Οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) «πνίγηκαν» στις αιτήσεις που αφορούν την έκδοση πολεοδομικών αδειών και αδειών οικοδομής και μέχρι τον Αύγουστο εκκρεμούσαν προς εξέταση 16.526 πολεοδομικές αιτήσεις και 21.450 αιτήσεις για έκδοση άδειας οικοδομής, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε 37.976.
Οι αριθμοί είναι ανησυχητικοί, όχι μόνο επειδή πρόκειται για μεγάλο όγκο αλλά και λόγω του ρυθμού διεκπεραίωσης των αιτήσεων. Συγκεκριμένα, με βάση στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, τον Αύγουστο του 2025, στη Λευκωσία ο ρυθμός διεκπεραίωσης κυμάνθηκε στο 83% για τις πολεοδομικές αιτήσεις και στο 143% για τις άδειες οικοδομής (το ποσοστό είναι ψηλότερο του 100% επειδή διεκπεραιώνεται και αριθμός αιτήσεων που εκκρεμούσαν ήδη).
Στη Λεμεσό ο ρυθμός διεκπεραίωσης κυμάνθηκε στο 106% και των οικοδομικών στο 128%.
Στη Λάρνακα ο ρυθμός διεκπεραίωσης των νέων αιτήσεων κυμάνθηκε στο 137% για τις πολεοδομικές αιτήσεις και στο 163% για τις οικοδομικές.
Στην Πάφο κυμάνθηκε στο 175% για τις πολεοδομικές αιτήσεις και στο 109% για τις οικοδομικές.
Τέλος, στην Αμμόχωστο ο ρυθμός κυμάνθηκε στο 113% για τις πολεοδομικές αιτήσεις και για τις οικοδομικές στο 133%.
Το υπουργείο Εσωτερικών, βλέπει μισογεμάτο το ποτήρι στο θέμα του ρυθμου των αδειοδοτήσεων σημειώνοντας τα ακόλουθα:
1. Ο ρυθμός διεκπεραίωσης έχει βελτιωθεί, με αποτέλεσμα (πλην μεμονωμένων περιπτώσεων) όλοι να εξετάζουν περισσότερες αιτήσεις από όσες παραλαμβάνουν.
2. Ο απόλυτος αριθμός των αιτήσεων που εξετάζουν έχει αυξηθεί σταδιακά και παρουσιάζει σταθερή αυξητική τάση παρά το γεγονός ότι οι εκκρεμότητες παραμένουν πολλές, πιθανότατα επειδή αυξάνεται ταυτόχρονα και ο αριθμός των αιτήσεων που υποβάλλονται.
3. Παρατηρείται σημαντική μείωση (περίπου 25%) στις παλιές εκκρεμότητες, την ίδια ώρα όμως μικρή πρόσθετη συσσώρευση στις εκκρεμότητες μετά την 01.07.24.
Μηνύματα υπουργού προς ΕΟΑ για τους ρυθμούς διεκπεραίωσης
Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου, του οποίου την άποψη ζητήσαμε για τους ρυθμούς με τους οποίου κινούνται οι ΕΟΑ και για την προοπτική διεκπεραίωσης των εκκρεμοτήτων ανέφερε τα εξής:
«Η λειτουργία των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα η μεταφορά του τομέα της αδειοδότησης στους Οργανισμούς ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αναμέναμε να αντιμετωπίσουμε με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για να στηρίξουμε όσο το δυνατό περισσότερο τους νεοσύστατους ΕΟΑ μεριμνήσαμε έγκαιρα -ακόμα και πριν την έναρξη της μεταρρύθμισης- να προβούμε σε διάφορες ενέργειες, στις οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται:
1. Η απόσπαση των λειτουργών αδειοδότησης από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και τις Επαρχιακές Διοικήσεις.
2. Η εφαρμογή σειράς 22 μέτρων για την απλοποίηση της διαδικασίας της αδειοδότησης.
3. Η υλοποίηση της ριζικής μεταρρύθμισης του τομέα της αδειοδότησης με την εισαγωγή ταχείας και αυτοματοποιημένης διαδικασίας εξέτασης και έκδοσης των αιτήσεων.
4. Η αφαίρεση με νομοθετική τροποποίηση της πρόνοιας για παραχώρηση του 60% των εσόδων από την αδειοδότηση στους Δήμους, ώστε να διασφαλίζεται η οικονομική βιωσιμότητα των Οργανισμών.
5. Η έγκριση των προϋπολογισμών, των οργανογραμμάτων και των θέσεων προσωπικού όπως ακριβώς υποβλήθηκαν από τους ίδιους τους Οργανισμούς στη βάση των αναγκών τους που εκείνοι κατέγραψαν.
6. Η ενίσχυση των ΕΟΑ που έχουν προχωρήσει σε στελέχωση μέχρι το τέλος του έτους του αποσπασμένου προσωπικού από το ΤΠΟ και τις ΕΔ.
Eνέργειες στήριξης και μεταρρύθμισης για ταχύτερη αδειοδότηση
Ως προς την ανάλυση των στοιχείων, ο υπουργός, σχολιάζει: Από τα στοιχεία που λαμβάνουμε σε μηνιαία βάση, διαπιστώνω σταδιακή βελτίωση και αυξητική τάση στον ρυθμό διεκπεραίωσης των αιτήσεων από τους ΕΟΑ.
Αυτό σίγουρα είναι ενθαρρυντικό, αναφέρει ο υπουργός, ο οποίος ωστόσο παρατηρεί πως υπάρχουν ακόμα πολλές εκκρεμότητες που απαιτούν την προσοχή των ΕΟΑ.
Ο κ. Ιωάννου αναγνωρίζει πως υπάρχει και θέμα στελέχωσης των ΕΟΑ, αναφέροντας σχετικά:
Δεδομένης της στήριξης που δώσαμε ως Υπουργείο στους Οργανισμούς, για να διασφαλίσουμε τη διοικητική και την οικονομική τους ανεξαρτησία και την εύρυθμη λειτουργία τους, αναμένω να υπάρξει μεγαλύτερη ανταπόκριση από τους ΕΟΑ. Θέλω, ωστόσο, να είμαι δίκαιος, λέγοντας ότι ορισμένοι ΕΟΑ είναι σε αρκετά καλύτερο στάδιο και οι συνθήκες έχουν εν πολλοίς εξομαλυνθεί, έχουν προσλάβει το απαραίτητο προσωπικό και έχουν ανεβάσει ρυθμό. Αντίθετα, σε κάποιους ΕΟΑ, η αποδοτικότητα δεν έχει φτάσει ακόμα στο αναμενόμενο επίπεδο, γεγονός που κατά την άποψή μου οφείλεται στην καθυστέρηση και την ελλιπή στελέχωσή τους. Το Κράτος, αλλά πρωτίστως και κυρίως οι πολίτες αναμένουν μεγαλύτερη προσπάθεια από τους ΕΟΑ, ταχύτητα και αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στις ανάγκες τους.»
Αξίζει να σημειωθεί, πως πολλές από τις αιτήσεις που υποβάλλονται εμπίπτουν, πλέον, στις κατηγορίες που διεκπεραιώνονται μέχρι και 40 εργάσιμες μέρες. Η κατάσταση με τις αιτήσεις αυτές παρουσιάζει την ακόλουθη εικόνα:
Κατηγορία Α: (μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες – 20+20 εργάσιμες μέρες
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΑΝ:
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ: 957 αιτήσεις εκ των οποίων διεκπεραιώθηκαν 625
Σύνολο: 1.368
ΔΥΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 407 αιτήσεις εκ των οποίων διεκπεραιώθηκαν 243
Σύνολο:868
Κατηγορία Β: (αναπτύξεις μέχρι 12 κατοικίες σε σειρά και τετραώροφες πολυκατοικίες μέχρι 20 διαμερίσματα και ένα υπόγειο – 40+40 εργάσιμες μέρες
ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΑΝ:
ΤΡΕΙΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 73
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 30
ΜΕΧΡΙ 12 ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΕΝ ΣΕΙΡΑ 19
ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΜΕΧΡΙ 20 ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 201
Σύνολο: 323
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ διαδικασίας:
ΤΡΕΙΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 58
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 25
ΜΕΧΡΙ 12 ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΕΝ ΣΕΙΡΑ 12
ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΜΕΧΡΙ 20 ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 122
Οι ΕΟΑ βλέπουν σταδιακή αποκλιμάκωση στις εκκρεμότητες
Οι ίδιοι οι ΕΟΑ, οι οποίοι χρειάστηκαν χρόνο προσαρμογής, αν και αναγνωρίζουν πως απαιτείται επίσπευση των διαδικασιών, θεωρούν ότι μπήκε το νερό στ’ αυλάκι.
Διαπιστώνουν δε, σταδιακή μείωση των πολεοδομικών αιτήσεων και των αιτήσεων για έκδοση άδειας οικοδομής που εκκρεμούσαν πριν τη μεταρρύθμιση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους, η κατάσταση έχει ως ακολούθως:
Το Φεβρουάριο του 2025 εκκρεμούσαν παγκυπρίως 7.658 αιτήσεις για έκδοση πολεοδομικής άδειας, ενώ τον Αύγουστο (τελευταίο μήνα που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία) εκκρεμούσαν 5.746.
Όσον αφορά τις άδειες οικοδομής, τον Φεβρουάριο του 2025 εκκρεμούσαν παγκυπρίως 12.365 και τον Αύγουστο 9.277.