξε σε βάθος χρόνου.
Στην ανακοίνωση του, το υπουργείο αναφέρει επίσης, πως (μετά τη θέση που εξέφρασε η Νομική Υπηρεσία), «η Δύναμη Πολιτικής Άμυνας, με στόχο να περιοριστεί κατά το δυνατό η πιθανότητα νέων προσφυγών (προσφοροδοτών) που θα προκαλούσαν μεγαλύτερη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της διαδικασίας, μετακάλεσε εμπειρογνώμονα και προχώρησε σε τροποποίηση και επανασχεδιασμό των εγγράφων του διαγωνισμού.
Η νέα προκήρυξη για το έργο έγινε τον Δεκέμβριο του 2024, με χρονοδιάγραμμα υποβολής των προσφορών τα τέλη Φεβρουαρίου 2025. Ακολούθησε η τεχνική αξιολόγηση των προσφορών, η οποία ολοκληρώθηκε στις 16 Ιουλίου 2025, και η ενημέρωση των προσφοροδοτών. Η περίοδος υποβολής προσφυγών που προβλέπεται στη διαδικασία εκπνέει στις 3 Αυγούστου 2025.
Από τα πιο πάνω προκύπτει, πως ενώ ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε το έτος 2022 φτάσαμε στα τέλη Φεβρουαρίου για να υποβληθούν οι νέες προσφορές (ένεκα του ότι ο αρχικός διαγωνισμός είχε ακυρωθεί). Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός, ότι η αξιολόγηση των προσφορών διήρκεσε τεσσερισήμισι μήνες ενώ η περίοδος των προσφυγών εκπνέει στις 3 Αυγούστου. Όμως το θέμα πιθανώς να μην κλείσει εδώ αφού όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου, «αν δεν υπάρξουν προσφυγές και νέα διαδικασία ακύρωσης των προσφορών, η σύμβαση για την υλοποίηση του έργου θα υπογραφεί το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου 2025, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου το πρώτο εξάμηνο του 2026».
Με άλλα λόγια, στην καλύτερη περίπτωση το έργο θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2026, διαφορετικά (αν υποβληθούν προσφυγές) οι πολίτες θα ενημερώνονται από τις καμπάνες ίσως και μετά το έτος 2026.
Αξίζει να σημειωθεί, πως όλα τα πιο πάνω συνέβησαν τη στιγμή κατά την οποία, σύμφωνα μ το υπουργείο Εσωτερικών) «η υλοποίηση του Συστήματος τέθηκε ως προτεραιότητα από την Κυβέρνηση, στο πλαίσιο του σχεδιασμού για την ευρύτερη αναδιοργάνωση του τομέα πολιτικής προστασίας. Εξ ου και τηρήθηκαν αυστηρά τα χρονοδιαγράμματα του διαγωνισμού».
Σημειώνεται επίσης, πως η πρόνοια για το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης του Κοινού προβλέπεται από την Οδηγία (EE) 2018/1972 για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (άρθρο 110) και έχει μεταφερθεί στην εθνική νομοθεσία με τον Νόμο 24{Ι)/2022.
