Σε 15 ομάδες παγκύπρια έχουν διαχωριστεί τα μικρά εμπορικά και οικιακά φωτοβολταϊκά και όταν προκύψει μεγάλη παραγωγή ενέργειας και απαιτηθεί να τεθούν κάποια εκτός λειτουργίας, καταβάλλεται προσπάθεια για εκ περιτροπής επηρεασμό τους. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εφικτό.
Τα πιο πάνω περιλαμβάνονται σε απάντηση του υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργου Παπαναστασίου σε ερώτηση της βουλευτού Ειρήνης Χαραλαμπίδου. Για την πιο πάνω ενημέρωση, ο υπουργός επικαλείται ενημέρωση από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου.
Όπως προκύπτει από την πληροφόρηση, κάποιοι πληρώνουν τη νύφη, δηλαδή τις περικοπές, πιο συχνά από ό,τι άλλοι κάτοχοι φωτοβολταϊκών.
Βεβαίως, όταν η παραγωγή είναι ψηλή και απαιτηθούν περικοπές, πρώτα επηρεάζεται η ΑΗΚ, δεδομένου ότι ο Διαχειριστής μειώνει πρώτα την παραγωγή των συμβατικών θερμικών μονάδων της Αρχής στο ελάχιστο ασφαλές τεχνικά όριο.
Στη συνέχεια, όταν οι ανάγκες του συστήματος το απαιτούν, αρχικά, περιορίζεται η παραγωγή των μεγάλων εμπορικών συστημάτων ΑΠΕ [Φωτοβολταϊκά (ΦΒ) και Αιολικά Πάρκα]. Στην περίπτωση αυτή, η παραγωγή μειώνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, περίπου 15-20MW, για λόγους διασφάλισης της ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος (π.χ. για την αντιμετώπιση πιθανών καθυστερήσεων στην ανταπόκριση των εντολών ή άλλων τεχνικών προβλημάτων).
Εάν η παραπάνω περικοπή δεν επαρκεί για την εξισορρόπηση παραγωγής και κατανάλωσης, τότε ο Διαχειριστής αποστέλλει στον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ) εντολή περιορισμού και της παραγωγής από ΑΠΕ από μικρότερες εγκαταστάσεις ΑΠΕ. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και τα οικιακά φωτοβολταϊκά καθώς και μικρά εμπορικά φωτοβολταϊκά.
Ενδιαφέρον στην απάντηση προς την κ. Χαραλαμπίδου, παρουσιάζει και ο κατάλογος που αφορά τη δυναμικότητα των μονάδων παραγωγής που υπάρχουν καθώς και των αιτήσεων που εκκρεμούν.
Όπως αναφέρει ο κ. Παπαναστασίου, στη βάση πληροφόρησης που λήφθηκε από τους Διαχειριστές, έως τις αρχές Απριλίου 2025 στο σύστημα Μεταφοράς και Διανομής ήταν εγκατεστημένα και λειτουργούσαν ΦΒ συστήματα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 832 MW, εκ των οποίων 380 MW μεγάλα εμπορικά ΦΒ συστήματα και 452 MW μικρά εμπορικά και οικιακά ΦΒ.
Επιπρόσθετα, ο Διαχειριστής:
(i) Έχει εκδώσει Τελικούς και Προκαταρκτικούς Όρους Σύνδεσης για 442 MW, με εκτιμώμενη σύνδεση εντός των επόμενων δύο ετών, καθώς δεν απαιτούνται σημαντικά έργα στο Σύστημα Μεταφοράς.
(ii) Βρίσκεται στο στάδιο έκδοσης Προκαταρκτικών Όρων Σύνδεσης για 357 ΜW, για τα οποία έχουν ληφθεί μελέτες από τον ΔΣΜΚ σχετικά με προγραμματισμένες ενισχύσεις και επεκτάσεις του Συστήματος Μεταφοράς.
(iii) Εξετάζεται o τρόπος σύνδεσης για πρόσθετα 1120 ΜW, αναμένοντας τις σχετικές μελέτες από τον ΔΣΜΚ για τις απαραίτητες ενισχύσεις και επεκτάσεις του Συστήματος Μεταφοράς.
Επιπρόσθετα, ο ΔΣΜΚ, έχει εκδώσει Προκαταρκτικούς Όρους Σύνδεσης για 211 MW, των οποίων όμως η σταδιακή σύνδεση αναμένεται να ξεκινήσει μετά από τρία έτη, δεδομένης της ανάγκης για εκτεταμένα έργα αναβάθμισης στο Σύστημα Μεταφοράς, ενώ βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης του βέλτιστου τρόπου σύνδεσης για επιπλέον 405 MW».
Από την απάντηση προκύπτει επίσης πως η δυναμικότητα των φωτοβολταϊκών ανέρχεται σε 832 μεγαβάτ ενώ τελούν υπό εξέταση (σε διάφορα στάδια) αιτήσεις που αφορούν άλλα 2.535 μεγαβάτ.
