Στην 22η θέση ανάμεσα σε 36 ευρωπαϊκές χώρες βρίσκεται η Κύπρος σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα, ενώ ο χρόνος που μεσολαβεί από τη στιγμή της έγκρισης ενός φαρμάκου μέχρι το σκεύασμα αυτό να είναι διαθέσιμο στους ασθενείς, φθάνει τις 531 ημέρες με τον μέσο όρο της ΕΕ να βρίσκεται στις 518 ημέρες.
Τα αποτελέσματα της έρευνας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων για την περίοδο 2020-2023, δόθηκαν στη δημοσιότητα χθες, ημέρα κατά την οποία βουλευτές ενέγραφαν θέμα προς συζήτηση στη Βουλή για τη σημαντική καθυστέρηση που παρατηρείται στην έγκριση αιτημάτων που υποβάλλονται από καρκινοπαθείς στον ΟΑΥ για εξασφάλιση εξειδικευμένων θεραπειών.
Σε δηλώσεις του στον «Φ», ο βουλευτής Ανδρέας Αποστόλου ανέφερε ότι «έρχονται κοντά μας καταγγελίες για απόρριψη αιτημάτων που αφορούν καρκινοπαθείς αλλά και καταγγελίες για μεγάλη καθυστέρηση στην έγκριση αιτημάτων. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι στην περίπτωση των ογκολογικών ασθενών η όποια καθυστέρηση κοστίζει, πόσο μάλλον, όταν έχουμε και απόρριψη κάποιων αιτήσεων από τον ΟΑΥ. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό γιατί για τέτοια περιστατικά ή κάθε μέρα που περνά είναι κρίσιμη», επεσήμανε ο κ. Αποστόλου λέγοντας ότι «τα παράπονα έχουν ήδη κοινοποιηθεί στη διεύθυνση του ΟΑΥ».
Το πρόβλημα, όπως είπε, «έχει εντοπίσει και η μόνιμη επιτροπή καρκίνου της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου ενώ έχει παραδεχθεί την καθυστέρηση και η διευθύντρια του ΟΑΥ. Κάνω έκκληση στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας από εδώ το θέμα πραγματικά να επιλυθεί μέσα στις επόμενες ώρες», είπε ο κ. Αποστόλου ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά είναι μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά είναι θέμα διαδικασιών και πρέπει να λυθεί άμεσα».
Από πλευράς του, ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Υγείας, Ευθύμιος Δίπλαρος, σημείωσε ότι ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας «έχει παραδεχθεί το πρόβλημα και στο πλαίσιο αυτό έχει εγγραφεί το θέμα στην Επιτροπή, ώστε να ενημερωθούν τα μέλη της για τα προβλήματα στη διαδικασία και για τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Σίγουρα δεν πρόκειται να αφήσουμε αυτό το θέμα να πάει σε βάθος χρόνου, γιατί μιλάμε πλέον για ανθρώπινες ζωές», πρόσθεσε.
Όπως πληροφορούμαστε η ΟΣΑΚ έχει ήδη θέσει το ζήτημα ενώπιον του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας αναμένοντας απαντήσεις.
Υπενθυμίζεται, παράλληλα, ότι και ο ίδιος ο ΟΑΥ προ μερικών μηνών είχε προειδοποιήσει για το συγκεκριμένο ζήτημα, επικαλούμενος την υποστελέχωση του αρμόδιου Τμήματος του.
Σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα, η Κυπριακή Ένωση Φαρμακευτικών Εταιρειών Έρευνας και Ανάπτυξης (ΚΕΦΕΑ), προειδοποίησε με ανακοίνωση της ότι, εάν δεν ληφθούν μέτρα από πλευράς Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και υπουργείο Υγείας, η κατάσταση θα γίνει ακόμα πιο δύσκολη για τους κύπριους πολίτες. «Ως ΚΕΦΕΑ, έχουμε επανειλημμένα επισημάνει τα προβλήματα πρόσβασης και διαθεσιμότητας καινοτόμων φαρμάκων και θεραπειών στη χώρα μας, προτείνοντας παράλληλα εφικτές και άμεσες λύσεις που να διευκολύνουν την πρόσβαση των ασθενών σε όλα τα φάρμακα», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Τι λέει η έρευνα για την Κύπρο
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με την έρευνα την οποία έδωσε στη δημοσιότητα η ΚΕΦΕΑ, «εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες διαφορές στον χρόνο πρόσβασης των ασθενών σε νέα φάρμακα (από 128 ημέρες στη Γερμανία έως 840 ημέρες στην Πορτογαλία με μέσο όρο τις 518 ημέρες)».
Στην Κύπρο, ο μέσος χρόνος από την έγκριση έως τη διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων φτάνει τις 531 μέρες, ενώ για κάποιες θεραπείες ο χρόνος έχει φτάσει μέχρι και τις 1.300 μέρες. Παράλληλα, «στην Κύπρο διατίθενται μόλις 63 καινοτόμα φάρμακα από τα 173 συνολικά (36%) που εξασφάλισαν έγκριση από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές Αρχές, κατά την περίοδο αυτή (2020-2023)».
Ο μέσος όρος στις 36 χώρες ήταν το 46% (80 καινοτόμα φάρμακα), ενώ την πρωτιά για άλλη μια φορά κατέχει η Γερμανία, με πρόσβαση σε 156 από τα 173 εγκεκριμένα καινοτόμα φάρμακα. «Σημειώνεται ότι από τα 63 καινοτόμα φάρμακα, στα οποία δίδεται πρόσβαση στην Κύπρο, μόλις το 3% παρέχεται χωρίς περιορισμούς, (έναντι 99% στη Γερμανία), ενώ για το 90% των σκευασμάτων υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση ή προβλέπεται συγκεκριμένη διαδικασία ανά περίσταση, μέσω της Επιτροπής Ονομαστικών Αιτημάτων Φαρμάκων».
Σε ό,τι αφορά τα εξειδικευμένα ογκολογικά φάρμακα, η ΚΕΦΕΑ, αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση της ότι «τα πιο ειδικευμένα φάρμακα, για τον καρκίνο ή τα λεγόμενα ορφανά φάρμακα, που συνήθως αφορούν σπάνια νοσήματα, είναι διαθέσιμα στους ασθενείς που τα έχουν ανάγκη μόνο μέσω περιορισμένης πρόσβασης και κυρίως μέσα από την ΕΟΑΦ» και επισημαίνει πως «κανένα από αυτά, σύμφωνα με την έρευνα, δεν έχει πλήρως ενταχθεί στο σύστημα αποζημίωσης» του ΓεΣΥ.
Αναφέρεται ότι η ίδια έρευνα, κατέδειξε για την τριετία 2019-2022, (δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2024) καταδείκνυε ότι στην Κύπρο είχαν λάβει άδεια (τη συγκεκριμένη περίοδο) μόνο 52 (31%) από τα 167 καινοτόμα φάρμακα που είχαν λάβει, τότε άδεια. Ο μέσος όρος ανάμεσα στις 36 χώρες της ΕΕ και του ΕΟΧ ήταν τα 72 φάρμακα. Την ίδια ώρα, στην Κύπρο ο μέσος χρόνος από την έγκριση μια θεραπείας μέχρι την διάθεση της στους ασθενείς ήταν οι 577 ημέρες ενώ για κάποιες θεραπείες ο χρόνος είχε φτάσει μέχρι και τις 1.800 ημέρες.
Προειδοποιεί η ΚΕΦΕΑ
«Έξι χρόνια μετά την εισαγωγή του ΓεΣΥ, τα προβλήματα με την διάθεση καινοτόμων φαρμάκων δεν έχουν επιλυθεί. Η απόφαση δε του υπουργείου Υγείας να μεταφέρει την ΕΟΑ κάτω από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) όχι μόνο έχει εντείνει τις καθυστερήσεις στη παροχή φαρμακευτικής αγωγής σε ασθενείς που τη χρειάζονται άμεσα, αλλά έχει προκαλέσει και καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των αξιολογήσεων που εκκρεμούσαν, διογκώνοντας ουσιαστικά περαιτέρω ένα ήδη σημαντικό πρόβλημα». Γι’ αυτό, καταλήγει στην ανακοίνωση της η ΚΕΦΕΑ «καλούμε τους αρμοδίους, τόσο στον ΟΑΥ όσο και στο υπουργείο Υγείας, να λάβουν αποφάσεις και να προχωρήσουν σε ενέργειες, η άμεση υλοποίηση των οποίων θα εξομαλύνει την κατάσταση με τον ήδη συσσωρευμένο όγκο φαρμάκων προς αξιολόγηση, ώστε να δοθεί η δυνατότητα αξιολόγησης των νέων αιτήσεων και τήρησης των προβλεπόμενων από την νομοθεσία χρονοδιαγραμμάτων».
