Άγχος, ψυχολογική πίεση και ελλιπής ενημέρωση για την πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Έκθεση του Υπουργείου Υγείας και της UNICEF αποκαλύπτει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι της Κύπρου, σχετικά με την ψυχική τους Υγεία αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν βοήθεια.
Η έκθεση δημοσιεύεται σήμερα, Ημέρα Ψυχικής Υγείας και από αυτή διαπιστώνεται επιδείνωση της ψυχικής υγείας και την αδυναμία πολλών νέων να ζητήσουν έγκαιρα στήριξη.
Η μελέτη, που συντονίστηκε και υλοποιήθηκε από το ερευνητικό κέντρο CARDET, με τη στήριξη του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου (ΟΝΕΚ) και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου (ΣΝΚ), συγκεντρώνει μαρτυρίες και δεδομένα από νέους, γονείς, εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες ψυχικής υγείας, αποτυπώνοντας με σαφήνεια την ανάγκη για πιο φιλικές, προσβάσιμες και χωρίς στίγμα υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Σύμφωνα με την έκθεση, 86% των νέων δηλώνουν ότι βιώνουν υψηλά επίπεδα άγχους και αβεβαιότητας για το μέλλον, ενώ τρεις στους τέσσερις (75%) αισθάνονται διαρκή πίεση και στρες. Παρά την αναγνώριση του προβλήματος, μόλις το 43% όσων αισθάνθηκαν την ανάγκη να ζητήσουν βοήθεια από επαγγελματία ψυχικής υγείας το έπραξαν πραγματικά. Οι υπόλοιποι δηλώνουν ότι τους αποθαρρύνουν το στίγμα, η έλλειψη ενημέρωσης και η περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι το 75% των διαταραχών ψυχικής υγείας εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 25 ετών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για έγκαιρη παρέμβαση και στήριξη. Παράλληλα, οι παραπομπές σε σχολικούς ψυχολόγους αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας τις 7.700 την περίοδο 2020–2021, κάτι που δείχνει πως το φαινόμενο αγγίζει όλο και περισσότερες οικογένειες.
Η έρευνα εντοπίζει τέσσερις κύριους παράγοντες που εμποδίζουν τους νέους να ζητήσουν βοήθεια:
- Το στίγμα και η προκατάληψη γύρω από τα θέματα ψυχικής υγείας.
- Η έλλειψη φιλικών προς τους νέους χώρων στήριξης.
- Η ανεπαρκής ενημέρωση για τις διαθέσιμες υπηρεσίες.
- Η ανισότητα στην πρόσβαση, ειδικά για όσους ζουν σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ένας από τους νέους που συμμετείχαν στη μελέτη:
«Δεν ξέρουμε πάντα πού να απευθυνθούμε για βοήθεια. Και ακόμη κι όταν υπάρχουν υπηρεσίες, δεν αισθανόμαστε ότι είναι για εμάς».
Η ερευνητές καλούν τις αρμόδιες Υπηρεσίες να ενισχύσουν την πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση, τονίζοντας τη σημασία της ενεργής συμμετοχής των νέων στη διαμόρφωση των υπηρεσιών που τους αφορούν.
Οι εισηγήσεις που καταγράφονται αναμένεται να συμβάλουν καθοριστικά στη νέα Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία, τα οποία αναπτύσσει το Υπουργείο Υγείας.
«Τα ευρήματα αυτά αποτελούν ένα κάλεσμα αφύπνισης», δήλωσε ο Αλέξανδρος Τίφας, Νοσηλευτικός Λειτουργός Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας.
«Πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται νέοι άνθρωποι που αξίζουν κατανόηση, συμπόνια και στήριξη τη στιγμή που τη χρειάζονται. Μετατρέποντας τις φωνές τους σε δράση, μπορούμε να δημιουργήσουμε υπηρεσίες που πραγματικά ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και να οικοδομήσουμε μια κοινωνία όπου η ψυχική υγεία αποτελεί κοινή προτεραιότητα».
Η δημοσίευση της έκθεσης συνοδεύεται από την παγκύπρια εκστρατεία #OnMyMind – #MoreToSay, που στοχεύει στην ενίσχυση του διαλόγου γύρω από την ψυχική υγεία και την κινητοποίηση των νέων για δράση.
Το έργο «Ενίσχυση της Ανθεκτικότητας της Ψυχικής Υγείας των Νέων στην Κύπρο» χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Μηχανισμού Τεχνικής Υποστήριξης (TSI) και υλοποιείται από τη UNICEF, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας Κύπρου. Το CARDET έχει τον συντονισμό του ερευνητικού σκέλους, με τη στήριξη του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου και του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου.
