Τη θέση του επί της αρχής υπέρ του διαχωρισμού αρμοδιοτήτων στη Νομική Υπηρεσία και της οικονομικής αυτονόμησης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας διατυπώνει το Κίνημα «Άλμα – Πολίτες για την Κύπρο». Παράλληλα, εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για τη θεσμική κατεύθυνση ορισμένων προτεινόμενων ρυθμίσεων. Κρίνει ως θετικό τον διαχωρισμό εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, αλλά τονίζει πως δεν έχουν αντιληφθεί γιατί αυτό θα τεθεί σε ισχύ τέλος του 2027. Παράλληλα, το Κίνημα του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, αναφέρεται στις αλλαγές στην Ελεγκτική Υπηρεσία, χαρακτηρίζοντας ως «εξόχως προβληματική» τη σύσταση Ελεγκτικού Συμβουλίου.
Επί της αρχής το Κίνημα σημειώνει τα εξής:
Αλλαγές στην Νομική Υπηρεσία
- Σε ένα κράτος δικαίου, η άσκηση εξουσίας πρέπει να κατανέμεται, ώστε να είναι θεσμικά περιορισμένη. Θεωρούμε, συνεπώς, θετικό τον διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, ώστε ο Γενικός Εισαγγελέας να παραμείνει ο νομικός σύμβουλος του κράτους, ενώ οι διωκτικές του εξουσίες να μεταφερθούν στον Γενικό Δημόσιο Κατήγορο. Δεν έχουμε αντιληφθεί γιατί αυτό θα τεθεί σε ισχύ το τέλος του 2027.
- Είναι τεράστιας σημασίας να διαφανεί κατά πόσο με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση το γραφείο του δημόσιου κατήγορου θα ενεργεί συλλογικά, με λογοδοσία και με διαφάνεια και θα υπόκειται σε μηχανισμούς άσκησης εσωτερικού και/ή δικαστικού ελέγχου, ώστε ακριβώς οι υπερεξουσίες που έχει αυτή τη στιγμή ο Γενικός Εισαγγελέας να περιοριστούν και το ανέλεγκτο των αποφάσεων του να καταργηθεί.
- Ταυτόχρονα, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι ο νομικός σύμβουλος του κράτους ενεργεί ως νομικός σύμβουλος και όχι ως ο ασκών την εκτελεστική εξουσία. Σε κάθε περίπτωση, την ευθύνη των αποφάσεων της θα πρέπει να τη φέρει η εκτελεστική εξουσία.
Αλλαγές στην Ελεγκτική Υπηρεσία
- Είναι εξαιρετικά θετική η οικονομική αυτονόμηση της Υπηρεσίας, όπως προβλέπουν οι διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας.
- Η σύσταση του Ελεγκτικού Συμβουλίου είναι εξόχως προβληματική. Προφανώς, η Κυβέρνηση αντιλήφθηκε ότι δεν είναι συνταγματικά επιτρεπτό να μετατρέψει την Ελεγκτική Υπηρεσία από μονοπρόσωπη σε συλλογικό όργανο και επινόησε ένα δικό της μοντέλο στη βάση του οποίου ο ελεγχόμενος (δηλαδή η Κυβέρνηση) θα διορίζει ένα εξωτερικό τριμελές όργανο το οποίο, όπως εξήγησε ο Υπουργός, θα ασκεί εποπτικό ρόλο επί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Η Κυβέρνηση συνεχίζει την προσπάθεια καθυπόταξης των θεσμών.
- Από το 2019 εισήχθη στην Ελεγκτική Υπηρεσία η συλλογικότητα με τη λήψη αποφάσεων και εξέταση των εκθέσεων της Υπηρεσίας από τη Διευθυντική Ομάδα. Εάν υπάρχει ανησυχία λόγω της μη νομικής κατοχύρωσης της συγκεκριμένης ρύθμισης, θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο εισαγωγής νομοθεσίας προς διασφάλιση τούτου.
