«Πρόσφυγες ξεπουλούν χωράφια ή ακόμη και παραθαλάσσια τεμάχια στα κατεχόμενα για να αποπληρώσουν εταιρείες δανείων ή και τράπεζες στις ελεύθερες περιοχές». Η πιο πάνω αναφορά προέρχεται από τη διευθύντρια του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών, Τζένη Παπαχαραλάμπους και έγινε ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, όπου χθες συζητήθηκε το θέμα των εκποιήσεων οικιών και διαμερισμάτων σε κυβερνητικούς προσφυγικούς οικισμούς.
Σημειώνεται, πως με βάση στοιχεία τα οποία κατέθεσε ενώπιον της Βουλής η ΚΕΔΙΠΕΣ, τα ενυπόθηκα δάνεια σε προσφυγικούς συνοικισμούς ανέρχονται συνολικά στα 1.320. Από τις 1.320 αυτές περιπτώσεις, οι 554 αφορούν ενυπόθηκα δάνεια και τα 776 αφορούν ενυπόθηκα ακίνητα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Εξάλλου, με βάση στοιχεία τα οποία κατέθεσαν οι εταιρείες διαχείρισης προβληματικών δανείων, ενώπιον τους εκκρεμούν υποθέσεις οι οποίες αφορούν άλλα 599 ακίνητα ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τους σε 1.919. Σημειώνεται, πως σε όλους τους προσφυγικούς οικισμούς υπάρχουν περίπου 14.000 οικιστικές μονάδες.
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, Μιχάλης Βορκάς, αναφέρθηκε σε περίπτωση η οποία αφορά δάνειο €27.000 το οποίο συνήφθη το 1970 και το οποίο σήμερα υπερέβη το €1 εκατ. Ο κ. Βορκάς ανέφερε και τα ακόλουθα: «Δεχόμαστε πολλές καταγγελίες σχετικά με τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζει ο κόσμος, ειδικά για την κατηγορία που αφορά προσφυγικά υποστατικά, τα οποία το κράτος τιτλοποίησε και τώρα κινδυνεύουν απωλεσθούν. Γνωρίζετε, πως υπάρχει η λεγόμενη επιτροπή στα κατεχόμενα και την ίδια ώρα στις ελεύθερες περιοχές ο κόσμος ασφυκτιά και πιέζεται. Γνωρίζετε ότι, παρ’ όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί, νομοθετικά και άλλα, κάποια δάνεια εκτοξεύθηκαν» και δεν εξυπηρετούνται.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε πως τα τρία κυβερνητικά σχέδια που εφαρμόστηκαν βοήθησαν στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και μέσω τους επωφελήθηκαν περίπου 3.000 νοικοκυριά. Ωστόσο, είπε, το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί οριστικά αν και οι αριθμοί είναι τέτοιοι που μπορούν να τύχουν διαχείρισης, κατά περίπτωση, ώστε να αποτραπούν ακραία περιστατικά.
Από το γραφείο της Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου εκφράστηκε η θέση, πως νομοθετικά είναι δύσκολο να γίνει οτιδήποτε ώστε να μην προχωρήσουν οι εκποιήσεις, επειδή κάτι τέτοιο παραπέμπει σε διαχωρισμό των ευάλωτων ομάδων ιδιοκτητών μεταξύ προσφύγων και μη. Εισηγήθηκε δε, πως οι ίδιες οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, προκειμένου να αποφευχθούν και δικαστικές διαδικασίες, θα μπορούσαν να εκπονήσουν δικά τους εσωτερικά σχέδια αναδιάρθρωσης δανείων και να εξετάζουν την κάθε περίπτωση με τα δικά της δεδομένα, ώστε να αποτραπούν οι εκποιήσεις.
Ο δικηγόρος κ. Κασιανής ανέφερε πως το 2018, όταν εγκρίθηκε η νομοθεσία για τις εκποιήσεις ενυπόθηκων ακινήτων, ουσιαστικά οι επηρεαζόμενοι αποστερήθηκαν του δικαιώματος να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη για να εξασφαλίσουν αποτελεσματική θεραπεία. Δηλαδή, εκκρεμεί αγωγή από την τράπεζα στο Δικαστήριο και μέχρι να εκδικαστεί, το ακίνητο το πωλείται και πλέον στον δανειολήπτη δεν παρέχεται η ευχέρεια επανεξέτασης της υπόθεσης του και ανάκτησης της περιουσίας του δεδομένου ότι έχει εκποιηθεί. Είπε, επίσης, πως η σχετική οδηγία της ΕΕ για τις καταχρηστικές ρήτρες, όχι απλώς δεν εφαρμόζεται στην Κύπρο, αλλά ουσιαστικά παραβιάζεται επειδή όταν υπάρχει επιβολή καταχρηστικών χρεώσεων. Ανέφερε εξάλλου, πως όταν επιβάλλονται καταχρηστικές ρήτρες οι υποθέσεις δεν εκδικάζονται από τα Δικαστήρια, οπόταν προχωρούν οι διαδικασίες εκποίησης. Περαιτέρω, ανέφερε πως σε άλλες χώρες σε ανάλογες περιπτώσεις εξετάζεται κατά πόσον ο επηρεαζόμενος έχει επιλογή εναλλακτικής στέγασης και τότε εκδίδεται απόφαση εκποίησης ακινήτου. «Εισηγούμαστε να τροποποιηθεί ο νόμος των εκποιήσεων ώστε να παρέχεται το δικαίωμα να εξετάζονται οι καταχρηστικές ρήτρες και άλλες θέσεις του δανειολήπτη», συμπλήρωσε.
Εκπρόσωπος της ΚΕΔΙΠΕΣ είπε πως καλούνται οι δανειολήπτες να προσέλθουν και αφού διαπιστωθεί το ύψος του κεφαλαίου που δανείστηκαν, η ΚΕΔΙΠΕΣ τους επιβάλει επιτόκιο 1% και τους ζητά να εξοφλήσουν το ποσόν που εκκρεμεί εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Αυτή η εκστρατεία που είχε αρχίσει παλαιότερα παρατάθηκε για 1-1,5 χρόνο, ανέφερε ο ίδιος. Σχετικά με τους εγγυητές είπε, πως όταν το δάνειο δεν είναι εξασφαλισμένο διαγράφεται μέχρι και το 75% των οφειλομένων.
Εκπρόσωπος της εταιρείας ΘΕΜΙΣ η οποία δραστηριοποιείται στα προβληματικά δάνεια ανέφερε, ότι είχε αναληφθεί εκστρατεία, μέσω της οποίας ζητήθηκε από τους δανειολήπτες να αποταθούν σε τρία ελεγκτικά γραφεία και όταν εντοπίσουν καταχρηστικές ρήτρες, υπήρχε δέσμευση να διαγραφούν. Μέσω αυτής της διαδικασίας έγιναν αρκετές αναδιαρθρώσεις, είπε. Εξάλλου, όπως ελέχθη, η Τράπεζα Κύπρου διέγραψε μεγάλο ποσόν των οφειλών.
Η πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Διαχείρισης Πιστώσεων υπέδειξε: «Είναι εύκολο να βρίσκουμε κάποιο να στοχοθετούμε ως εχθρό για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Αντιλαμβανόμαστε το πρόβλημα των επηρεαζομένων, λόγω και της προσφυγικής ιδιότητας τους. Όμως, αυτοί επέλεξαν να συνάψουν δάνεια, εκ των οποίων αρκετά είναι μη εξυπηρετούμενα, οπόταν πρέπει να τα διαχειριστούμε. Από το 2018 που ιδρυθήκαμε είμαστε ο κακός παίκτης της οικονομίας. Πέραν του 70% των διευθετήσεων που γίνονται είναι συναινετικές διότι ούτε κι εμείς θέλουμε να καταλήγουμε σε εκποιήσεις ακινήτων, αλλά, την ίδια ώρα, θέλουμε να πάρουμε το λαβείν μας από τα δάνεια που αγοράσαμε».
Ο πρόεδρος της επιτροπής Προσφύγων, Νίκος Κέττηρος, ζήτησε από τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων να αναστείλουν τις εκποιήσεις πρώτης κατοικίας για τρεις μήνες, ώστε να δοθεί χρόνος για εξεύρεση βιώσιμων λύσεων με τους δανειολήπτες.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, ανέφερε ότι έχει υποβληθεί πρόταση νόμου από βουλευτές, με βάση την οποία ο τόκος τερματίζεται όταν διπλασιάζεται το αρχικό κεφάλαιο. «Πέραν αυτού μιλάμε για τοκογλυφία», είπε.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, αναφέρθηκε σε περίπτωση γυναίκας πρόσφυγα, η οποία κινδυνεύει να χάσει το σπίτι της σε κυβερνητικό οικισμό, για δάνειο μόλις €20.000, ενώ μεγαλώνει μόνη της παιδί με ειδικές ανάγκες. «Η έλλειψη πολιτικής βούλησης για απόδοση της αξίας των περιουσιών, σε συνδυασμό με την κρίση του 2013, οδήγησε πολλούς στην αδυναμία πληρωμής», συμπλήρωσε.
