Ο ΑΔΜΗΕ ανακοίνωσε την Κυριακή πως δεν αμφισβητεί το Πλαίσιο Κατανόησης Κύπρου – Ελλάδας για τον τρόπο και τον χρόνο ανάκτησης των δαπανών που πραγματοποιεί για την ηλεκτρική διασύνδεση.
Και διέψευσε το δημοσίευμα μας, στο οποίο αναφερόταν ότι με την ένσταση που υπέβαλε κατά της απόφασης της ΡΑΕΚ τον Ιούλιο του 2025 υποσκάπτεται και επιχειρείται να ανατραπεί η συμφωνία των δύο κυβερνήσεων αλλά και το ρυθμιστικό πλαίσιο, που δεν επιτρέπουν ανάκτηση δαπανών στο στάδιο της κατασκευής του έργου, πλην ενός ποσού 125 εκατ. μέσα στην πενταετία μέχρι το 2029.
Το πλαίσιο κατανόησης -και οι αποφάσεις των ρυθμιστών- προβλέπουν επίσης ότι η ΡΑΕΚ δεν εγκρίνει «με το κιλό» τα αιτήματα του ΑΔΜΗΕ για έγκριση ανάκτησης δαπανών του για το έργο. Προβλέπουν ότι η ΡΑΕΚ εξετάζει τα αιτήματα, ζητά δικαιολογητικά και αναλόγως εγκρίνει ή ζητά περισσότερα αποδεικτικά. Και επιφυλάσσεται για νέες εγκρίσεις μελλοντικών πληρωμών όταν συμπληρωθεί η κατάθεση τιμολογίων για κάθε μία δαπάνη. Ακριβώς ό,τι γίνεται με τα έργα της ΑΗΚ.
Αν όμως ο ΑΔΜΗΕ πραγματικά δέχθηκε πως δεν πρόκειται να πληρώνεται από τους Κύπριους καταναλωτές ενόσω εκτελεί το έργο, παρά μόνο θα παίρνει 25 εκατ. τον χρόνο από το κράτος και τα υπόλοιπα που θα του εγκριθούν στην πορεία θα τα πάρει σε βάθος 35ετίας, γιατί προσέφυγε στην κυπριακή Δικαιοσύνη ζητώντας να κριθούν παράνομες, αντισυνταγματικές ή και αντίθετες με το ενωσιακό κεκτημένο τρεις αποφάσεις της ΡΑΕΚ (του 2024) που ρυθμίζουν τις πληρωμές με τρόπο ανεπιθύμητο για τον φορέα υλοποίησης;
Και γιατί υπέβαλε πριν λίγες μέρες ένσταση και για την τελευταία -συναφή- απόφαση του Ιουλίου του 2025, ζητώντας την ακύρωσή της;
Μήπως γιατί ο ΑΔΜΗΕ επιχειρεί να ακυρώσει δικαστικώς τις αποφάσεις που δεν του επιτρέπουν να πάρει όλα του τα έξοδα την ώρα που τα πραγματοποιεί; Μήπως γιατί αυτή παραμένει, ανομολόγητα δημοσίως, η βασική οικονομική διαφορά ΑΔΜΗΕ και ΡΑΕΚ; Μήπως γιατί δεν τον αρκούν τα 25 εκατ. τον χρόνο για να χρηματοδοτήσει τις δεσμεύσεις του για το έργο, ελλείψει άλλων χρηματοδοτών και θέλει να επιβάλει μέσω δικαστηρίου την ανάκτηση των εξόδων του κατά τη φάση της κατασκευής;
Μέχρι τώρα, ο ΑΔΜΗΕ κατέθεσε στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου τρεις προσφυγές, για να ακυρωθούν ως παράνομες ή αντισυνταγματικές οι ακόλουθες αποφάσεις της ΡΑΕΚ:
–Απόφαση 215/2024, ημερομηνία: 02/07/2024:
Αφορούσε εισηγήσεις του Φορέα Υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ) για «Τροποποίηση της Υπ’ Αριθμόν 22/2023 Απόφασης της ΡΑΕΚ «Μεθοδολογία Αναπροσαρμογής των Επιτρεπόμενων Εσόδων και Διατιμήσεων των Ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Γραμμής Διασύνδεσης».
Η ΡΑΕΚ αποφάσισε να μην εγκρίνει το αίτημα του ΑΔΜΗΕ να του δοθεί το κανονιστικό κίνητρο της ανάκτησης εξόδων κατά την κατασκευαστική περίοδο, επειδή του δόθηκε άλλο κανονιστικό κίνητρο, το προνομιακό ποσοστό απόδοσης κεφαλαίου 8.3%. Και τόνιζε σε εκείνη την απόφαση πως «οποιεσδήποτε δαπάνες αφορούν την περίοδο αυτή (σ.σ. της κατασκευής) δεν θα αναγνωριστούν και/ή ανακτηθούν με οποιοδήποτε τρόπο πριν από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του έργου».
Ο ΑΔΜΗΕ προσέφυγε στο δικαστήριο για να ακυρωθεί η απόφαση. Στη συνέχεια ακολούθησε το Πλαίσιο Κατανόησης των δύο κυβερνήσεων και η τροποποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου για να συνάδει με το πλαίσιο (σ.σ. τα γνωστά 5χ25 εκατ. ευρώ μεταξύ 2025-29), αλλά αντιλαμβανόμαστε πως η προσφυγή δεν αποσύρθηκε από τον ΑΔΜΗΕ.
–Απόφαση 284/2024
Με την απόφαση αυτή, η ΡΑΕΚ καθόρισε ότι σε περίπτωση καθυστέρησης ή ματαίωσης του έργου χωρίς ευθύνη του ΑΔΜΗΕ (ανωτέρα βία), τότε η ίδια θα αποφασίσει για τη λήψη μέτρων μετριασμού της ζημιάς για τον φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης. Η απόφαση προβλέπει επίσης ότι αν η ευθύνη για την καθυστέρηση ή τη ματαίωση του έργου κριθεί από τους δύο ρυθμιστές ότι ανήκει στον ΑΔΜΗΕ, η ΡΑΕΚ αποφασίζει μόνη της για τις ζημιές στην Κύπρο και για τα πιθανά μέτρα αποζημίωσης αλλά και για τα εκτιμώμενα (απωλεσθέντα) οφέλη για τους καταναλωτές από τη μη έγκαιρη υλοποίηση του έργου. Ο ΑΔΜΗΕ προσέφυγε και εναντίον αυτής της απόφασης, ζητώντας ουσιαστικά οι αποζημιώσεις του ΑΔΜΗΕ προς την Κύπρο να συναποφασίζονται με την ελληνική ρυθμιστική αρχή.
–Απόφαση 302/2024
Με την απόφαση αυτή η ΡΑΕΚ καθόρισε -μαζί με την ελληνική ρυθμιστική αρχή- το ύψος των κεφαλαιουχικών δαπανών που θα επιστραφούν -αργότερα- στον ΑΔΜΗΕ εφόσον υλοποιήσει τα συγκεκριμένα έργα. Το συνολικό ποσό που εγκρίθηκε για τα προγραμματισμένα έργα συγκεκριμένης ρυθμιστικής περιόδου (2023-25) ήταν 571.477 εκατ., για τα οποία θα πρέπει στη συνέχεια να υποβληθούν δικαιολογητικά δαπάνης για να ανακτηθούν. Ο ΑΔΜΗΕ θεώρησε ανεπαρκές το ποσό και υπέβαλε προσφυγή στο Δικαστήριο. Μεταξύ άλλων, διαφώνησε με την απόφαση να του εγκριθούν μόνο 12 εκατ. από τα 48.8 εκατ. που κατέθεσε ότι πλήρωσε στη EuroAsia Interonnector για να του παραδώσει το έργο.
–Και η πρόσφατη ένσταση κατά της απόφασης 280/2025
Η απόφαση αυτή ενέκρινε στον ΑΔΜΗΕ την ανάκτηση επενδυτικών δαπανών ύψους 82 εκατ. ευρώ «στη βάση των στοιχείων που υποβλήθηκαν από τον Φορέα Υλοποίησης μέχρι και την 21η Ιουλίου 2025» και «θέτοντας ως επιτρεπόμενο έσοδο προς ανάκτηση για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2025 έως την 31 Δεκεμβρίου του 2025 το ποσό των 25 εκατ. ευρώ».
Ο ΑΔΜΗΕ υπέβαλε ένσταση και είναι πιθανό να καταφύγει στη Δικαιοσύνη με προσφυγή, όπως έκανε και για τις άλλες αποφάσεις οικονομικής φύσης που έλαβε η ΡΑΕΚ. Πρόκειται για ένσταση 21 σελίδων, με πολύ αρνητικά σχόλια εναντίον τόσο αυτής της απόφασης της ΡΑΕΚ όσο και προηγούμενων, με επίκεντρο της συνολικής κριτικής τη μη ανάκτηση των εξόδων από το στάδιο της κατασκευής του έργου αλλά και την αναγνώριση μόνο 82 εκατ. από τα 251 που διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ, συν τα 48.8 εκατ. που πλήρωσε στη EuroAsia. Προφανώς γιατί διεκδικεί ένα πολύ διαφορετικό ρυθμιστικό πλαίσιο, πιο ευνοϊκό για τον ίδιο.
