Αναστροφή της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί μέχρι πέρσι τον Απρίλιο σε σχέση με το μεταναστευτικό, επιτεύχθηκε με τέσσερις κινήσεις, με αποτέλεσμα να έχουμε πρωτοφανή μείωση των αφίξεων με παράλληλη αύξηση των αναχωρήσεων.
Οι αριθμοί λένε την αλήθεια του μεταναστευτικού, αφού από τις 17.500 αφίξεις το 2022, φτάσαμε φέτος μόλις στις 1.600. Την ίδια ώρα οι αναχωρήσεις κτύπησαν κόκκινο, αφού φέτος έχουμε σχεδόν 2.000 περισσότερες από την ίδια περσινή περίοδο. Ο «Φ» μίλησε με τον υπεύθυνο Επιχειρήσεων της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Πέτρο Ζένιου, ο οποίος τόνισε ότι η κατάσταση άλλαξε άρδην μετά που άλλαξε η πολιτική διαχείρισης του μεταναστευτικού. Ύστερα από οδηγίες του υπουργού Δικαιοσύνης Μάριου Χαρτσιώτη, τον Απρίλιο του 2024 και λήψης πολιτικής απόφασης σε εθνικό επίπεδο για αύξηση των θαλάσσιων περιπολιών και εντατικοποιήσεων των επιστροφών, η επιχειρησιακή διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης, μεταβλήθηκε και έφερε αποτελέσματα.
Όπως αναφέρει, από το 2021 μέχρι και τον Απρίλιο του 2024, είχε παρατηρηθεί σημαντική αύξηση των αφίξεων παράτυπων μεταναστών στις ελεγχόμενες από τις Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές, τόσο δια θαλάσσης όσο και από τις κατεχόμενες περιοχές μέσω της πράσινης γραμμής. Συγκεκριμένα, κατά το 2021 ο συνολικός αριθμός των παράνομων αφίξεων παράτυπων μεταναστών, ανήλθε στις 12.391 περιπτώσεις εκ των οποίων οι 11.670 από τις κατεχόμενες περιοχές. Για το 2022 ο αριθμός των παράνομων αφίξεων ανήλθε στις 17.434 εκ των οποίων οι 16.627 από τα κατεχόμενα.
Κατά το έτος 2023, ο αριθμός των αφίξεων περιορίστηκε στις 10.994 περιπτώσεις εκ των οποίων οι 6.737 αφορούσαν παράνομες διελεύσεις από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές.
Κατά το πρώτο τετράμηνο του 2024, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της άφιξης παράτυπων μεταναστών της τάξης του 10% συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2023. Συνεπώς και έχοντας υπόψη, τον μεγάλο αριθμό των αφίξεων στην Κύπρο που είχε ως αποτέλεσμα την παρουσία μεγάλου αριθμού παράτυπων μεταναστών στο ΚΕΠΥ Πουρνάρα, τον Απρίλιο του 2024 λήφθηκαν αποφάσεις σε εθνικό επίπεδο οι οποίες αφορούν σε ολοκληρωμένη και ολιστική επιχειρησιακή διαχείριση των προκλήσεων για την παράτυπη μετανάστευση. Επισημαίνεται ότι ζητήθηκε βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς επίσης και από τους καθ’ ύλη αρμόδιους Οργανισμούς, Europol, Interpol και Frontex.
Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε όπως οι επιχειρησιακές δραστηριότητες επικεντρωθούν στις ακόλουθους τέσσερις δράσεις:
I. Φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και επιτήρηση της πράσινης γραμμής.
II. Εξάρθρωση κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης παράτυπων μεταναστών και καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος.
III. Καταπολέμηση της παράνομης απασχόλησης και εντοπισμός, και σύλληψη των παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών στην Κύπρο.
IV. Απομάκρυνση των επικίνδυνων αλλοδαπών για την εθνική και δημόσια τάξη και ασφάλεια, καθώς επίσης και των παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών μέσω της εθελούσιας ή αναγκαστικής διαδικασίας.
Στη βάση αυτών των αποφάσεων, προσθέτει ο κ. Ζένιου, τροχοδρομήθηκαν οι πιο κάτω δράσεις:
– Φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και επιτήρηση της πράσινης γραμμής. Με βάση αυτό, άρχισε αυξημένη επιτήρηση των θαλασσίων συνόρων για την αποτροπή της παράνομης άφιξης παράτυπων μεταναστών δια θαλάσσης. Οι περιπολίες στα θαλάσσια εξωτερικά σύνορα της Κυπριακής Δημοκρατίας έχουν αυξηθεί με βάση τα αποτελέσματα ανάλυσης κινδύνου και απειλής. Στις περιπολίες πέραν των μελών της Λιμενικής και Ναυτικής Αστυνομίας συμμετέχουν και μέλη της ΥΑΜ. Παράλληλα γίνεται αυξημένη επιτήρηση της πράσινης γραμμής με σκοπό την αποτροπή των παράνομων διελεύσεων από τα κατεχόμενα προς τις ελεύθερες περιοχές. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, έχει αποφασιστεί η δημιουργία της υποδιεύθυνσης επιτήρησης της πράσινης γραμμής και αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, η αποστολή της οποίας μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και την συνεχή επιτήρηση της γραμμής με τεχνικά μέσα και φυσική παρουσία.
Την ίδια ώρα άρχισαν αυξημένοι έλεγχοι στα επίσημα σημεία εισόδου / εξόδου στα εξωτερικά σύνορα της Δημοκρατίας (λιμάνια και αεροδρόμια), καθώς επίσης και στα οδοφράγματα, για την αποτροπή της παράνομης εισόδου / εξόδου μεταναστών με διάφορες παράνομες μεθόδους (πλαστά, παραποιημένα έγγραφα, πλαστοπροσωπία κ.λπ.). Μέσα στο πλαίσιο αυτής της δραστηριότητας έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα από τον Οργανισμό Frontex, αριθμός μελών της ΥΑΜ για τον εντοπισμό πλαστών, παραποιημένων εγγράφων ή και υποθέσεων πλαστοπροσωπίας.
Τέλος κτυπήθηκαν τα κυκλώματα παράνομης διακίνησης παράτυπων μεταναστών και καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος. Μέλη των κυκλωμάτων εδρεύουν και δραστηριοποιούνται σε τρίτες χώρες της Ασίας, της Αφρικής αλλά και της Ευρώπης. Μεταξύ των χωρών αυτών συγκαταλέγονται, το Πακιστάν, η Ινδία, το Μπαγκλαντές, η Νιγηρία, το Κόγκο, το Καμερούν, η Συρία, ο Λίβανος, η Τουρκία, το Ιράν και το Ιράκ. Σε σχέση δε με κράτη μέλη της ΕΕ, με βάση πληροφορίες και της Europol, διαφάνηκε ότι μέλη των παράνομων κυκλωμάτων διαμένουν σε αρκετά κράτη μέλη μεταξύ των οποίων Γερμανία, Ελλάδα, Σουηδία, Ιταλία, Βέλγιο κ.λπ.. Από τον Φεβρουάριο του 2024 δημιουργήθηκε το Κλιμάκιο Καταπολέμησης των Κυκλωμάτων Παράνομης Διακίνησης Μεταναστών (Κ.Κ.Π.Δ.Μ) το οποίο υπάγεται στην ΥΑΜ. Η αποστολή του εν λόγω Κλιμακίου είναι η συλλογή, ανάλυση και επεξεργασία πληροφοριών που αφορούν στα κυκλώματα παράνομης διακίνησης μεταναστών και στο διασυνοριακό έγκλημα με απώτερο στόχο την εξάρθρωση τους μέσω της κατάλληλης αξιοποίησης των πληροφοριών συμπεριλαμβανομένου και της επιχειρησιακής συνεργασίας με Οργανισμούς της ΕΕ (Europol, Interpol και Frontex).
Κρίθηκε επίσης βασικό στοιχείο για πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης, η καταπολέμηση της παράνομης απασχόλησης και εντοπισμός, και σύλληψη των παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών από την Κύπρο.
Η παράνομη εργοδότηση αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους παράγοντες που ελκύει τους μετανάστες να επιλέξουν την Κύπρο ως χώρα τελικού προορισμού, επισημαίνει ο κ. Ζένιου. Ως εκ τούτου έχει αποφασιστεί όπως αυξηθούν οι επιχειρησιακές δραστηριότητες της ΥΑΜ και της Αστυνομίας μαζί με άλλες συναρμόδιες υπηρεσίας με σκοπό τον εντοπισμό και σύλληψη των παράνομα εργοδοτουμένων αλλοδαπών.
Τέλος, εντατικοποιήθηκαν οι προσπάθειες για την αναγκαστική απομάκρυνση επικίνδυνων αλλοδαπών για την εθνική και δημόσια τάξη και ασφάλεια, καθώς επίσης και των παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών μέσω της εθελούσιας ή αναγκαστικής διαδικασίας. Μέχρι στιγμής έχει απομακρυνθεί αριθμός μεταναστών που τεκμηριωμένα αποτελούν απειλή για την εθνική και δημόσια τάξη και ασφάλεια ή που εμπλέκονται σε σοβαρό διασυνοριακό έγκλημα.
25% αύξηση στις επιστροφές μεταναστών
Όπως έχει διαπιστωθεί, αναφέρει ο υποδιοικητής Επιχειρήσεων της ΥΑΜ, οι πιο πάνω δράσεις και επιχειρησιακές δραστηριότητες της Αστυνομίας, επέφεραν θετικότατα αποτελέσματα αφού οι παράνομες αφίξεις παράτυπων μεταναστών μειώθηκαν δραστικά και παράλληλα ο αριθμός της απομάκρυνσης παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών αυξήθηκε σημαντικά.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία, από το 2023 και μετά παρατηρείται σημαντική μείωση των αφίξεων παράτυπων μεταναστών στην Κύπρο. Επισημαίνεται ότι συγκριτικά την περίοδο Ιανουάριος – Αύγουστος 2024 με την αντίστοιχη περίοδο του 2025, ο αριθμός των αφίξεων από 4.871 μειώθηκε δραστικά στις 1.638 περιπτώσεις.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ο αντίστοιχος αριθμός της απομάκρυνσης παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών σημειώνει περισσότερη αύξηση και συγκεκριμένα της τάξης του 25%, δηλαδή από 6.897, ο αριθμός ανήλθε στις 8.651. Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι από τις 8.651 περιπτώσεις απομάκρυνσης παράνομα διαμενόντων αλλοδαπών φέτος, οι 3.471 αφορούν σε υπηκόους της Συρίας οι οποίοι επιστρέφουν στη χώρα τους ή σε γειτονικές χώρες, εθελούσια.