Συνολικά 250.000 άτομα είναι σε θέση να καλύψουν τα 2.200 καταφύγια τα οποία είναι καταγεγραμμένα στο μητρώο της Πολιτικής Άμυνας, όπως προκύπτει από απάντηση του υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου σε σχετική ερώτηση της βουλευτού κ. Αλεξάνδρας Ατταλίδου.
Αυτό σημαίνει πως, κατά μέσο όρο, κάθε καταφύγιο είναι σε θέση να παράσχει προστασία σε 113 άτομα.
Όπως εξηγεί ο υπουργός, τα καταφύγια αυτά είναι κατανεμημένα ανά δήμο ή σύμπλεγμα κοινοτήτων και χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες, δημόσια, κοινά και ιδιωτικά.
Σε παρατήρηση της κ. Ατταλίδου ότι η διασφάλιση της άμεσης πρόσβασης στα καθορισμένα καταφύγια της Πολιτικής Άμυνας δεν είναι δεδομένη, υπό την έννοια ότι μεγάλος αριθμός καταφυγίων έχουν άλλες χρήσεις ή ακόμη ότι έχουν μετατραπεί μέχρι και σε διαμερίσματα, ο υπουργός αναφέρει πως διενεργείται επιθεώρηση των χώρων και όπου απαιτείται προβαίνει σε συντήρηση.
Διευκρινίζει, επίσης, πως «με βάση τους περί Πολιτικής Άμυνας (Γενικούς) Κανονισμούς οι χώροι αξιοποιούνται χωρίς περιορισμό από τους ιδιοκτήτες τους, με την υποχρέωση σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη, μετά από προειδοποίηση 24 ωρών να τους καθαρίσουν για να μπορούν να αξιοποιηθούν ως καταφύγια από τους πολίτες».
Στο ερώτημα «ως προς το πώς ενημερώνονται οι πολίτες», ο υπουργός αναφέρει ότι επιτυγχάνεται μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας μέσω συστήματος το οποίο λειτουργεί σε 24ωρη βάση. Ο κ. Ιωάννου ενημερώνει την κ. Ατταλίδου, πως έχει ανατεθεί στο Κέντρο Αριστείας ΚΟΙΟΣ, του Πανεπιστημίου Κύπρου, η ανάπτυξη εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα ή για ηλεκτρονικό υπολογιστή, ώστε να μπορεί o κάθε πολίτης είτε καταχωρώντας τη διεύθυνση στην οποία βρίσκεται ανά πάσα στιγμή, είτε με αυτόματο εντοπισμό της τοποθεσίας στην οποία βρίσκεται, να λαμβάνει καθοδήγηση για τα πλησιέστερα καταφύγια. Η εφαρμογή υπολογίζεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2025. (Σημειώνεται, πως το πρώτο τρίμηνο έχει ήδη παρέλθει).
Σχετικά με τα σχέδια δράσης της, ο υπουργός αναφέρει ότι επικαιροποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ όσον αφορά στα σχέδια Εκκένωσης Κατοικημένων Περιοχών λόγω Φυσικών ή/και Ανθρωπογενών Καταστροφών “ΠΟΛΥΒΙΟΣ”, επιδίωξη είναι να επικαιροποιούνται κάθε 1-2 χρόνια.
Τέλος, απαντώντας το ερώτημα ως προς το σχέδιο που αφορά τυχόν πυρηνικό ατύχημα, ο κ. Ιωάννου αναφέρει πως η ευθύνη ανήκει στο Υπουργείο Εργασίας.
Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή κ. Γιώργου Κάρουλα, ο υπουργός αναφέρει πως τα 2.200 καταφύγια καλύπτουν το 30% του πληθυσμού.
Σχετικά με τη χρήση των καταφυγίων σε περιόδους ειρήνης, ο υπουργός αναφέρει πως οι χώροι αυτοί, χρησιμοποιούνται για τον σκοπό για τον οποίο έχουν κατασκευαστεί, π.χ. χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων ή ποδηλάτων ή ως αποθηκευτικοί χώροι, με την υποχρέωση o ιδιοκτήτης να τους αδειάσει εντός 24 ωρών σε περίπτωση συναγερμού. Σε αριθμό καταφυγίων υπάρχουν υποδομές, όπως νερό ή ντεπόζιτο νερού, χώροι υγιεινής ή πρόνοια για τουαλέτα ξηρού τύπου.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση ο κ. Ιωάννου αναφέρει πως το Υπουργείο Εσωτερικών, μέσω της Πολιτικής Άμυνας, βρίσκεται σε διαδικασία αύξησης του αριθμού των καταφυγίων/χώρων προστασίας του πληθυσμού, με σκοπό εντός του 2025 το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού να ανέλθει στο 50%, με τελικό επιθυμητό ποσοστό κάλυψης το 70%.
Και αν προκύψει κρίση και οι πολίτες επιβάλλεται να πάνε στα καταφύγια τί τρώνε και τι πίνουν; Ο υπουργός συμβουλεύει τους πολίτες, σε αυτή την περίπτωση να μεταφέρουν μαζί τους μικρή ποσότητα ξηράς τροφής και νερού, για κάλυψη των πρώτων αναγκών τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραμονή στα καταφύγια υπολογίζεται να είναι μόνο για κάποιες ώρες.