Δυστυχώς, για ακόμα μια φορά επιβεβαιωθήκαμε. Αναφερόμαστε στο θέμα της φορολογικής μεταρρύθμισης και των όσων καταγράψαμε σε 2-3 άρθρα το τελευταίο διάστημα σχετικά με τους κινδύνους εκτροπής και «κουτσουρέματος» της. Πριν στεγνώσει το μελάνι των όσων γράψαμε, ήρθαν στο φως οι μεγάλες διαφωνίες εμπλεκομένων φορέων με τις προτάσεις της κυβέρνησης, οι αντιδράσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη και το τελεσίγραφο του Υπουργού Οικονομικών που είπε επί λέξη ότι «αν η Βουλή επιχειρήσει πολλές αλλαγές, τότε θα αποσύρω τη φορολογική μεταρρύθμιση».
Είναι φανερό ότι αφενός κάτι δεν πήγε καλά στην ετοιμασία των φορολογικών προτάσεων της κυβέρνησης και αφετέρου ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς επαναλαμβάνουν τους εαυτούς τους, επιδιώκοντας μόνο την ικανοποίηση των συμφερόντων μελών τους κι’ όχι τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος.
Οι δύο αυτές πτυχές φαίνεται να αποτελούν τις βασικές αιτίες της διαφαινόμενης σύγκρουσης για τα φορολογικά. Και για να μη νομισθεί ότι είναι αυθαίρετα τα συμπεράσματα μας, να εξηγήσουμε ότι:
-Κατά την προεργασία που έγινε, από την ομάδα του Πανεπιστημίου Κύπρου, για ετοιμασία των φορολογικών προτάσεων δεν λήφθηκαν υπόψη οι διάφορες εισηγήσεις των εμπλεκομένων φορέων. Φαίνεται ότι οι τεχνοκράτες που ετοίμασαν τις φορολογικές προτάσεις ακολούθησαν αυστηρά τη γραμμή που τους έδωσε η κυβέρνηση και δεν θέλησαν να εξετάσουν στον βαθμό που έπρεπε τις επιμέρους εισηγήσεις των εμπλεκομένων φορέων και των μαζικών οργανώσεων. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι διάφοροι φορείς, που κατέθεσαν προτάσεις, να μην μείνουν ικανοποιημένοι από την ομάδα του Πανεπιστημίου Κύπρου και σήμερα διαμαρτύρονται ότι αγνοήθηκαν οι απόψεις τους.
-Οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν βλέπουν τη φορολογική μεταρρύθμιση ως εργαλείο εξυπηρέτησης ευρύτερα της οικονομίας και ενίσχυσης των επενδύσεων. Αντίθετα, αντιμετωπίζουν τη φορολογική μεταρρύθμιση ως μέσο για μείωση των φορολογικών βαρών για τα μέλη τους και ενίσχυσης της οικονομικής θέσης τους. Αυτή η τακτική και νοοτροπία επιδεικνύεται σε κάθε περίπτωση που υπάρχουν θέματα φορολογικών αλλαγών και τα ίδια έγιναν και κατά την προηγούμενη φορολογική μεταρρύθμιση το 2003.
Τον γόρδιο δεσμό θα κληθεί τώρα να λύσει η Βουλή, η οποία συνήθως ικανοποιεί τα αιτήματα των εμπλεκομένων φορέων και ανατρέπει πολλές από τις προτάσεις της κυβέρνησης. Ο κίνδυνος για πλήρη εκτροπή της νέας φορολογικής μεταρρύθμισης είναι ορατός, γι’ αυτό τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όσο και ο Υπουργός Οικονομικών εξέφρασαν δημόσια τη δυσφορία τους για την πορεία που παίρνει το όλο θέμα.
Κατά τη γνώμη μας και για να αποφευχθούν δυσάρεστες εξελίξεις στο θέμα, θα πρέπει τώρα που γίνεται η δημόσια διαβούλευση να ληφθούν υπόψη οι όποιες λογικές εισηγήσεις των εμπλεκομένων φορέων και μαζικών οργανώσεων, ώστε να περιοριστούν οι αντιδράσεις. Για να γίνει αυτό, όμως, θα πρέπει η κυβέρνηση να δώσει τις ανάλογες εντολές στην ομάδα της που διαχειρίζεται το θέμα, ώστε να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στις εισηγήσεις των οργανώσεων.
Αν η κυβέρνηση εμμείνει στη θέση ότι οι προτάσεις της δεν μπορούν να τροποποιηθούν σε κανένα σημείο, τότε θα έχουμε …φορολογικό πόλεμο. Αν πάλι αφήσει το θέμα να το χειριστεί η Βουλή, το πιθανότερο είναι ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα είναι όχι μόνο «κουτσουρεμένη», αλλά και χωρίς τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τους φορολογούμενους, τις επενδύσεις και την οικονομία.
Στο σημείο που έφτασαν τα πράγματα, θα πρέπει να γίνουν υπερβάσεις και από τις δύο πλευρές. Η μεν κυβέρνηση θα πρέπει να φανεί διαλλακτική σε σοβαρές και λογικές προτάσεις των φορέων και οι δε εμπλεκόμενοι να δουν το δάσος και όχι το δέντρο.
Την ίδια ώρα τα κόμματα θα πρέπει να ξεπεράσουν τις παραδοσιακές πρακτικές τους και να κινηθούν με υπευθυνότητα, επιδιώκοντας μέσα από τη συζήτηση του θέματος στη Βουλή να εκσυγχρονίσουν και απλοποιήσουν το φορολογικό σύστημα, υιοθετώντας εκεί που χρειάζεται ιδέες και προτάσεις των παραγωγικών τάξεων.
Η πλήρης σύγκρουση και αντιπαράθεση για τη μεταρρύθμιση, δεν βοηθά ούτε τον φορολογικό μετασχηματισμό που επιδιώκουμε, ούτε τους φορολογούμενους, ούτε την οικονομία. Ας μπουν, λοιπόν, τα βέλη στα θηκάρια και ας δούμε το θέμα με ανοικτό μυαλό για το καλό του συνόλου της οικονομίας μας.
