Μηχανική αστοχία στο κάθισμα του κυβερνήτη κατά τη στιγμή της απογείωσης φαίνεται πως είναι η βασική αιτία της συντριβής του Boeing 787 της Air India στην πτήση AI-171, σύμφωνα με το προκαταρκτικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας (AAIB), το οποίο δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, 25 Ιουνίου 2025. Από τη συντριβή του αεροσκάφους πάνω σε ξενώνα όπου διέμεναν φοιτητές ιατρικής, σκοτώθηκαν 247 άνθρωποι.
Το «μοιραίο» κάθισμα
Όπως αναφέρει η έκθεση, την ώρα που το αεροσκάφος βρισκόταν στη φάση της περιστροφής (rotation) για απογείωση, το κάθισμα του κυβερνήτη ολίσθησε απότομα προς τα πίσω, λόγω αστοχίας στο μηχανισμό κλειδώματος της ράγας. Το βάρος του σώματός του παρέσυρε ασυναίσθητα τα χειριστήρια ισχύος (thrust levers) προς τη θέση «idle» (μηδενική ώθηση), προκαλώντας αιφνίδια μείωση της ισχύος των κινητήρων.
Ο συγκυβερνήτης προσπάθησε να επαναφέρει τα χειριστήρια σε θέση μέγιστης ισχύος, αλλά δεν κατάφερε να ξεπεράσει το βάρος και τη θέση του σώματος του κυβερνήτη, που πλέον ασκούσε πίεση στους μοχλούς.
Χρονική αλληλουχία
Η συσχέτιση των δεδομένων από τον καταγραφέα πτήσης (FDR) και το μαύρο κουτί ήχου (CVR) καταγράφει με ακρίβεια τα κρίσιμα δευτερόλεπτα:
- +12’’: Έναρξη περιστροφής. Το κάθισμα γλιστρά απότομα προς τα πίσω.
- +15’’: Τα χειριστήρια ώθησης τραβιούνται πίσω. Ο συγκυβερνήτης φωνάζει: «Πέφτει η ώθηση!»
- +18’’: Ο κυβερνήτης αναφωνεί: «Η θέση μου!». Ακούγονται ήχοι πάλης.
- +26’’: Ο συγκυβερνήτης επιχειρεί επαναφορά ώθησης. Το αεροσκάφος έχει ήδη φτάσει τα 214 πόδια και πέφτει σε stall.
- +38’’: Η πρόσκρουση.
Τεχνικά ευρήματα
Η αυτοψία των συντριμμιών εντόπισε θραυσμένα πείρους ασφάλισης (BACB30LN5S02) στο κάθισμα του κυβερνήτη. Το συγκεκριμένο κάθισμα είχε υποστεί συντήρηση μόλις 11 ημέρες πριν την πτώση, λόγω «δυσκαμψίας στη ρύθμιση». Όμως, δεν καταγράφηκε κανένας λειτουργικός έλεγχος μετά την επιδιόρθωση.
Συμπληρωματικοί παράγοντες
Η έρευνα εντοπίζει και άλλες συνθήκες που συνέβαλαν στην αδυναμία ανάκτησης του ελέγχου:
- Η θερμοκρασία περιβάλλοντος έφτανε τους 43°C, περιορίζοντας τις επιδόσεις των κινητήρων.
- Δεν υπήρξε καμία εντολή GO-AROUND ή STAB TRIM από τα μέλη του πληρώματος.
- Οι μοχλοί ώθησης στο Boeing 787 δεν διαθέτουν μηχανισμό ασφαλείας τύπου «weight-lock» ή «reverse torque prevention».
Η προκαταρκτική έκθεση κινητοποίησε άμεσα τις διεθνείς αεροπορικές αρχές:
- FAA και EASA εξέδωσαν εντολή επείγουσας επιθεώρησης όλων των καθισμάτων πιλότου στα Boeing 787 εντός 72 ωρών.
- Η Air India καθηλώνει στο έδαφος 12 αεροσκάφη με παρόμοια ιστορικά συντήρησης.
- Η Boeing ανακοίνωσε επανασχεδίαση του μηχανισμού ασφάλισης καθίσματος και τροποποίηση της δύναμης αντίστασης στους μοχλούς ώθησης, με εφαρμογή από το τρίτο τρίμηνο του 2026.
Στις 30 Ιουλίου 2025 αναμένεται να δημοσιευτεί η ολοκληρωμένη τεχνική έκθεση για το δυστύχημα. Τον Αύγουστο του 2025 έχει προγραμματιστεί διεθνής σύνοδος για την ασφάλεια στο πιλοτήριο.
«Κάθε ατύχημα μάς διδάσκει»
Σχολιάζοντας το πόρισμα, ο Γρηγόρης Κωνσταντέλος, Κυβερνήτης Πολιτικής Αεροπορίας (Boeing 767-300ER) και δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, επισημαίνει: «Το αεροπορικό μέσο συνεχίζει να είναι μακράν το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς. Όμως σε μια τόσο οργανωμένη και μελετημένη βιομηχανία όπως αυτή της αεροπορίας, μπορεί ένας ασήμαντος λόγος -όπως μια δευτερεύουσα ή τριτεύουσα βλάβη- να οδηγήσει σε τραγωδίες. Κάθε ατύχημα μάς διδάσκει και τα απλά αλλά και τα σύνθετα, για να γίνεται η αεροπορία καλύτερη και ασφαλέστερη».
protothema.gr
