Αλλαγή ονομασίας της υφιστάμενης νομοθεσίας, συγκατάθεση γονέων αλλά και καταγραφή υποχρεώσεων τους, διαδικασία αξιολογήσεων και επαναξιολογήσεων παιδιών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, χρονοδιάγραμμα υποβολής παραπομπών στις αρμόδιες Επαρχιακές Επιτροπές, χορήγηση απολυτηρίων καθώς και λειτουργία Ειδικών Σχολείων, είναι μερικά από τα σημεία που περιλαμβάνονται σε σημείωμα της υπουργού Παιδείας προς 39 εμπλεκόμενους φορείς. Πρόκειται για εισηγήσεις για τροποποίηση των περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες νόμων, κανονισμών και άλλων διαδικασιών, μέσα στο πλαίσιο του διαλόγου για τη μετάβαση στο συμπεριληπτικό σχολείο, προσπάθεια που έχει γίνει γνωστή ως μετάβαση από την Ειδική στην Ενιαία Εκπαίδευση.
Όπως πληροφορείται ο «Φ», πρόθεση του Υπουργείου είναι όπως το θέμα ανοίξει ουσιαστικά τον Ιούνιο, εξ ου κι έχουν ζητηθεί τώρα οι απόψεις των φορέων, ενώ στη συνέχεια αναμένεται να ετοιμαστεί σχετικό νομοσχέδιο και να ακολουθηθούν όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες. Οι απόψεις των φορέων επί των εισηγήσεων που δόθηκαν αναμένονται το αργότερο μέχρι τις 30 Απριλίου.
Πρόκειται για σημαντικά θέματα που αφορούν το ευρύτερο θέμα της φοίτησης των παιδιών με αναπηρίες και άλλες δυσκολίες στο γενικό πλαίσιο της Εκπαίδευσης, για τα οποία εδώ και αρκετά χρόνια φορείς που εκπροσωπούν παιδιά και γονείς διεκδικούν. Κατά πόσον όμως υπάρχουν συγκλίσεις ή διαφωνίες στα ζητήματα αυτά, θα διαφανεί από τις θέσεις που θα καταθέσουν.
Όσον αφορά στο σημείωμα που στάλθηκε από την αρμόδια Υπουργό στους φορείς και το οποίο κατέχει ο «Φ», μεταξύ άλλων προτείνεται όπως, ο υφιστάμενος νόμος και οι συναφείς κανονισμοί αναφέρονται ως οι περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Αναπηρία ή/και Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες Νόμοι/Κανονισμοί. Ως εκ τούτου, ο όρος «παιδί με ειδικές ανάγκες» θα αντικατασταθεί από τον όρο «παιδί με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» σε ολόκληρο το κείμενο του νόμου και των κανονισμών.
Προτείνεται επίσης τροποποίηση άρθρου του βασικού νόμου με την εισαγωγή πρόνοιας, ώστε η φοίτηση παιδιού με αναπηρίες σε πλαίσιο διαφορετικό από αυτό της γενικής τάξης να αποφασίζεται μόνο μετά από αξιολόγηση από την Επαρχιακή Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΕΕΑΕ) και με τη συναίνεση και των δύο γονέων ή κηδεμόνων του, εάν αυτό θα φοιτήσει για πρώτη φορά στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Εισάγεται πρόνοια για την υποχρέωση συμμόρφωσης των γονέων/κηδεμόνων, όταν με τις αποφάσεις τους παραβιάζουν τα δικαιώματα των παιδιών τους, π.χ. δεν συγκατατίθενται στην αξιολόγηση του παιδιού από εκπαιδευτικό ψυχολόγο.
Αναφορικά με την επαναξιολόγηση προτείνεται εισαγωγή πρόνοιας αναφορικά με την υποχρέωση της ΕΕΕΑΕ να γνωστοποιεί στον γονέα ότι μετά την ολοκλήρωση ενός έτους φοίτησης στη γενική τάξη, θα πραγματοποιείται επαναξιολόγηση των αναγκών του μαθητή μέσω πολυθεματικής συνάντησης. Προτείνεται τροποποίηση άρθρου ούτως ώστε η ΕΕΕΑΕ να επαναξιολογεί τις ανάγκες όλων των παιδιών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ανά τριετία ή συχνότερα.
Προτείνεται καθορισμός χρονοδιαγραμμάτων, ώστε οι παραπομπές που υποβάλλονται στις ΕΕΕΑΕ, με στόχο την αξιολόγηση των αναγκών των παιδιών, να γίνονται δεκτές μέχρι το τέλος Φεβρουάριου, για έκδοση απόφασης με ισχύ από τον Σεπτέμβριο της επόμενης σχολικής χρονιάς. Νοείται ότι περιπτώσεις που αφορούν σε σοβαρά και έκτακτα περιστατικά και χρήζουν άμεσης βοήθειας θα εξετάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς.
Αναφορικά με το κεφάλαιο της διαφοροποίηση, προτείνεται: α) Ετοιμασία εγκύκλιων οδηγιών για τη διαφοροποιημένη διδασκαλία, με στόχο την αποτελεσματική εκπαίδευση των παιδιών, β) Θεσμοθέτηση διαφοροποιημένης εκπαιδευτικής αξιολόγησης, π.χ. εξεταστικό δοκίμιο, διαγωνίσματα, projects, στη βάση εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης, ανάλογα με τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών με αναπηρίες και άλλες δυσκολίες και γ) Η παροχή διαφοροποιημένων εξεταστικών δοκιμίων και διαγωνισμάτων να αποφασίζεται από την ΕΕΕΑΕ και να αναγράφεται στην απόφαση που αποστέλνεται στους γονείς/κηδεμόνες.
Επίσης, στο σημείωμα του Υπουργείου γίνεται αναφορά για τροποποίηση άρθρου της νομοθεσίας, ώστε να χορηγείται Απολυτήριο, στο παιδί με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτά σε γενικό σχολείο. Στις περιπτώσεις όπου το παιδί δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε γραπτή εξέταση και διαγωνίσματα του επιπέδου και απαιτήσεων που προνοούνται από το αναλυτικό πρόγραμμα κάθε τάξης, θα χορηγείται Απολυτήριο, έπειτα από εισήγηση της ΕΕΕΑΕ, συνοδευόμενο από περιγραφή των ακαδημαϊκών και άλλων ικανοτήτων και δεξιοτήτων του.
Ακόμη γίνεται εισήγηση για κατάργηση της Έκθεσης της ΕΕΕΑΕ με τροποποίηση του σχετικού άρθρου. Αντί αυτού θα ετοιμάζονται αιτιολογημένες και πιο εμπεριστατωμένες αποφάσεις από τις Επιτροπές.
Καταργούνται οι Ειδικές Μονάδες
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις του Υπουργείου, καταργούνται οι Ειδικές Μονάδες και εφαρμόζεται Πρόγραμμα Ενισχυμένης Στήριξης, βάσει απόφασης της ΕΕΕΑΕ. Τα παιδιά, των οποίων οι ανάγκες θα εξυπηρετούνται στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος, μετά από απόφαση της Επιτροπής, θα φοιτούν στη γενική τάξη και θα λαμβάνουν ατομική ή ομαδική στήριξη, με τις ανάλογες διδακτικές περιόδους, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές τους ανάγκες. Την ίδια ώρα, τα Ειδικά Σχολεία συνεχίζουν να λειτουργούν ως σχολεία και παράλληλα στηρίζουν και ενδυναμώνουν τα γενικά σχολεία, παρέχοντας τεχνογνωσία και στήριξη στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.