Για όσους δεν το γνωρίζουν, στην πρωτεύουσα της ευρωπαϊκής Κύπρου υπάρχουν εννέα ιδιωτικοί δρόμοι, τους οποίους οι ιδιοκτήτες, μπορούν να κλείσουν ανά πάσα στιγμή για την κυκλοφορία. Κι αν δεν το κάνουν, είναι επειδή κατέληξαν σε συμφωνία με τον Δήμο Λευκωσίας, οπόταν γλυτώσαμε τα διόδια.
Η έκταση γης την οποία καταλαμβάνουν οι ιδιωτικοί δρόμοι δεν είχε απαλλοτριωθεί, ούτε και παραχωρήθηκε στο πλαίσιο της έκδοσης των αδειών ανέγερσης των οικοδομών που βρίσκονται κατά μήκος τους, όπως συμβαίνει σήμερα, οπόταν η εκκρεμότητα διαιωνίζεται.
Για τον επισκέπτη της Λευκωσίας αποτελεί έκπληξη η ύπαρξη ενός φωτιζόμενου στύλου στη μέση κάποιων δρόμων και όταν ρωτήσαμε σχετικά τον δήμαρχο Λευκωσίας, Χαράλαμπο Προύντζο, μας ενημέρωσε σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί.
Για τον συγκεκριμένο δρόμο τον οποίο εντοπίσαμε αρχικά λόγω της ύπαρξης του στύλου στη μέση της οδού, ο κ. Προύντζος μας ενημέρωσε πως ολόκληρος ο δρόμος, (περιλαμβανομένων και των παραδοσιακών κτηρίων) ανήκει σε έναν ιδιοκτήτη. Όταν ρωτήσαμε κατά πόσον ο ιδιοκτήτης θα μπορούσε να κλείσει τον δρόμο ανά πάσα στιγμή, ανέφερε πως αυστηρώς ομιλούντες θα μπορούσε να το πράξει, ωστόσο, αυτό δεν γίνεται κατόπιν συμφωνίας με τον δήμο.
Η συμφωνία υπεγράφη μέσω του Τμήματος Κτηματολογίου και θεωρείται «σιδεροκέφαλη» υπό την έννοια δεν είναι εύκολο να ακυρωθεί, κάτι το οποίο δεν επιθυμούν ούτε οι ιδιοκτήτες του. Άλλωστε, με δεδομένο ότι όλα τα κτήρια ανήκουν στον ίδιο ιδιοκτήτη και λαμβανομένου υπόψιν πως δεν χρησιμοποιείται από μεγάλο αριθμό οχημάτων, δεν προκαλείται οχληρία ή αναστάτωση σε οποιονδήποτε. Πάντως, ο αναδυόμενος πάσσαλος ενεργοποιείται κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πιο κάτω, υπάρχει ακόμη ένας ιδιωτικός δρόμος. Τελικά, πόσοι ιδιωτικοί δρόμοι υπάρχουν στη Λευκωσία, ρωτάμε τον δήμαρχο, με τον Χαράλαμπο Προύντζο να μας αποκαλύπτει ότι συνολικά υπάρχουν εννέα.
Ανάμεσα στους ιδιωτικούς δρόμους περιλαμβάνεται και αυτός στον οποίο βρίσκεται το σπίτι της Τιτίνας Λοϊζίδου, η οποία είχε κερδίσει προσφυγή κατά της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) εξασφαλίζοντας αποζημίωση για στέρηση περιουσίας καθώς και το δικαίωμα της επιστροφής της περιουσίας της στην Κερύνεια.
Αν, όμως, στη Λευκωσία υπάρχουν εννέα ιδιωτικοί δρόμοι, στην ύπαιθρο η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Αξίζει να σημειωθεί, πως μέχρι πρόσφατα οι εκτιμήσεις του Κτηματολογίου ανέβαζαν το μήκος των ιδιωτικών δρόμων σε 150.000-200.000 χιλιόμετρα, κάτι το οποίο δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα, ειδικά στις κοινότητες, στους κατοίκους αλλά και στους αγρότες όταν επιχειρούν να φτάσουν στα χωράφια τους.
Το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (ΤΚΧ) αναγνωρίζει πως το ζήτημα της εγγραφής των αγροτικών δρόμων παρουσιάζεται τουλάχιστον τα τελευταία 35 χρόνια και υποδεικνύει, πως έχει καταβληθεί σημαντική προσπάθεια από τα κοινοτικά συμβούλια, την Ένωση Κοινοτήτων, τις επαρχιακές διοικήσεις και ΤΚΧ για ρύθμιση της εκκρεμότητας.
Την ίδια ώρα, το Τμήμα Κτηματολογίου αναγνωρίζει πως παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν και την εγγραφή μεγάλου αριθμού δρόμων, εξακολουθούν να υπάρχουν ανάγκες εγγραφής/ διαπλάτυνσης δρόμων. Οι ανάγκες αυτές επεκτείνονται και στη δημιουργία δρόμων πρόσβασης σε περίκλειστα οικιστικά τεμάχια εντός της οικιστικής ζώνης των κοινοτήτων.
Τo 2018, με σκοπό την απάμβλυνση του προβλήματος, το Κτηματολόγιο (σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών) προέβη στην ετοιμασία και δημοσίευση εγκυκλίου για την εγγραφή αγροτικών δρόμων, μαζί με εγχειρίδιο διαδικασίας εγγραφής των εν λόγω δρόμων.
Εξάλλου, το Υπουργείο αποφάσισε περαιτέρω απλοποίηση και τυποποίηση της διαδικασίας για την εγγραφή αγροτικών δρόμων και δρόμων εντός οικιστικών ζωνών κοινοτήτων, σε συνεργασία με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Μεταξύ των εισηγήσεων για σκοπούς απλοποίησης/ τυποποίησης της διαδικασίας, είναι:
>> Ο καθορισμός κριτηρίων προτεραιοποίησης για την εγγραφή δρόμων ανάλογα με την επείγουσα φύση, σημασία και όφελος.
>> Η υποβολή τεκμηριωμένης έκθεσης/ αιτήματος του κοινοτικού συμβουλίου στην οικεία επαρχιακή διοίκηση, για εξασφάλιση έγκρισης για προώθηση της εγγραφής δρόμου.
>> Η ετοιμασία εγκυκλίου από το Υπουργείο, με σκοπό τον καθορισμό απλοποιημένης και ομοιόμορφης διαδικασίας, η οποία να εφαρμόζεται από όλες τις επαρχιακές διοικήσεις.
