Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν φέρνει πιο κοντά το όραμά του για ένα πλήρως ελεγχόμενο ρωσικό ίντερνετ, στα πρότυπα του κινεζικού μοντέλου. Τον Ιούλιο του 2025, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι η VK Co., κρατικά ελεγχόμενη εταιρεία κοινωνικών δικτύων, θα αποτελέσει τον εθνικό πάροχο υπηρεσιών ανταλλαγής μηνυμάτων. Το αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής είναι το «Max», μια εφαρμογή παντός σκοπού που συνδυάζει επικοινωνία, πρόσβαση σε κρατικές υπηρεσίες και οικονομικές συναλλαγές.
Στις 16 Ιουλίου, ο Πούτιν διέταξε τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Μισούστιν να συντάξει νέους περιορισμούς για λογισμικά και υπηρεσίες από “μη φιλικές χώρες”. Δύο ημέρες μετά, ο Αντόν Γκορέλκιν, αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφορικής της Δούμας, δήλωσε πως το WhatsApp της Meta είναι «πολύ πιθανό» να συμπεριληφθεί στους περιορισμούς.
Η Ρωσία επιδιώκει την ψηφιακή κυριαρχία της, μειώνοντας την εξάρτηση από ξένες τεχνολογίες. Στόχος είναι η δημιουργία ενός οικοσυστήματος εφαρμογών όπου το κράτος διατηρεί αυξημένες δυνατότητες παρακολούθησης και ελέγχου. Η εφαρμογή Max δεν διαθέτει end-to-end κρυπτογράφηση, επιτρέποντας έτσι την πρόσβαση των Αρχών στα δεδομένα των χρηστών, σύμφωνα με την οργάνωση Roskomsvoboda.
Η Μόσχα έχει εντείνει την πίεση σε ξένες πλατφόρμες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Τα Facebook, Instagram και X έχουν απαγορευθεί, ενώ η πρόσβαση στο YouTube περιορίζεται. Το TikTok έχει μειώσει σημαντικά το περιεχόμενο εξωτερικού για τους Ρώσους χρήστες. Παράλληλα, καταγράφονται χιλιάδες διακοπές διαδικτύου, τις οποίες οι Αρχές αποδίδουν στην αντιμετώπιση ουκρανικών drones, αλλά αναλυτές θεωρούν μέσο καταστολής πληροφόρησης.
Η κυβέρνηση εφαρμόζει επίσης νέες μεθόδους, όπως μπλοκάρισμα εφαρμογών, απαγορεύσεις σε VPN και νόμους που προβλέπουν πρόστιμα για αναζητήσεις περιεχομένου που χαρακτηρίζεται «εξτρεμιστικό». Έχει επιβληθεί απαγόρευση LGBTQ+ περιεχομένου και η διαδικτυακή αντίθεση στον πόλεμο μπορεί να οδηγήσει σε πολυετείς ποινές φυλάκισης.
Η VK Co., μέσω της οποίας αναπτύσσεται το «Max», ελέγχεται από το κράτος μέσω της Gazprom και της Sogaz AO, εταιρείας που συνδέεται με τον δισεκατομμυριούχο Γιούρι Κοβαλτσούκ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ «ο προσωπικός τραπεζίτης του Πούτιν». Διευθύνων σύμβουλος είναι ο Βλαντίμιρ Κιριένκο, γιος του στενού συμβούλου Σεργκέι Κιριένκο.
Οι αναλυτές θεωρούν ότι η επιτυχία του «Max» θα απαιτήσει χρόνο. Σύμφωνα με τον Σαρκίς Νταρμπινιάν της Roskomsvoboda, οι Ρώσοι θα το υιοθετήσουν αρχικά για πρόσβαση σε κρατικές υπηρεσίες, αλλά δύσκολα θα το αντικαταστήσουν αμέσως ως κύρια εφαρμογή μηνυμάτων. Για την πολιτική επιστήμονα Εκατερίνα Σούλμαν, η στρατηγική του Κρεμλίνου δεν αποσκοπεί στην οικοδόμηση ενός «κυρίαρχου ίντερνετ», αλλά στην «αποδόμηση της ελεύθερης διαδικτυακής πρόσβασης» που ήδη υπάρχει.
BloombergOpinion
