Ήταν ένα φαινομενικά συνηθισμένο πρωινό του Αυγούστου 2024, όταν η ζωή του Ρις ΜακΝτόναλντ ανατράπηκε απροσδόκητα. Ένα τηλεφώνημα από τη μητέρα του, την ώρα που βρισκόταν στη δουλειά, του μετέφερε ότι η αστυνομία είχε περάσει από το σπίτι και τον αναζητούσε «επειγόντως». Χωρίς να μπορεί να φανταστεί τον λόγο, λίγες ώρες αργότερα ο Ρις βρέθηκε με χειροπέδες, οδηγημένος στο τοπικό τμήμα και κλεισμένος σε κελί.
Μια ανάρτηση που του κόστισε την ελευθερία
Η αιτία, όπως έμαθε λίγο αργότερα, ήταν ένα μήνυμα που είχε δημοσιεύσει βιαστικά στο Facebook, μετά την επίθεση στο Σάουθπορτ. Το σχόλιο κρίθηκε ως ρατσιστικό και υποκινητικό, προκαλώντας δημόσια κατακραυγή και νομική δίωξη. Ο ίδιος παραδέχεται ότι ήταν μια «ανόητη, αυθόρμητη και απαράδεκτη» ανάρτηση, την οποία διέγραψε σχεδόν αμέσως. Όμως η ζημιά είχε γίνει.
Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης άνω των δύο ετών, με την κατηγορία της υποκίνησης μίσους μέσω διαδικτύου. Ο Ρις, εργαζόμενος σε οικοδομή και χωρίς προηγούμενες καταδίκες, έμεινε άφωνος ακούγοντας την απόφαση.
«Με φώναξαν “λευκό σκουπίδι”, “ρατσιστή” και “τέρας”», λέει σήμερα. «Ήξερα ότι είχα κάνει λάθος, αλλά ποτέ δεν περίμενα να καταστραφεί η ζωή μου γι’ αυτό».
Κόλαση πίσω από τα κάγκελα
Οι πρώτες εβδομάδες στη φυλακή ήταν εφιαλτικές. Ο Ρις τοποθετήθηκε σε πτέρυγα με κρατουμένους που είχαν μάθει ποιος ήταν και τι είχε γραφτεί γι’ αυτόν στα μέσα ενημέρωσης.
«Με απείλησαν, με έφτυσαν και μου είπαν ότι θα με “κόψουν στα δύο”», περιγράφει. «Φοβόμουν να κοιμηθώ. Ζούσα με τον φόβο ότι κάποιος θα με μαχαιρώσει».
Όπως λέει, ορισμένοι φύλακες προσπαθούσαν να τον προστατεύσουν, αλλά ο στιγματισμός ήταν ήδη βαρύς. «Ήμουν ο ρατσιστής του Facebook, αυτός που άξιζε τιμωρία. Ήταν σαν να μην είχα δικαίωμα να απολογηθώ ή να εξηγήσω».
Η δεύτερη ευκαιρία
Έπειτα από περισσότερους από δύο μήνες κράτησης, ο Ρις αποφυλακίστηκε υπό όρους. Σήμερα προσπαθεί να ξαναφτιάξει τη ζωή του, όμως οι πληγές παραμένουν. «Δεν δικαιολογώ όσα έγραψα, ήταν ντροπή. Αλλά έμαθα με τον πιο σκληρό τρόπο ότι ένα κλικ μπορεί να σε καταστρέψει», λέει.
Φοβάται ακόμη για αντίποινα από όσους τον θεωρούν εχθρό. «Μπορεί να με αναγνωρίσουν στον δρόμο. Μπορεί να θέλουν εκδίκηση. Ζω με αυτόν τον φόβο κάθε μέρα».
Ο Ρις δηλώνει αποφασισμένος να μιλήσει δημόσια για τα όρια της ελευθερίας του λόγου και τις συνέπειες του διαδικτυακού θυμού. «Ένα λάθος post δεν πρέπει να κοστίζει μια ζωή», τονίζει.
protothema.gr