Σε νέο κεφάλαιο ανάπτυξης εισέρχεται το λιμάνι Βασιλικού, το οποίο εξασφάλισε ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση ύψους €18.781.957 από το ανταγωνιστικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» / «Connecting Europe Facility» (CEF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοινώνει το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων.
Το έργο εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο ενίσχυσης των υποδομών του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), ενισχύοντας τη θέση της Κύπρου ως κομβικού κρίκου στους ευρωπαϊκούς και στρατιωτικούς διαδρόμους κινητικότητας.
Η πρόταση, που υποβλήθηκε από την Αρχή Λιμένων Κύπρου με τη στήριξη του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, βασίστηκε στην πρόσφατη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για δημιουργία νέου βιομηχανικού λιμανιού στο Βασιλικό, υπό τη διαχείριση της Αρχής. Το εγκεκριμένο έργο φέρει την ονομασία IMPACT – Integrated Modernization for Port Advancement, Clean energy Transition, and Connectivity, και αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση για τον εκσυγχρονισμό του λιμάνι, τη σύνδεσή του με πράσινες υποδομές και τη βελτίωση της συνδεσιμότητας.
Μετά από απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία επικυρώθηκε από τα κράτη μέλη στις 02 Ιουλίου 2025, η πρόταση διακρίθηκε ανάμεσα σε 265 συνολικά υποβληθείσες προτάσεις στο πλαίσιο της πρόσκλησης του CEF Transport (2024), για συνολικό προϋπολογισμό ύψους €2,76 δισ. Στην κατηγορία στην οποία υποβλήθηκε η πρόταση της Αρχής Λιμένων Κύπρου, το διαθέσιμο κονδύλι ανερχόταν σε €1,6 δισ, ενώ το συνολικό αιτούμενο ποσό συγχρηματοδότησης ξεπέρασε κατά πέντε φορές το διαθέσιμο ποσό, γεγονός που καταδεικνύει τον έντονο ανταγωνισμό (oversubscription). Τελικά, επελέγησαν 25 έργα υποδομών, εκ των οποίων μόλις τέσσερα αφορούν λιμενικά έργα, συμπεριλαμβανομένου του έργου της Κύπρου.
Η επέκταση του λιμανιού, που εντάσσεται σε ένα από τα πιο σημαντικά αναπτυξιακά έργα της χώρας, περιλαμβάνει την κατασκευή νέων κρηπιδωμάτων, την ανέγερση κυματοθραυστών, την εκβάθυνση του διαύλου προσέγγισης, καθώς και την αξιοποίηση του διαθέσιμου χερσαίου χώρου.
Με την ολοκλήρωση του έργου, η ετήσια χωρητικότητα του λιμανιού αναμένεται να φτάσει τα 1.772 πλοία, καθιστώντας το έναν από τους σημαντικότερους ενεργειακούς και εμπορικούς κόμβους στην Ανατολική Μεσόγειο. Η κατασκευή θα προχωρήσει σταδιακά μέσω επιμέρους φάσεων, με τη «Φάση Α’», η οποία προωθείται στο παρόν στάδιο και έχει εξασφαλίσει την πιο πάνω συγχρηματοδότηση, να έχει προϋπολογισμό €85 εκατ.
Η μελέτη βιωσιμότητας και αναγκαιότητας που προηγήθηκε ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο της επέκτασης για τη βιωσιμότητα του λιμανιού και την ευθυγράμμισή του με τις σύγχρονες απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Το έργο συμβάλλει καθοριστικά στη μετάβαση προς καθαρότερες μορφές ενέργειας στον ναυτιλιακό τομέα, επιταχύνοντας την απανθρακοποίηση των θαλάσσιων μεταφορών και ενισχύοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη των κυπριακών λιμανιών.
Το λιμάνι Βασιλικού εξελίσσεται σε πυλώνα γεωστρατηγικής σημασίας για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, συνδυάζοντας εμπορική, ενεργειακή, στρατιωτική και περιβαλλοντική δυναμική, στο πλαίσιο ενός φιλόδοξου, αλλά ρεαλιστικού, σχεδίου με ευρωπαϊκή διάσταση, όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Μεταφορών.
