Η σοπράνο Ελένη Κάνθου οργανώνει στις 27 Νοεμβρίου την εντέκατη συναυλία της σειράς Canto Ergo Sum στην οποία θα πάρει μέρος το Studio Callas.
Σ’ αυτή τη συναυλία ήταν προγραμματισμένο να λάβει μέρος και ο σύζυγος της, ο αρχιμουσικός και συνθέτης Άγις Ιωαννίδης ο οποίος όμως έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Η συναυλία που θα γίνει στο Κέντρο Τεχνών Τηλέμαχου Κάνθου είναι αφιερωμένη στη μνήμη του. Με αυτή την αφορμή η Ελένη Κάνθου μιλά για το πάθος του Άγι Ιωαννίδη για τη μουσική, τα έργα του που ήταν σε εξέλιξη και για το πως βίωσε η ίδια αυτή την αιφνίδια απώλεια.
-Ο θάνατος βρήκε τον Άγι Ιωαννίδη σε μια πολύ δημιουργική περίοδο της ζωής του. Ποια έργα του ήταν σε εξέλιξη; Τα τελευταία χρόνια εργαζόταν πάνω σε μια όπερα βασισμένη στο θεατρικό του Λουίτζι Πιραντέλλο Enrico Quarto. Από τα φοιτητικά του χρόνια, όταν πρωτοδιάβασε αυτό το έργο, του κίνησε το ενδιαφέρον ως βάση για μια όπερα. Το θέμα πραγματεύεται την τρέλλα από πολλές οπτικές γωνίες. Σε μια mascherade ο ήρωας μασκαρεμένος σαν Βασιλιάς Enrico IV παίρνει μέρος σε παρέλαση με άλογο. Σε μια στιγμή πέφτει από το άλογο και κτυπά άσχημα στο κεφάλι. Μετά το ατύχημα χάνει τα λογικά του και νομίζει πως είναι ο Βασιλιάς Enrico IV της Γερμανίας ενώ υποβόσκει η ιδέα πως η πτώση δεν ήταν τυχαία αλλά προκλήθηκε από αντεραστή του. Mετά από χρόνια ξαναβρίσκει τα λογικά του αλλά συνεχίζει εκούσια να υποκρίνεται τον τρελλό για να παρακολουθεί τους γύρω του. Και ενώ η οργή και οι υποψίες για τη χαμένη ζωή και τη χαμένη του αγαπημένη μεγαλώνουν, σε στιγμή εκτός ελέγχου πληγώνει θανάσιμα αυτόν που πιστεύει αντεραστή του. Τότε αναγκάζεται πια να παραμείνει τρελός.
-Τι τον παρακίνησε να δουλέψει πάνω σ’ αυτό το θέμα; Το θέμα της τρέλλας σε συνδυασμό με τον έρωτα ενδιέφερε πολύ τον συνθέτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ά. Ιωαννίδης διάλεξε να το δουλέψει ενώ είχε πριν από αυτό παραγγελίες για άλλα έργα. Μερικές από αυτές τις παραγγελίες ήταν από διάσημα μουσικά σχήματα και σολίστ όπως ένα κονσέρτο για τρίο και ορχήστρα από το Altenberg Trio της Βιένης, παραγγελμένο μετά από άλλο τρίο που τους έγραψε και το είχαν παρουσιάσει στο Musikverein το 2006, ένα κονσέρτο για βιολί από τον διεθνώς γνωστό βιολιστή Ulf Wallin ή ένα κονσέρτο για όμποε.
-Γιατί δούλευε τόσο εντατικά και κάτω από πίεση; Έχοντας αρχίσει στα 52 του να συνθέτει, αλλά πάντα στα περιθώρια των επαγγελματικών του δεσμεύσεων ως μαέστρος, συνοδός στο πιάνο και καθηγητής, βίωνε την έλλειψη χρόνου ως αφόρητη πίεση. Διψασμένος για όσα στερήθηκε ως νέος επειδή πολύ αργά μπόρεσε να ακολουθήσει αυτό που αληθινά τον έκαιγε, τη μουσική. Έκανε τον τελευταίο καιρό τα πάντα, με πάθος: μελετούσε π.χ. φέτος την Άνοιξη πιάνο για μια βραδιά με τραγούδι, όπου έπαιξε και τη Fantaisie opus 103 του Schubert à quatre mains, μετά έφυγε για τη Βιένη – Ιταλία και στη συνέχεια στην Αμερική, όπου έδωσε για δεύτερη χρονιά σεμινάρια για επαγγελματίες μαέστρους και συνθέτες. Απόλαυσε πολύ την επιτυχία τους και μοιράστηκε την ευρωπαϊκή του κουλτούρα και οπτική προκαλώντας το θαυμασμό τους. Όμως όλα αυτά ένιωθε πως τον κρατούσαν μακριά από τη σύνθεση του έργου και ήταν αυτή η ψυχική πίεση, να προφθάσει, ίσως ένας από τους λόγους που του κόστισαν τελικά τη ζωή και που το έργο, ενώ πλησίαζε στο τέλος του δεν ολοκληρώθηκε.
–Τι θα γίνει με την όπερα αυτή που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει και να την παρουσιάσει; Η κόρη του, Sarah Ioannides, γνωστή μαέστρος με καριέρα στην Αμερική και στην Ευρώπη έχει αναλάβει να μελετήσει το όλο θέμα και ελπίζουμε πως θα γίνει μια αντάξια παρουσίαση.
–Πώς βιώσατε την αναπάντεχη απώλεια; Λυπήθηκα πολύ πρώτα για τον ίδιο που αγαπούσε τόσο πολύ τη ζωή κι έκανε το παν για να είναι καλά και να την απολαμβάνει με όλη την ενέργεια και νεανική διαύγεια που είχε μέχρι την τελευταία στιγμή, και στις απολαύσεις ανήκε και το δημιουργικό μέρος. Φυσικά είναι βαρύ το ξαφνικό μηδέν μετά από τριάντα χρόνια που μοιραζόμουν τη ζωή, την ωραία προσωπικότητα, την ενέργεια, το πνεύμα του ανθρώπου αυτού, που είχε έμφυτη περιέργεια περί παντός επιστητού, κάθε γνώση: ιστορία, φυσικές επιστήμες, αστρονομία, λογοτεχνία, κινηματογράφο, θέατρο και βέβαια για κάθε είδος μουσικής, εκτός από αυτή που ονόμαζε με πάθος «σκουπίδια» δηλαδή τη μοντέρνα εμπορική.
-Τι είναι αυτό που τον ξεχώριζε ως μαέστρο και συνθέτη; Τι θαυμάζατε σ’ αυτόν; Η επιλογή του να μάθει από τον διάσημο Sergiu Celibidache, τον μαέστρο και φιλόσοφο με καταβολές από την Κρήτη, ο οποίος ζητούσε βάθος σκέψης, γνώσεων και κατανόησης για τη μουσική στρουκτούρα των έργων πριν κινήσει κανείς τα χέρια του ως μαέστρος, πιστεύω τον έκανε να ξεχωρίζει ανάμεσα στους μαέστρους που επιλέγουν να χοροπηδούν εντυπωσιακά. Στη σύνθεση αναζητούσε τη δική του γλώσσα χωρίς να αγνοεί το παρελθόν ή το παρόν μέσα σ’ ένα μουσικό κόσμο που παραλογίζεται και ακολουθεί πιστά τη μόδα της στιγμής. Εντυπωσίαζε στις συνθέσεις του το πολύπλοκο συμβολικό παιγνίδι σε πολλά επίπεδα, αποτέλεσμα της βαθειάς του μουσικής μόρφωσης και της διάθεσής του για προκλήσεις του μυαλού (σαν το πάθος του για δύσκολα σταυρόλεξα) μαζί με την πλούσια του εφευρετικότητα και μουσική ευαισθησία. Θαύμαζα αυτό τον συνδυασμό ανθρώπου ορθολογιστή με τον πλούσιο συναισθηματισμό που του κόστιζε και κάποτε στη ζωή.
-Στη συναυλία λαμβάνει μέρος το Studio Callas που δημιουργήσατε εσείς; Ποιο το σκεπτικό της δημιουργίας του; Προσπάθησα πάντοτε να δημιουργήσω επαγγελματική συνείδηση στους μαθητές μου, αλλά πού και πώς θα αποκτούσαν επαγγελματικές εμπειρίες χωρίς ευκαιρίες να παρουσιάσουν θεατρικά έστω και κάποια αποσπάσματα από το λυρικό ρεπερτόριο; Λίγοι και οι πιανίστες με γνώσεις και πείρα στο ρεπερτόριο της όπερας. Έτσι δημιούργησα το σύνολο αυτό για ταλαντούχους τραγουδιστές και πιανίστες. Οι συμμετέχοντες φέτος στην εντέκατη συναυλία της σειράς Canto ergo sum του Ιδρύματος Τηλέμαχος Κάνθος έχουν όλοι σπουδάσει μουσική σε πανεπιστημιακό επίπεδο και μελέτησαν στη συνέχεια μαζί μου: Ο μπασοβαρύτονος Δημήτρης Σπανός, οι σοπράνο Μαριαλένα Αναστασιάδου, Σάββια Ιακώβου και Έλλη Κουτσούλλη και οι πιανίστες Μαριόλα Χαριτίδου και Angeles Iglesias. Ήταν προγραμματισμένο ο Άγις Iωαννίδης να συνοδεύσει μέρος του προγράμματος… Η συναυλία αφιερώνεται στη μνήμη του.
- Info Λευκωσία, Ίδρυμα Τηλέμαχου Κάνθου (22349879) 8μ.μ. Η συναυλία της σειράς Canto Ergo Sum σε επιμέλεια Ελένης Κάνθου, οργανώνεται την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου στις 8μ.μ. Συμμετέχει το Studio Callas. Λαμβάνουν μέρος οι σοπράνο Μαριαλένα Αναστασιάδου, Σάββια Ιακώβου, Έλλη Κουτσούλλη, και ο μπασοβαρύτονος Δημήτρης Σπανός. Στο πιάνο η Μαριόλα Χαριτίδου και η Angeles Iglesias. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει ντουέτα και άριες από όπερες των W. A. Mozart, V. Bellini, G. Puccini και G. Verdi
Φιλελεύθερος 25.11.2025
