Έχει σκανάρει και χαρτογραφήσει όλη την χώρα η Τράπεζα Κύπρου, με βασικό στόχο να καταγράψει τους κλιματικούς κινδύνους ανά περιοχή και να συλλέξει πληροφορίες που θα ενταχθούν στη δανειακή πολιτική του συγκροτήματος και στη διαχείριση του δανειακού χαρτοφυλακίου.
Μια γεύση για τις ενέργειες που γίνονται για την μεγάλη πρόκληση της κλιματικής αλλαγής έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος Πανίκος Νικολάου, ο Διευθυντής Διαχείρισης Κινδύνων της Τράπεζας Κύπρου, Δημήτρης Δημητρίου και η εκτελεστική διευθύντρια διεύθυνσης οικονομικής διαχείρισης Ελίζα Λειβαδιώτου, με αφορμή την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου 2025.
Σημαντικές είναι οι κινήσεις γίνονται και δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη για την δανειοδοτική πολιτική της τράπεζας.
Ως μέρος της διαδικασίας αυτής, η τράπεζα έχει εντοπίσει τους παράγοντες κινδύνου, τόσο φυσικούς όσο και μετάβασης, που θα μπορούσαν δυνητικά να έχουν αντίκτυπο στο προφίλ κινδύνου και στις λειτουργίες της τράπεζας και έχει αξιολογήσει τη σημαντικότητα του κάθε παράγοντα κινδύνου σε σχέση με τις υφιστάμενες κατηγορίες κινδύνου.
Ο κ. Νικολάου διευκρίνισε ότι στους φυσικούς κινδύνους υπάγεται η λειψυδρία, οι φυσικές καταστροφές και οι πυρκαγιές ενώ στους μεταβατικούς συγκαταλέγονται όσοι απορρέουν από το ρυθμιστικό πλαίσιο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με την πράσινη μετάβαση. Οι πληροφορίες που συλλέγονται αξιολογούνται και είναι αυτές που καθορίζει τις αποφάσεις για δανειακές χορηγήσεις, το ύψος των επιτοκίων με βάση τον περιβαλλοντικό κίνδυνο – αν υπάρχει – και τη διαμόρφωση ειδικών ασφαλιστικών καλύψεων όπου απαιτείται και κρίνεται από την τράπεζα.
Ο κ. Νικολάου εξήγησε ότι οι πληροφορίες που έχει συλλέξει η τράπεζα από την χαρτογράφηση της Κύπρου αποτελεί υλικό που χρησιμοποιείται τόσο για να παρέχει συμβουλές στους πελάτες αλλά και να αποτελεί οδηγό για την χρηματοδοτική πολιτική της τράπεζας. Στους επιχειρηματίες – ξενοδόχους προτείνονται δάνεια που έχουν ως στόχο την προσαρμογή των μονάδων στο φαινόμενο της λειψυδρίας και αυτό σημαίνει συστήματα αφαλάτωσης για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Οι πράσινοι στόχοι
Ακόμη και οι μεγάλοι επενδυτές που ενδιαφέρονται για την Τράπεζα Κύπρου θέλουν να μάθουν για τους πράσινους στόχους που έχει θέσει και τις επιδόσεις που υπάρχουν, ανέφερε η κ. Λειβαδιώτου, με αφορμή μια πρόσφατη παρουσίαση στο Λονδίνο σε επενδυτικά ταμεία.
Να σημειώσουμε ότι με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου 2025, η ένταση άνθρακα στο χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων στις 31 Δεκεμβρίου 2024 υπολογίστηκε στα 47,19 kgCO2e/m2 πετυχαίνοντας περίπου 12% μείωση σε σχέση με το σημείο αναφοράς, λόγω αυξημένης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικιστικά κτίρια το 2023 και 2024 και αύξηση στην χρηματοδότηση ενεργειακά αποδοτικών οικιστικών κτιρίων κατά την διάρκεια του έτους 2024.
Στα τέλη του 2023 και κατά το τρίτο τρίμηνο του 2024, η τράπεζα εισήγαγε την προσφορά ενός πράσινου στεγαστικού προϊόντος με κυμαινόμενο επιτόκιο και την προσφορά ενός πράσινου στεγαστικού προϊόντος με σταθερό επιτόκιο. Επιπρόσθετα, η τράπεζα έχει θέσει όρια δανεισμού και επενδύσεων σε κλάδους υψηλής συγκέντρωσης άνθρακα, οι οποίοι θεωρούνται κλάδοι υψηλού κινδύνου μετάβασης.
Η Κεντρική Τράπεζα έχει ψηλά στην ατζέντα την κλιματική αλλαγή και έχει αναφέρει για το θέμα στην ετήσια έκθεσή της «οι γεωπολιτικές εξελίξεις αναδεικνύουν και την αύξηση του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής για τον τραπεζικό τομέα.
Σημειώνεται πως πρόκειται για πρωτόγνωρο, αβέβαιο και πολυδιάστατο κίνδυνο για τις τράπεζες, γεγονός που καθιστά αναγκαία την άμεση και συλλογική προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Οι τράπεζες καλούνται να ακολουθήσουν τις σχετικές ευρωπαϊκές νομοθεσίες και τις δράσεις που έχουν ήδη αναληφθεί από τους ευρωπαίους εταίρους τους, έτσι ώστε να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους ένεκα απρόβλεπτων καιρικών συνθηκών. Ως εκ τούτου, ο εν λόγω κίνδυνος πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των διαδικασιών στρατηγικού προγραμματισμού και λήψης αποφάσεών τους».
