Τα ονομαστικά αιτήματα για την εξασφάλιση εξειδικευμένων θεραπειών υποβάλλονται στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας ή το υπουργείο Υγείας, οι εγκρίσεις δίνονται, οι ασθενείς όμως δεν εξυπηρετούνται. Σύμφωνα με τα όσα οι πολίτες έχουν αναφέρει στο Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων των Ασθενών της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου τον περασμένο μήνα, οι ελλείψεις στα νοσοκομειακά φαρμακεία είναι συχνές και σε κάποιες περιπτώσεις αποδίδονται (όπως ενημερώνονται οι ασθενείς) στα αποθέματα των εταιρειών εισαγωγής. Σε κάποιες άλλες, οι εξηγήσεις που δίνονται στους ασθενείς δεν πείθουν και σε ορισμένες μάλλον προκαλούν προβληματισμό, καθώς παραπέμπουν σε κακό προγραμματισμό και μη προώθηση των διαδικασιών από τα ίδια τα νοσοκομειακά φαρμακεία.
«Διαπιστώνουμε ότι το πρόβλημα δεν αφορά μια ή δύο θεραπείες, αλλά πολύ περισσότερες», τόνισε στον «Φ» ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ, Χαράλαμπος Παπαδόπουλος. Σίγουρα, πρόσθεσε, «εμείς ως Ομοσπονδία Ασθενών κάνουμε τις δικές μας κινήσεις για να δούμε πως μπορεί να αντιμετωπιστούν αυτές οι συχνές ελλείψεις, όμως οι περιπτώσεις που φθάνουν κοντά μας είναι αρκετές και αυτό μας ανησυχεί».
«Υπήρξε παράπονο, το οποίο έκανε στο Παρατηρητήριο η μητέρα ενός παιδιού με χρόνια πάθηση. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε η μητέρα, οι ελλείψεις στη θεραπεία που λαμβάνει το παιδί της από το νοσοκομειακό φαρμακείο της επαρχίας της είναι επαναλαμβανόμενες. Σχεδόν κάθε μήνα, όπως ανέφερε στο Παρατηρητήριο, πηγαίνουν δύο και τρεις φορές στο νοσοκομειακό φαρμακείο, μέχρι που να εξασφαλίσουν το φάρμακο. Τις περισσότερες φορές, όπως είπε, το φαρμακείο ενημερώνει για ανεπαρκή προμήθεια από πλευράς της εταιρείας εισαγωγής ή και για καθολική έλλειψη. Αποτέλεσμα, η μητέρα, όπως υποστήριξε, να υποχρεώνεται να πηγαίνει σε νοσοκομειακό φαρμακείο άλλης επαρχίας για να εξασφαλίσει τη θεραπεία που χρειάζεται το παιδί της. Αν υπάρχει εκεί το φάρμακο το λαμβάνει».
Η περίπτωση της μητέρας δεν ήταν βεβαίως η μοναδική που καταγράφηκε από το Παρατηρητήριο Δικαιωμάτων των Ασθενών τον μήνα Ιούλιο.
>> Δεύτερος ασθενής ανέφερε ότι το φάρμακο που λαμβάνει μετά από έγκριση ονομαστικού αιτήματος «παρουσιάζει συχνά ελλείψεις. Από το νοσοκομειακό φαρμακείο μας λένε ότι η εταιρεία δεν έχει ικανοποιητικά αποθέματα στην Κύπρο».
>> Τρίτος ασθενής ανέφερε ότι λαμβάνει συγκεκριμένη θεραπεία και υπάρχουν δύο συγκεκριμένες επιλογές για την περίπτωση του, ωστόσο, παρατηρούνται συχνά ελλείψεις. Το Παρατηρητήριο, διερευνώντας την καταγγελία του ασθενή αποτάθηκε στην εταιρεία εισαγωγής του ενός σκευάσματος, η οποία ενημέρωσε ότι ισχύει απαγόρευση εξαγωγών στη χώρα από την οποία το προμηθεύεται. Το δεύτερο αντίστοιχο φάρμακο, το οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του ασθενή παρουσιάζει στον κατάλογο φαρμακευτικών προϊόντων ένδειξη ότι δεν υπάρχουν αποθέματα.
>> Τέταρτο παρόμοιο παράπονο αφορούσε ασθενή ο οποίος ανέφερε ότι το φάρμακο που χρειάζεται παρουσιάζει έλλειψη εδώ και τρεις μήνες. Ενημερώθηκε ότι καταβάλλονται προσπάθειες για εισαγωγή νέων ποσοτήτων. Υποχρεώνεται να πηγαίνει σε άλλη επαρχία για να το λάβει.
>> Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η περίπτωση άλλου ασθενούς ο οποίος ανέφερε ότι το φάρμακο που χρειάζεται παρουσιάζει έλλειψη εδώ και τρεις μήνες. Ενημερώθηκε μάλιστα, όπως ανέφερε στο Παρατηρητήριο, ότι το συγκεκριμένο σκεύασμα θα είναι ξανά διαθέσιμο σε πέντε μήνες.
«Είχαμε και την περίπτωση του ανθρώπου που επί δέκα μήνες περίμενε να λάβει έγκριση για το φάρμακο που χρειαζόταν και λόγω διαδικασιών ταλαιπωρήθηκε αφάνταστα», ανέφερε ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ προσθέτοντας ότι «έχουμε βεβαίως και κάποιες, ευτυχώς πολύ λίγες περιπτώσεις, κατά τις οποίες τα ονομαστικά αιτήματα των ασθενών απορρίπτονται». Για παράδειγμα, «είχαμε παράπονο ότι το αίτημα που υποβλήθηκε προς τον ΟΑΥ απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι βάσει πρωτοκόλλου η έκταση της βλάβης που παρουσίαζε ο ασθενής δεν δικαιολογούσε τη χορήγηση του».
Σε άλλη περίπτωση «γυναίκα διαγνώστηκε με καρκίνο και η γιατρός της συνέστησε θεραπεία για την οποία υποβλήθηκε αίτημα στον ΟΑΥ. Το αίτημα απορρίφθηκε όμως με την αιτιολογία ότι υπάρχει εναλλακτική θεραπεία. Η γιατρός πρέπει να προχωρήσει, κατά πάσα πιθανότητα το έχει πράξει, σε ένσταση στο δευτεροβάθμιο όργανο του ΟΑΥ, τεκμηριώνοντας ιατρικά την ανάγκη για τη χορήγηση του φαρμάκου και τη μη αποτελεσματικότητα της εναλλακτικής θεραπείας».
«Γιατί σε άλλη επαρχία υπάρχουν αποθέματα;»
Η ΟΣΑΚ μετά από διερεύνηση διαπίστωσε ότι η έλλειψη που παρατηρείται, οφείλεται σε κακό προγραμματισμό από τα ίδια τα φαρμακεία.
Από τα παράπονα που το Παρατηρητήριο λαμβάνει, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, «προκύπτουν και κάποια σημαντικά ερωτήματα τα οποία δεν σχετίζονται σίγουρα με τους προμηθευτές φαρμάκων ή με τις εγκρίσεις ή απορρίψεις αιτημάτων των ασθενών. Συχνά, οι πολίτες μας αναφέρουν ότι όταν επισκεφθούν άλλο νοσοκομειακό φαρμακείο σε άλλη επαρχία εξασφαλίζουν τα φάρμακα που χρειάζονται. Όταν μιλάμε για ελλείψεις άρα, σε κάποιες περιπτώσεις, δεν μιλάμε για έλλειψη αποθεμάτων γενικά, αλλά και έλλειψη αποθεμάτων σε ένα νοσοκομειακό φαρμακείο. Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να τυχαίνει απλά ένα φαρμακείο να είχε ακόμα αποθέματα και σε κάποιο άλλο να τελείωσαν. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις. Από τη δική μας διερεύνηση διαπιστώσαμε ότι η έλλειψη που παρατηρείται, οφείλεται σε κακό προγραμματισμό από τα ίδια τα φαρμακεία και σε μη έγκαιρη προώθηση των παραγγελιών προς το υπουργείο Υγείας το οποίο και αγοράζει τα εξειδικευμένα φάρμακα για λογαριασμό του ΟΑΥ».
Αυτές οι περιπτώσεις, είπε ο πρόεδρος της ΟΣΑΚ, «μας ανησυχούν ιδιαίτερα διότι όταν ένα φάρμακο παρουσιάζει έλλειψη γενικά, δεν είναι κάτι το οποίο εύκολα μπορεί κάποιος να διαχειριστεί από μόνος του, είτε πρόκειται για το υπουργείο Υγείας, είτε για τον ΟΑΥ. Όταν όμως βλέπουμε ότι το πρόβλημα οφείλεται σε κακό προγραμματισμό ή μη έγκαιρη προώθηση των διαδικασιών ώστε ένα φαρμακείο να έχει αποθέματα φαρμάκων για να εξυπηρετούνται οι ασθενείς, οφείλουμε να λάβουμε τα μέτρα μας».
Ως ΟΣΑΚ, «σίγουρα θα κάνουμε τα διαβήματα μας τόσο στον ΟΚΥπΥ, στα φαρμακεία του οποίου παρατηρείται το πρόβλημα, όσο και στο υπουργείο Υγείας και στον ΟΑΥ. Για εμάς προέχει η σωστή εξυπηρέτηση των ασθενών μας. Το να πρέπει, επειδή κάποιοι δεν προγραμμάτισαν σωστά, να αλλάζει επαρχία ένας χρόνιος ασθενής για να πάρει τα φάρμακα του δεν είναι κάτι που μπορεί να συνεχίσει να γίνεται. Σε αυτό θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι διότι παρατηρούμε επίσης ότι το φαινόμενο αυτό είναι επαναλαμβανόμενο, δεν έτυχε απλά μια φορά».
