Παιδιά και νεαροί ενήλικες από 8 μέχρι 21 ετών, θα υποβάλλονται δύο φορές σε εξέταση, η πρώτη όταν βρίσκονται στην ηλικία των 8 με 10 ετών και η δεύτερη στην ηλικία 17-21 ετών, για ενδεχόμενη υπερλιπιδαιμία. Σχετικό πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου για τα παιδιά εντάχθηκε από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας και εφαρμόζεται στο πλαίσιο του ΓεΣΥ από την περασμένη εβδομάδα.
Στόχος να εντοπίζονται έγκαιρα, από την παιδική ηλικία, υψηλοί υπερλιπιδαιμικοί δείκτες, εάν υπάρχουν και να λαμβάνονται μέτρα ή/και θεραπεία, όπου ενδείκνυται, πριν τα άτομα εισέλθουν στην ενήλικη τους ζωή.
Ο όρος υπερλιπιδαιμία χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα λιπών (λιπιδίων) στο αίμα, τα οποία περιλαμβάνουν την χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την φωσφολιπίδια. Ο πιο κοινός τύπος υπερλιπιδαιμίας είναι η υψηλή χοληστερόλη ενώ άλλοι τύποι περιλαμβάνουν την υπερτριγλυκεριδαιμία και τη μικτή υπερλιπιδαιμία, στις οποίες τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων είναι υψηλά.
Η υπερλιπιδαιμία μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες και το μικρό μέγεθος του πληθυσμού της Κύπρου επιβάλλει την πρόληψη. Ταυτόχρονα όμως, αποδίδεται και στον κακό τρόπο ζωής, τη μη ισορροπημένη διατροφή, το αυξημένο σωματικό βάρος και την ελλιπή σωματική άσκηση.
Τα δεδομένα της Κύπρου στη βάση της τελευταία αναφοράς για την υγεία των πολιτών της ΕΕ, (που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2024) καθιστούν την ανάγκη για λήψη μέτρων επιτακτική. Συγκεκριμένα, στην Κύπρο μόνο το 9% των 15χρονων και το 13% των 11χρονων κοριτσιών ασκούνται στη βάση των ορίων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενώ τα ποσοστά για τα αγόρια αντιστρέφονται αφού τα αγόρια 15 ετών ασκούνται κατά 23% και τα αγόρια 11 ετών κατά 20%.
Σε ό,τι αφορά τη σωστή διατροφή, «παρά την τρέχουσα σύσταση για κατανάλωση πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα, περισσότεροι από τους μισούς (56%) δεκαπεντάχρονους στην ΕΕ, ανέφεραν στο πλαίσιο εξειδικευμένης μελέτης, ότι δεν έτρωγαν ούτε φρούτα ούτε λαχανικά καθημερινά. Στην Κύπρο, το ποσοστό των παιδιών που ανέφεραν ότι δεν έτρωγαν κανένα φρούτο και κανένα λαχανικό σε καθημερινή βάση ήταν στο 54%, ενώ το 14% ανέφερε ότι καταναλώνει ζαχαρούχα αναψυκτικά κάθε μέρα. Ο μέσος όρος της ΕΕ για την κατανάλωση αναψυκτικών ήταν, επίσης, το 14%».
Το πρόγραμμα, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας προς τους γιατρούς του ΓεΣΥ αλλά και τα κλινικά εργαστήρια του Συστήματος, άρχισε να εφαρμόζεται από την 21η Μαΐου και διεξάγεται στη βάση σχετικής Κλινικής Κατευθυντήριας Οδηγίας. «Η εν λόγω Κλινική Κατευθυντήρια Οδηγία ετοιμάστηκε από ομάδα εργασίας, παιδιατρικών κλινικών οδηγιών και πρωτοκόλλων της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου και το τελικό κείμενο εγκρίθηκε από την ΠΕΚ». Για την εφαρμογή της Οδηγίας, στο λογισμικό του ΓεΣΥ έχουν καταχωρηθεί και τεθεί σε εφαρμογή σχετικοί κωδικοί για τις ενδεδειγμένες εργαστηριακές εξετάσεις.
«Πρόκειται για ένα πρωτόκολλο το οποίο καταρτίστηκε από ομάδα της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου πριν από δύο χρόνια και ως ΠΕΚ χαιρετίζουμε την έστω και με καθυστέρηση, εισαγωγή του στο Γενικό Σύστημα Υγείας», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος των παιδιάτρων Μιχάλης Αναστασιάδης. Είναι ένα πρόγραμμα ελέγχου «αρκετά σημαντικά και μπορούμε να πούμε και πρωτοποριακό διότι προβλέπει την καθολική εξέταση των παιδιών και όχι μόνο των παιδιών που ενδεχομένως να υπάρχουν κι άλλα μέλη των οικογενειών τους που παρουσιάζουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα».
Η εξέταση, εξήγησε ο κ. Αναστασιάδης, «θα γίνεται δύο φορές. Η πρώτη στις ηλικίες 8-10 ετών και η δεύτερη όταν τα παιδιά φθάσουν τα 17 και μέχρι και τα 21 έτη αφού υπάρχει το ενδεχόμενο, είτε να μην ανιχνευθεί το πρόβλημα στις μικρές ηλικίες ή και να αλλάξουν τα δεδομένα με την πάροδο των χρόνων».
Η υπεριλιπιδαιμία, είπε, «είναι μια από τις γενεσιουργούς αιτίες χρόνιων νοσημάτων και κυρίως καρδιαγγειακών και όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι με την πρόληψη και τον έγκαιρο έλεγχο, γίνεται έγκαιρη διάγνωση και διαχείριση προς αποφυγή μεταγενέστερων σοβαρών προβλημάτων».
Για τον καταρτισμό της Κλινικής Κατευθυντήρια Οδηγίας, «λήφθηκαν υπόψη τα όσα εφαρμόζονται διεθνώς σε σχέση με τους συγκεκριμένους ελέγχους, μελετήθηκαν αντίστοιχα πρωτόκολλα άλλων χωρών και σίγουρα και η επιλογή των συγκεκριμένων ηλικιακών ομάδων έγινε με βάση τα διεθνή δεδομένα». Ως παιδιατρική εταιρεία, είπε καταλήγοντας ο κ. Αναστασιάδης, «θεωρούμε την έναρξη του προγράμματος ιδιαίτερα σημαντική διότι η σωστή πρόληψη φέρνει και τα σωστά αποτελέσματα στην πορεία της εξέλιξης ενός παιδιού».
