Η υποστήριξη της Τουρκίας και του Ερντογάν, προσωπικά, στους Παλαιστινίους και την αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα ενός παλαιστινιακού κράτους είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι πως μετά την Παλαιστίνη, η Άγκυρα θα εκστρατεύσει προς αναγνώριση του ψευδοκράτους στην Κύπρο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όσον αφορά στο Κυπριακό υφαίνει ένα αφήγημα αναγνώρισης το οποίο πλασάρει εντέχνως με φόντο το δράμα των Παλαιστίνιων στη Γάζα. Τακτική με την οποία επιχειρεί να φέρει τη διεθνή κοινότητα πιο κοντά στο κατοχικό καθεστώς.
Ως υπέρμαχος των αδικημένων
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί κάθε χρόνο το βήμα της Γενικής Συνέλευσης για να εμφανίζεται ως υπέρμαχος των αδικημένων, ιδιαίτερα των μουσουλμάνων. Ιδιαίτερο βάρος δείχνει στο Παλαιστινιακό. Το διεθνές κλίμα ήταν τέτοιο φέτος που είχε την ευκαιρία να κάνει ένα σόου και ανέβηκε στο βήμα κρατώντας φωτογραφίες από τους Παλαιστινίους της Γάζας. Φωτογραφίες που ήδη είχαν κυκλοφορήσει διεθνώς και σίγουρα οι παρευρισκόμενοι θα τις είχαν δει από πολλού. Όμως αυτό δεν είχε σημασία για τον Ερντογάν, εκείνο που προείχε ήταν να πείσει ότι βρίσκεται εκεί για τους Παλαιστίνιους.
Καθόλου τυχαίο και το ότι ξεκίνησε ευχαριστώντας «όλες τις χώρες που ανακοίνωσαν ότι αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης, και καλώ όλες τις άλλες χώρες που δεν το έχουν κάνει ακόμα να το κάνουν το συντομότερο δυνατόν». Τοποθετούμενος κατά τρόπο που έδειχνε ότι ήταν εκεί εκ μέρους των Παλαιστινίων.
Μετά την Παλαιστίνη… ψευδοκράτος
Αφού αναφέρθηκε επί μακρόν στη Γάζα και τους Παλαιστινίους δημιουργώντας ένα ανάλογο κλίμα μέσα στην αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έριξε και το θέμα της αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι η πρώτη φορά κατά την οποία αναφέρθηκε στο θέμα της αναγνώρισης του ψευδοκράτους, το κάνει κατ’ επανάληψη τα τελευταία χρόνια σε Γενικές Συνελεύσεις, εντούτοις φέτος έδειξε ότι ήθελε να εκμεταλλευθεί το γενικότερο κλίμα που επικρατεί με το Παλαιστινιακό.
Είπε συγκεκριμένα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση:
- «Η λύση του δεν μπορεί να βασιστεί στο μοντέλο της ομοσπονδίας, το οποίο έχει δοκιμαστεί επανειλημμένα στο παρελθόν, αλλά έχει εξαντληθεί λόγω της αδιάλλακτης στάσης της ελληνοκυπριακής πλευράς».
- «Στο νησί της Κύπρου υπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη και δύο ξεχωριστοί λαοί. Οι Τουρκοκύπριοι είναι ισότιμοι ιδιοκτήτες του νησιού και δεν θα δεχθούν να γίνουν μειονότητα».
- «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να θέσει τέλος στην άδικη απομόνωση στην οποία υποβάλλονται οι Τουρκοκύπριοι εδώ και μισό αιώνα. Επαναλαμβάνω σήμερα την έκκληση που έκανα στις τρεις τελευταίες Γενικές Συνελεύσεις των Ηνωμένων Εθνών: Καλώ τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου και να αναπτύξει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις μαζί της».
Εντέχνως λοιπόν ο Ερντογάν συνέδεσε την αδυναμία λύσης του Κυπριακού με την «άδικη απομόνωση που υποβάλλονται οι Τουρκοκύπριοι εδώ και μισό αιώνα». Για όσους γνωρίζουν καλά το Κυπριακό, ξέρουν ότι η «απομόνωση των Τουρκοκυπρίων» είναι συνεπακόλουθο της εισβολής και της κατοχής του βορείου τμήματος της Κύπρου. Όχι όμως και όσοι δεν ξέρουν το Κυπριακό ή όσοι έχουν κάθε λόγο να πιστεύουν και να υιοθετούν το τουρκικό αφήγημα.
Ένας δικός του το πήρε ένα βήμα πιο πέρα
Το που το πάνε Ερντογάν και Άγκυρα φάνηκε από δηλώσεις του Χουλουσί Ακάρ, πρώην Υπουργός Αμυνας και νυν πρόεδρος της επιτροπής Άμυνας στην τουρκική εθνοσυνέλευση. Ο Ακάρ τοποθετείται στον κύκλο Ερντογάν και ως εκ τούτου οι αναφορές του έχουν πάντα το στοιχείο των μηνυμάτων της πολιτικής που ακολουθεί ή έχει κατά νουν ο Τούρκος Πρόεδρος.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Χουλουσί Ακάρ μετά μετά την αναγνώριση της Παλαιστίνης, «τώρα είναι η σειρά της τουρκικής δημοκρατίας της βόρειας Κύπρου να αναγνωριστεί» και χαρακτήρισε την κατάσταση ως «πολιτική, ιστορική και ηθική ευθύνη» και υποστήριξε ότι «η ΤΔΒΚ πρέπει να αναγνωριστεί διεθνώς».
Ο τουρκικός Τύπος σημείωνε μετά τις δηλώσεις Ακάρ ότι με αφορμή αυτές ενδέχεται να ξεκινήσει μια ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με το παλαιστινιακό και το καθεστώς του ψευδοκράτους.
Έδωσε συνέχεια και ο Ερσίν Τατάρ
Ο Ερσίν Τατάρ είχε κάθε λόγο να πανηγυρίζει και να θριαμβολογεί για τις τοποθετήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Εξάλλου αυτό κάνει με κάθε ευκαιρία και για κάθε θέμα. Πόσο δε σ’ αυτή τη φάση που βρίσκεται προ των «εκλογών» στα κατεχόμενα και κάθε αναφορά μπορεί να ερμηνευθεί ως στήριξη των θέσεών του.
- Ευθύς μετά την ομιλία του Ερντογάν ο Τατάρ εξέδωσε γραπτή δήλωση στην οποία κάνει λόγο για «μια ιστορική ομιλία» από τον Τούρκο Πρόεδρο ο οποίος κάλεσε «τη διεθνή κοινότητα να τερματίσει την απομόνωση που εμποδίζει την πρόσβαση του τουρκοκυπριακού λαού στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και να αναγνωρίσει το κράτος μας, την ΤΔΒΚ. Ο Ερντογάν επανέλαβε το κάλεσμα που είχε κάνει και στις τρεις τελευταίες ομιλίες του στον ΟΗΕ, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να αναπτύξει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με το κράτος μας, την ‘ΤΔΒΚ’».
Στο τέλος της γραπτής του δήλωσης ο Ερσίν Τατάρ ανέφερε: «Στο πλαίσιο της φετινής Γενικής Συνέλευσης, όπου η επίσημη αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης και η παύση της συνεχιζόμενης γενοκτονίας εναντίον αθώων Παλαιστινίων αποτελούν τα σημαντικότερα θέματα της ημερήσιας διάταξης, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν δεν μας ξέχασε και πάλι, αλλά μάλλον αντίθετα, ήταν η φωνή και ο εκφραστής μας με τον πιο δυναμικό τρόπο. Εκφράζω για άλλη μια φορά τις ευχαριστίες μου στον Πρόεδρο της Τουρκίας εκ μέρους του λαού μου. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν, έκανε και πάλι την φωνή μας να ακουστεί δυνατά στον κόσμο».
Δίνοντας κι αυτός με το δικό του τρόπο μια συνέχεια στο υπό εκκόλαψη τουρκικό αφήγημα που να συνδέει την αναγνώριση της Παλαιστίνης με την αναγνώριση του ψευδοκράτους. Ενώ ανάλογες τοποθετήσεις είχαν γίνει και από άλλα στελέχη του λεγόμενου «κυβερνητικού στρατοπέδου» στα κατεχόμενα όπου εκεί διαφάνηκε η διασύνδεση Παλαιστίνης και ψευδοκράτους.
Διαφορετική ανάγνωση από τον Ακιντζί
Ο αντίπαλος του Ερσίν Τατάρ, στις «εκλογές» της 19ης Οκτωβρίου, Τουφάν Ερχιουρμάν απέφυγε επιμελώς να σχολιάσει την ομιλία του Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση. Επέλεξε να συνεχίσει τον προεκλογικό στοχεύοντας κατά του Τατάρ και την πολιτική που ακολουθεί στο Κυπριακό.
Είναι ωστόσο αξιοσημείωτη η ανάγνωση που έκανε ο προκάτοχος του Τατάρ, ο τέως ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος τοποθετήθηκε γραπτώς επί της ομιλίας Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση.
Ο Ακιντζί υπέδειξε πως:
- «Οι εκκλήσεις για αναγνώριση της ΤΔΒΚ από το βήμα του ΟΗΕ δεν φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα, καθώς ακόμη και η Τουρκία, η οποία προβάλλει αυτές τις εκκλήσεις, δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την αναγνώριση, δεν επιτρέπει στους Τουρκοκύπριους να αναλάβουν τη διοίκηση σημαντικών θεσμών που τους ανήκουν, δεν επιτρέπει τη διεξαγωγή φιλικών αγώνων με τις τουρκοκυπριακές ομάδες και παρεμβαίνει σε κάθε θέμα, όπως είναι γνωστό σε όλους».
- «Στο διεθνές επίπεδο, χαρακτηρίζουν την ΤΔΒΚ ως υποδιοίκηση της Τουρκίας. Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μέλη της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών τα οποία θεωρητικά θα έπρεπε να είναι τα πιο κοντά στην αναγνώριση, ανοίγουν πρεσβείες στο νότο και όχι στο βορρά».
Κατά τον Ακιντζί εκείνο που επιδιώκει η Τουρκία είναι να εδραιωθεί η επαρχιοποίηση των κατεχομένων μέσα από την αλλαγή της δημογραφικής και εκλογικής σύνθεσης.
Με ένα αλλοιωμένο «εκλογικό σώμα» στα κατεχόμενα λόγω των ενεργειών της Τουρκίας οι διεκδικητές της τουρκοκυπριακής ηγεσίας θα πρέπει να κινηθούν ανάλογα προκειμένου να περάσουν τα μηνύματά τους στο συγκεκριμένο ακροατήριο.
Οι μονομάχοι μιλούν για δύο κράτη στην Κύπρο
Σε κάθε περίπτωση, στα κατεχόμενα, οι δύο μονομάχοι των «εκλογών» της 19ης Οκτωβρίου προσεγγίζουν την πολιτική κατάσταση στο νησί με ταυτόσημες προσεγγίσεις, αν και προσπαθούν να δείξουν ότι είναι διαφορετικοί και πρεσβεύουν εντελώς διαφορετικές θεωρίες στο Κυπριακό.
Ωστόσο, τόσο ο Ερσίν Τατάρ όσο και ο Τουφάν Ερχιουρμάν στις τοποθετήσεις μιλούν για «κράτη» στην Κύπρο. Αναφορές που δείχνουν ότι αμφότεροι έχουν την ίδια αντίληψη πραγμάτων: ότι δηλαδή στην Κύπρο δεν υφίσταται μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελούμενη από δύο κοινότητες, την Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή. Βλέπου να υπάρχουν «δύο κράτη» στο νησί, ένα ελληνοκυπριακό και ένα τουρκοκυπριακό σύμφωνα με τον επί του εδάφους υφιστάμενο διαχωρισμό του νησιού, ως συνεπακόλουθο της τουρκικής εισβολής.
Εκεί που διαφοροποιούνται είναι ως προς την διατύπωση:
- Ο Ερσίν Τατάρ επιμένει ότι στο νησί υπάρχουν δύο χωριστά κράτη τα οποία και θα πρέπει να αναγνωριστούν. Ζητά όπως η αναγνώριση προηγηθεί της όποιας απόφασης για επανέναρξη των συνομιλιών. Θέτει την αναγνώριση ως προαπαιτούμενο για να πάει ξανά σε διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.
- Ο Τουφάν Ερχιουρμάν εμφανίζεται να μην τοποθετεί την αναγνώριση ως προαπαιτούμενο αλλά αναφέρεται σε μια τάξη πραγμάτων κατά την οποία δύο ίσα ιδρυτικά κράτη θα είναι ίσα στο εσωτερικός τους και δεν θα μπορούν να παρεμβαίνουν το ένα στο άλλο, θα μπορούν να συνάπτουν χωριστά διεθνείς συμφωνίες σε κάποιους τομείς.
Η απαίτηση του Τατάρ μπορεί να μην είναι υλοποιήσιμη αλλά αυτό που προτάσσει ο Ερχιουρμάν μπορεί να φαίνεται πιο «λογικό», αλλά σε κάθε περίπτωση στο τέλος της διαδρομής το ίδιο αποτέλεσμα θα είναι: τα δύο κράτη στο νησί. Αυτό που και ο Ερντογάν υποστήριξε και από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών καλώντας τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος.
Η Τουρκία δεν βλέπει λύση δύο κρατών μόνο στο Παλαιστινιακό αλλά και στο Κυπριακό. Γι’ αυτό και μέσα από τη ρητορική της και τις δημόσιες τοποθετήσεις προσπαθεί να βάλει τα δύο ζητήματα στο ίδιο κάδρο.
