Η υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση του Φορντό στο Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής ανησυχίας του Ισραήλ, καθώς λειτουργεί με εκατοντάδες φυγόκεντρες που εμπλουτίζουν ουράνιο σε ποσοστά επικίνδυνα κοντά στο όριο για πυρηνική βόμβα. Παρά την απόρριψη αυτών των ισχυρισμών από την Τεχεράνη, ο ισραηλινός στρατός φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο πλήγματος, υπό την πίεση της εντεινόμενης αντιπαράθεσης με το Ιράν.
Το εργοστάσιο Φορντό είναι κατασκευασμένο βαθιά μέσα σε ορεινή πλαγιά στην επαρχία Κομ, προστατευμένο από στρώματα βράχου και εδάφους, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη κάθε συμβατική αεροπορική επιχείρηση. Μετά τις ισραηλινές επιδρομές που κατέστρεψαν μέρος της ιρανικής αντιαεροπορικής άμυνας, η προσοχή έχει εκ νέου στραφεί στην υπόγεια αυτή εγκατάσταση.
Σύμφωνα με τη Washington Post, το Ιράν επεκτείνει το Φορντό με την τοποθέτηση 1.400 νέων φυγοκεντρών, ενώ το 2023 ανιχνεύτηκαν εκεί σωματίδια ουρανίου εμπλουτισμένα σε καθαρότητα 83,7%, πολύ κοντά στο όριο του 90% για πυρηνική βόμβα.
Παρά τη φημολογούμενη πρόθεση του Ισραήλ να δράσει, στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες προειδοποιούν για τις τεχνικές προκλήσεις. Οι λεγόμενες «bunker buster» βόμβες, που χρησιμοποιούνται για υπόγειους στόχους, ενδέχεται να μην είναι αρκετές για την προσβολή μιας εγκατάστασης που βρίσκεται 80 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Όπως δήλωσε ο πρώην πιλότος Μάρτιν Σάμπσον, «θα απαιτούνταν τεράστιος αριθμός αεροσκαφών και πολλαπλά χτυπήματα», κάνοντας λόγο για επιχειρησιακή αδυναμία χωρίς αμερικανική εμπλοκή.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν την προηγμένη βόμβα GBU-57, σχεδιασμένη για εξαιρετικά βαθείς στόχους, αλλά ακόμη κι αυτή ενδέχεται να μην επαρκεί χωρίς συνδυασμένες επιχειρήσεις.
Ως εναλλακτικό σενάριο, Ισραηλινοί αξιωματούχοι υπαινίσσονται την πιθανότητα επιχείρησης ειδικών δυνάμεων ή κυβερνοεπίθεσης. Το 2021, η εγκατάσταση του Νατάνζ υπέστη μεγάλη ζημιά μετά από διακοπή ρεύματος που φέρεται να προκλήθηκε από ισραηλινό σαμποτάζ.
Ο πρώην διευθυντής της Μοσάντ, Ζοχάρ Πάλτι, είχε δηλώσει ότι «το Ισραήλ ξέρει να ενεργεί μόνο του», ενώ ο πρεσβευτής της χώρας στις ΗΠΑ, Γιεχιέλ Λάιτερ, ανέφερε ότι «υπάρχουν διάφορα σενάρια στο τραπέζι».
Το Φορντό εξελίσσεται σε σύμβολο της τεχνολογικής πρόκλησης που θέτει το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Η τύχη του ενδέχεται να επηρεάσει καθοριστικά την περιφερειακή ισορροπία ισχύος, με την Τεχεράνη να ενισχύει την άμυνα της εγκατάστασης και το Ισραήλ να διατηρεί όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
protothema.gr
