Τέσσερα σχεδόν χρόνια ζωής έχει το σύστημα φωτοεπισήμανσης με τις κάμερες της Τροχαίας, το οποίο ήρθε ώστε μαζί με όλες δράσεις να μειώσει τους θανάτους και τους σοβαρούς τραυματισμούς στους δρόμους. Πρόκειται για ένα σύστημα που δαιμονοποιήθηκε εξ αρχής, λέχθηκαν πολλά εναντίον του και λίγα υπέρ και γι’ αυτό ευθύνη φέρει και η διαχειριστική εταιρεία αλλά και το κράτος, κυρίως όσον αφορά στους χώρους που στήνονται τα βανάκια με τις κινητές κάμερες. Φτάσαμε τρία χρόνια μετά, με τα αποτελέσματα να μην είναι και τα αναμενόμενα.
Οι καταγγελίες από το 2022 μέχρι και σήμερα έφτασαν τις 712.643 και είναι θέμα χρόνου να ξεπεράσουν το εκατομμύριο. Δυσανάλογος αριθμός για ένα μικρό νησί, που ισοδυναμεί σχεδόν με δυο καταγγελίες ανά οδηγό. Παρά την αρχική μείωση των θανάτων και τραυματισμών από οδικές συγκρούσεις που παρατηρήθηκε με την έλευση του συστήματος φωτοεπισήμανσης, το 2024 και φέτος σημειώνεται μια μικρή άνοδος στους θανάτους από τροχαία, η οποία αποδίδεται σε πολλούς παράγοντες, ωστόσο σχετίζεται με τη συμπεριφορά των οδηγών στους δρόμους.
Όπως μας αναφέρθηκε από την Τροχαία, ενώ τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας του συστήματος οι οδηγοί συμμορφώνονταν σε πολύ μεγάλο βαθμό και σε χώρους που είχαν εγκατασταθεί σταθερές κάμερες και στους αυτοκινητόδρομους αλλά και εντός πόλεων όπου στάθμευαν βαν με κινητές, αίφνης αυτό άλλαξε και άρχισαν οι παραβάσεις κυρίως του ορίου ταχύτητας και του κόκκινου. Αυτό φαίνεται και από τους αριθμούς, αφού από τις 19.000 παραβίαση κόκκινου σηματοδότη που κατέγραψαν οι σταθερές κάμερες το 2022, το ’23 οι παραβάσεις εκτοξεύτηκαν στις 59.000. Αυτό δείχνει μια ανυπακοή των οδηγών ακόμη και στα σημεία που γνωρίζει ότι γίνεται έλεγχος και θα καταγγελθεί.
Η στάση αυτή αποδίδεται στη χαλάρωση των μέτρων και συνδέεται και με τις προτάσεις νόμου που είχαν κατατεθεί στη Βουλή εν είδη ομοβροντίας για μείωση του εξωδίκου, πληρωμή με δόσεις, κατάργηση παράβασης, απομάκρυνση καμερών από σημεία ελέγχου, αύξηση βαθμών ποινής ώστε οι οδηγοί να χάνουν την άδειά τους πιο δύσκολα κ.ά. Αυτή η συζήτηση όπως και η συζήτηση για την «παγίδευση» των οδηγών λόγω του τόξου δεξιά, έφερε μια χαλάρωση που μεταφράζεται σε χιλιάδες εξώδικα.
Την ίδια ώρα, ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί εξ’ αρχής και ακόμη δεν έχει βρεθεί η λύση του, αφορά στην επίδοση των εξωδίκων. Εφόσον ένας οδηγός γνωρίζει πως και να καταγγελθεί δεν θα έχει επιπτώσεις αφού κατά πάσα πιθανότητα δεν θα του δοθεί το εξώδικο, αυτό συντείνει στην αύξηση των παραβάσεων.
Δεν νοείται διαφορετικά το πώς από τις 81.000 εξώδικα τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του συστήματος, φτάσαμε τις 259.000 πέρσι, αριθμοί που θα ξεπεραστούν φέτος. Όπως εξηγήθηκε στον «Φ» από αρμόδιο αξιωματούχο, έχει εδραιωθεί η εντύπωση στους οδηγούς ότι και να παρανομήσουν δεν θα έχουν επιπτώσεις, αν δεν παραλάβουν το εξώδικο τους ή αν δεν εντοπιστούν. Είναι γι’ αυτό που τα απλήρωτα εξώδικα σήμερα έχουν ξεπεράσει τις 330.000, δηλαδή σχεδόν τα μισά εξώδικα δεν έχουν πληρωθεί κυρίως γιατί δεν έχουν καν επιδοθεί.
Στην εν πολλοίς αποτυχία ή καλύτερα στη μη απόδοση των αναμενομένων αποτελεσμάτων, οφείλονται και τα προβλήματα επίδοσης των εξωδίκων σε εταιρείες, κάτι που επιχειρεί να λύσει το νέο νομοσχέδιο που εκκρεμεί στη Βουλή. Με το νομοσχέδιο θα αποστέλλονται οι ειδοποιήσεις για ύπαρξη εξωδίκου με sms και email, ενώ ρυθμίζονται και τα προβλήματα με την ευθύνη για οχήματα εταιρειών.
120.000 παραβάσεις του κόκκινου
Σύμφωνα με στοιχεία της Αστυνομίας, οι περισσότερες καταγγελίες καταγράφονται στη Λευκωσία και Λεμεσό και ακολουθούν η Λάρνακα και μετά η Πάφος, ενώ σε Αμμόχωστο και Μόρφου που δεν λειτουργούν σταθερές κάμερες οι παραβάσεις είναι μειωμένες.
Επίσης, στο Δικαστήριο μέχρι σήμερα καταχωρήθηκαν 7.644 υποθέσεις. Από τις 81.058 καταγγελίες για το έτος 2022, οι 13.172 αφορούσαν παραβίαση σήματος τροχαίας, οι 4.224 αφορούσαν παραβίαση φωτεινού σηματοδότη και οι 63.662 αφορούσαν παραβίαση ορίου ταχύτητας.
Από τις 171.515 καταγγελίες για το 2023,οι 15.784 αφορούσαν παραβίαση σήματος τροχαίας, οι 19.238 αφορούσαν παραβίαση φωτεινού σηματοδότη και οι 136.493 παραβίαση ορίου ταχύτητας πέραν του επιτρεπόμενου ορίου.
Για το 2024, από τις 25.7832 καταγγελίες oι 32.923 αφορούσαν παραβίαση σήματος τροχαίας, oι 58.928 παραβίαση φωτεινού σηματοδότη και οι 165.981 παραβίαση ορίου ταχύτητας. Για φέτος, έγιναν μέχρι σήμερα 202.238 καταγγελίες εκ των οποίων οι 26.141 αφορούν παραβίαση σήματος τροχαίας, οι 52.438 παραβίαση φωτεινού σηματοδότη και οι 123.659 παραβίαση ορίου ταχύτητας. Ως φαίνεται από τα στοιχεία, η πλειονότητα των παραβάσεων αφορά στην ταχύτητα, ενώ αίσθηση προκαλεί και το γεγονός ότι το κόκκινο παραβιάστηκε 120.828 φορές από οδηγούς.
