Όπως είθισται, κάθε τέλος του χρόνου, προβαίνουμε σ’ έναν αδρομερή απολογισμό του έτους που φεύγει. Καθώς, λοιπόν, το 2025 φτάνει στο τέλος του, μπορούμε να πούμε ότι η οικονομία της Κύπρου κατέγραψε μια σταθερή και θετική πορεία, με πολλούς δείκτες να δείχνουν ανθεκτικότητα και δυναμισμό, παρά το «εύθραυστο» και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.
Πιο συγκεκριμένα, το 2025 η κυπριακή οικονομία εκτιμάται ότι θα καταλήξει με ρυθμό ανάπτυξης γύρω στο 3,4% με 3,5%, παραμένοντας σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η ενίσχυση της ζήτησης στο εσωτερικό, η σταθερή πορεία του τομέα υπηρεσιών και η αυξανόμενη επενδυτική δραστηριότητα έχουν λειτουργήσει ως οι κύριοι μοχλοί αυτής της ανάπτυξης.
Ωστόσο, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2025 θα είναι ελαφρώς χαμηλότερος από το 3,9% που καταγράφηκε το 2024, μια ένδειξη μετάβασης σε πιο «ώριμες» φάσεις ανάπτυξης της οικονομίας.
Ο πληθωρισμός παρουσίασε σημαντική αποκλιμάκωση μέσα στο 2025, με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις να δείχνουν ότι η ετήσια αύξηση των τιμών θα υποχωρήσει κοντά στο 1%, πολύ χαμηλότερα από τα επίπεδα των τελευταίων ετών.
Η αγορά εργασίας παρέμεινε ισχυρή, με το ποσοστό ανεργίας να μειώνεται σε επίπεδα κάτω από 5%, προσεγγίζοντας ιστορικά χαμηλά. Η αύξηση της απασχόλησης σε πολλούς τομείς, και ειδικά στον τουρισμό και τις υπηρεσίες, έχει ενισχύσει την εγχώρια ζήτηση.
Τα δημοσιονομικά της χώρας συνεχίζουν επίσης να εξελίσσονται πολύ θετικά. Η Κύπρος, όχι μόνο καταγράφει πλεονάσματα στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά ετοιμάζεται και για περαιτέρω μείωση του δημόσιου χρέους (κάτω από το 60%) ως ποσοστό του ΑΕΠ μέσα στα επόμενα χρόνια.
Όλα αυτά τα θετικά, αποτυπώνονται και στις αξιολογήσεις των διεθνών οίκων που αναβάθμισαν την κυπριακή οικονομία, κυρίως για τη μείωση του δημοσίου χρέους.
Ευτυχώς, λίγο πριν τη λήξη του έτους προχωρήσαμε στην έγκριση της νέας φορολογικής μεταρρύθμισης, κλείνοντας μια εκκρεμότητα πολλών χρόνων και με σημαντικές προεκτάσεις στην επιχειρηματικότητα, στις επενδύσεις και γενικά σε όλη την οικονομία. Το νέο φορολογικό σύστημα προσδοκούμε ότι θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας.
Το ίδιο ισχύει και για το καυτό θέμα της μεταρρύθμισης στην παιδεία, με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Μπορεί να υπάρχουν αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς κύκλους, όμως οι αλλαγές εγκρίθηκαν και το νερό μπήκε στ’ αυλάκι.
Παρά όμως αυτή τη θετική γενική εικόνα, υπάρχουν μπροστά μας εξωτερικοί κίνδυνοι που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πορεία της οικονομίας. Ειδικότερα, η αβεβαιότητα γύρω από το διεθνές εμπόριο, οι πιθανές αναταραχές στις αγορές υπηρεσιών, οι περιφερειακές συγκρούσεις, η αναποφασιστικότητα μας στην υλοποίηση ζωτικών στόχων (κυρίως στην ενέργεια), οι πολλές αδυναμίες με τις μεταρρυθμίσεις και άλλα επιμέρους προβλήματα, μπορεί να επηρεάσουν την ανθεκτικότητα της οικονομίας μας.
Η νέα χρονιά δεν προμηνύεται τόσο εύκολη όσο νομίζουν μερικοί. Μπορεί να έχουμε ως “μαξιλάρι” τις καλές επιδόσεις του 2025, όμως η ρευστότητα στο οικονομικό περιβάλλον δεν εξέλειψε πλήρως. Κατά τη γνώμη μας, η Κυβέρνηση έχει πολλά να κάνει το 2026, ώστε να ξεπεραστούν τα εσωτερικά προβλήματα και οι αδυναμίες, να συνεχιστεί ο εκσυγχρονισμός των δομών της οικονομίας μας και να τεθούν οι βάσεις για συνέχιση της ανάπτυξης. Και επιπρόσθετα θα πρέπει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Προεδρίας της ΕΕ το α΄ εξάμηνο του νέου χρόνου. Η ευκαιρία αυτή, αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να δημιουργήσει νέα συν για την οικονομία μας
Το 2025, όντως, μας πρόσφερε μια χρονιά οικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης, με ισχυρά θεμέλια για το 2026. Όμως, το στοίχημα της συνεχούς οικονομικής ανάπτυξης δεν κρίθηκε. Κερδίσαμε μια μάχη, σε όντως δύσκολη συγκυρία, όμως, ο πόλεμος συνεχίζεται. Η χώρα επιβάλλεται να συνεχίσει την ανοδική της πορεία, αξιοποιώντας τη δυναμική της εγχώριας ζήτησης, τους παραδοσιακούς και νέους τομείς, τη ψηφιακή εποχή, την εξωστρέφεια στις επενδύσεις και στις εξαγωγές, την ενίσχυση της απασχόλησης και τη συνετή δημοσιονομική πολιτική.
Και φυσικά στο επίκεντρο όλων αυτών θα πρέπει να είναι το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Η φορολογική μεταρρύθμιση μπορεί να δώσει κάποιες ανάσες στα εισοδήματα των πολιτών, όμως είναι ανάγκη να δούμε το γενικό κόστος ζωής, όπως τις τιμές των προϊόντων, τα ενοίκια και την αγορά ακινήτων, το κόστος σπουδών για τα παιδιά μας και γενικά οτιδήποτε υποσκάπτει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών.
Αποχαιρετούμε το 2025, λοιπόν, με καλές βάσεις, όμως δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο για συνέχιση των θετικών επιδόσεων το 2026.
