Το βιβλίο της Νίνας Κρέκου «Τρύπιοι Μονόλιθοι Κύπρου» καταπιάνεται με το θέμα των μονόλιθων που συναντούμε σε διάφορα μέρη της Κύπρου, κυρίως στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου. Η συγγραφέας- ερευνήτρια έχει καταγράψει 65 μονόλιθους που υπήρχαν σε διάφορα σημεία του νησιού μας, από τους οποίους έχει βρει και φωτογραφίσει 38. Αρκετοί από τους υπόλοιπους πρέπει να έχουν καταστραφεί.
Στο βιβλίο αναφέρεται η συζήτηση σχετικά με τη χρήση αυτών των μυστήριων μονόλιθων, με την επικρατούσα άποψη των αρχαιολόγων να είναι ότι αυτοί αποτελούσαν μέρος αρχαίων ελαιοπιεστηρίων. Το γεγονός όμως παραμένει ότι σε αρκετές τοποθεσίες, ίσως ακόμα και σήμερα, οι μονόλιθοι αποτέλεσαν αντικείμενα λατρείας, αφού οι ντόπιοι θεωρούσαν τις πέτρες αυτές ιερές και πίστευαν ότι όποιος άρρωστος περνούσε από μέσα στην τρύπα τους θα θεραπευόταν. Επίσης, γυναίκες που δεν μπορούσαν να τεκνοποιήσουν περνούσαν από μέσα τους, άναβαν κερί ή άφηναν αναθήματα για θεραπεία.
Όποια και να ήταν η χρήση τους όμως, το γεγονός είναι ότι οι μονόλιθοι αυτοί εντάσσονται στα μνημεία ιστορικής, πολιτιστικής και λαογραφικής κληρονομιάς και πρέπει να προστατευθούν, τονίζει η συγγραφέας.
