Τη σημασία του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για μηδενική τροφοδοσία ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη και την εξεύρεση φυσικού αερίου από άλλες πηγές και πως αυτό βάζει στο “παιχνίδι” την ανατολική Μεσόγειο, τόνισε o Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου.
Ο Υπουργός στις δηλώσεις του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων αναφέρθηκε στην αναβίωση του σχήματος 3+1 και τις συζητήσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, στη διάρκεια της 6ης Συνόδου της Σύμπραξης για τη Διατλαντική Συνεργασία για την Ενέργεια (Partnership for Transatlantic Energy Cooperation, P-TEC), που διοργάνωσε το Atlantic Council.
Εξήγησε ότι στο συνέδριο αυτό συζητήθηκαν τα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου και ο κάθετος διάδρομος τροφοδοσίας φυσικού αερίου για τροφοδοσία της Βόρειας Ευρώπης με σημείο εισαγωγής του φυσικού αερίου την Αλεξανδρούπολη.
“Ο σκοπός ουσιαστικά είναι να σταματήσει να διοχετεύεται αέριο από τη Ρωσία προς την Ευρώπη, έγιναν συζητήσεις, αλλά παράλληλα υπογράφησαν και κάποιες συμφωνίες, οι οποίες συνδέουν την αλυσίδα τροφοδοσίας και όλο το διάδρομο, από το σημείο εισαγωγής μέχρι το σημείο κατάληξης, δηλαδή τον προορισμό. ‘Εγινε επίσης διάλογος γύρω από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου που αφορούσαν το Ισραήλ που επικρότησε τη δημιουργία ενός αγωγού που να συνδέει το δίκτυο φυσικού αερίου του Ισραήλ με την Κύπρο”, εξήγησε.
Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι η δική μας πλευρά παράλληλα έθεσε και το θέμα των κοιτασμάτων και την αξιοποίηση και εμπορευματοποίηση των κοιτασμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας που θα διοχετεύουν στην περιοχή υγροποιημένο φυσικό αέριο, μέσω σταθμού στην Αίγυπτο.
“Εν κατακλείδι, η όλη κατάσταση αφορούσε την Ανατολική Μεσόγειο. Και το ενδιαφέρον περισσότερο των Αμερικανών ήταν για να σταματήσει, να διακοπεί η οποιαδήποτε τροφοδοσία φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη”, ανέφερε.
Εξήγησε ότι οι συζητήσεις αφορούσαν το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για μηδενική τροφοδοσία ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη και η αντικατάστασή του με φυσικό αέριο το οποίο να προέρχεται από άλλες πηγές, όπως το αμερικανικό LNG, αέριο το οποίο προέρχεται από την περιοχή, “για αυτό και τα κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας πιθανόν να αποτελέσουν επίσης μία συμπληρωματική ποσότητα στις μεγάλες ποσότητες που θέλει για να γεμίσει αυτός ο διάδρομος αλλά και το Ισραήλ”.
“Οπότε ουσιαστικά οι 3 χώρες οι οποίες εμπλέκονται στη διαθεσιμότητα φυσικού αερίου με σημείο εισαγωγής την Αλεξανδρούπολη είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κύπρος και το Ισραήλ”, εξήγησε, αναφερόμενος και στη σημασία των υπογραφών για γεωτρήσεις στο Ιόνιο.
Απαντώντας σε ερώτηση ο Υπουργός τόνισε τη σημασία της ανακοίνωσης που εκδόθηκε για το σχήμα 3+1 λέγοντας ότι “διαβάζοντας την ίδια την ανακοίνωση αλλά και μεταξύ των γραμμών της ανακοίνωσης, ουσιαστικά προωθούνται ενεργειακά έργα στην περιοχή και πλείστα από αυτά τα έργα αφορούν την Κύπρο και την Ελλάδα”.
“‘Ενα [έργο] στο οποίο μπορεί να μην έγινε αναφορά ονομαστική, αλλά αυτό υποδεικνύει, είναι ο GSI, βασικά η ηλεκτρική διασύνδεση Iσραήλ, Κύπρου, Ελλάδος, στο οποίο ουσιαστικά η ανακοίνωσή του 3 + 1 και οι Υπουργοί των 4 χωρών την υποστηρίζουν, όπως παράλληλα και η δημιουργία ενός ενεργειακού κέντρου, το οποίο θα παρακολουθεί τα ενεργειακά έργα της περιοχής, προώθησή τους αλλά και παρακολούθησή τους”, ανέφερε.
Εξήγησε επίσης ότι οι διαδικασίες για το συγκεκριμένο ενεργειακό κέντρο, πού θα βρίσκεται και άλλα ζητήματα, είναι ακόμη υπό διαμόρφωση και συζήτηση.
Η επόμενη συνάντηση 3+1 θα γίνει το 2ο τρίμηνο του 2026 είπε ο Υπουργός, πιθανόν στην Ουάσιγκτον.
Ο κ. Παπαναστασίου υπέδειξε επίσης ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πολύ μπροστά, καθώς έγιναν γεωτρήσεις προ πολλού, υπάρχουν επιβεβαιωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου με πιο ώριμα αυτά του Αφροδίτη και του Κρόνου.
Επανέλαβε ότι το Κρόνος ήδη εξελίσσεται διότι έχουν μπει υπογραφές σε εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες ουσιαστικά προδιαγράφουν τη μεταφορά του φυσικού αερίου από το κοίτασμα στον προορισμό που είναι η πόλη Νταμιέτα της Αιγύπτου για σκοπούς υγροποίησης.
Παράλληλα, είπε, ξεκίνησε ήδη η τεχνική επεξεργασία των υποδομών που χρειάζονται για να συνδέσουν το Κρόνος με το Ζορ, το οποίο βρίσκεται μέσα στην αιγυπτιακή αποκλειστική οικονομική ζώνη.
“Το Κρόνος είναι ένα διασυνοριακό έργο, το οποίο έχει αρκετές προκλήσεις, αλλά η ύπαρξη υποδομών πολύ κοντά στο Κρόνος κάνει αυτές τις προκλήσεις να είναι πιο διαχειρίσιμες και είναι εφικτό να βρεθεί, να βγει στην επιφάνεια το αέριο της Κύπρου και να μεταφερθεί προς την κατεύθυνση της Νταμιέτα για υγροποίηση”, εξήγησε.
Ο Υπουργός τόνισε ότι ουσιαστικά αναμένουμε εντός των επόμενων εβδομάδων να γίνει και η πιο σημαντική υπογραφή μεταξύ των πωλητών, δηλαδή της Κυπριακής Δημοκρατίας και των αγοραστών, που θα είναι οι δύο εταιρείες η ΕΝΙ και η ΤOTAL.
Υπενθύμισε και την εξέλιξη με το Αφροδίτη όπου τον Φεβρουάριο του 2025 υπογράφηκε το σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγής.
‘Ηδη η εταιρεία, είπε, υλοποιεί τους τους στόχους τους οποίους περιέχει αυτό το σχέδιο, ετοιμάζεται η τεχνοοικονομική μελέτη, η οποία θα υποβληθεί εντός του επόμενου χρόνου και μέχρι το τέλος του 2026 θα παρθεί η τελική επενδυτική απόφαση και θα καταλήγει και το φυσικό αέριο της Αφροδίτης στην Αίγυπτο για σκοπούς διοχέτευσης στο δίκτυο φυσικού αερίου της Αιγύπτου.
Ο κ. Παπαναστασίου αναφέρθηκε και σε τοποθετήσεις του Υπουργού Ενέργειας του Ισραήλ, ο οποίος είναι υποστηρικτής της ιδέας του να συνδεθεί το δίκτυο φυσικού αερίου του Ισραήλ με την Κύπρο, ώστε να μπορεί να διοχετευτεί ισραηλινό φυσικό αέριο προς τη χώρα μας και οι αγωγοί αυτοί να δουλεύουν αμφίδρομα.
Ο Υπουργός διευκρίνισε όμως ότι αυτή ήταν μία τοποθέτηση η οποία έγινε εκτός συνεδρίου, “όταν ο Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ επέστρεψε στο Ισραήλ και έκανε αυτές τις δηλώσεις στην Jerusalem Post”.
Aπανώντας σε ερώτηση είπε ότι οι τοποθετήσεις αυτές συζητήθηκαν στο σχήμα 3+1 “απλώς ο Ισραηλινός το είπε στην Jerusalem Post”.
Σε άλλη ερώτηση ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι ως Κυπριακή Δημοκρατία “έχουμε πάρει μια επιστολή στην οποία εταιρεία η οποία βρίσκεται εντός της ΑΟΖ του Ισραήλ μας ενημέρωσε ότι θα ήθελε να προχωρήσει με την κατασκευή αγωγού που να συνδέει συγκεκριμένα κοιτάσματα του Ισραήλ με την Κύπρο”.
KYΠΕ
