Του Aaron Brown
Η τιμή του χρυσού μόλις έσπασε ένα ρεκόρ τεσσάρων και πλέον δεκαετιών, προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό. Σε αυτά τα επίπεδα, ο χρυσός έχει μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη απ’ ό,τι είχε στο υψηλό των 850 δολαρίων τον Ιανουάριο του 1980 ή 3.524 δολάρια σε σημερινά δολάρια.
Υπάρχουν δύο συνήθεις ύποπτοι όταν οι τιμές του χρυσού ανεβαίνουν – ο φόβος του πληθωρισμού και ο φόβος της οικονομικής καταστολής, όπως οι κυρώσεις και τα capital controls. Και τα δύο ήταν σε πλήρη ισχύ τον Ιανουάριο του 1980, όταν ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά 13,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και αφού ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ είχε παγώσει τα ιρανικά περιουσιακά στοιχεία τον περασμένο Νοέμβριο.
Και οι δύο αυτοί ύποπτοι έχουν άλλοθι το 2025. Οι τιμές του χρυσού δεν είχαν ανοδική ή πτωτική τάση από την αρχή της πανδημίας μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου του 2022. Έκτοτε, κινούνται σταθερά ανοδικά. Ο πληθωρισμός είχε κορυφωθεί στο 9,1% τον Ιούνιο του 2022. Μέχρι τον Οκτώβριο, είχε πέσει στο 7,7% και συνέχιζε να υποχωρεί. Ο 10ετής δείκτης breakeven – η προσδοκώμενη μέση ετήσια αύξηση του πληθωρισμού για την επόμενη δεκαετία (μέσω της διαφοράς του 10ετούς κρατικού ομολόγου και του 10ετούς κρατικού ομολόγου με προστασία από τον πληθωρισμό) – κορυφώθηκε τον Απρίλιο του ίδιου έτους στο 3,04% και είχε πέσει στο 2,51% μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Είναι επίσης δύσκολο να κατηγορήσει κανείς τις αυξημένες διεθνείς εντάσεις ή την οικονομική “αυταρχικότητα” των ΗΠΑ. Η Ρωσία είχε εισβάλει για δεύτερη φορά στην Ουκρανία στις αρχές του 2022 και ακολούθησαν γρήγορα κυρώσεις. Δεν αποτελούσε πλέον είδηση τον Οκτώβριο. Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ δεν θα γινόταν για ένα χρόνο ακόμα. Δεν υπήρχαν σημαντικές διεθνείς, πολιτικές ή οικονομικές ειδήσεις εκείνη την περίοδο.
Κάθε τιμή είναι μια αναλογία. Εάν ο χρυσός δεν αυξάνεται λόγω προβλημάτων με το δολάριο, ίσως ο λόγος είναι ότι ο χρυσός είναι πιο ελκυστικός και όχι ότι τα δολάρια είναι λιγότερο ελκυστικά. Η κατοχή χρυσού είναι δαπανηρή, περίπου 0,5% ετησίως. Εάν αγοράζετε χρυσό, υπάρχουν έξοδα αποθήκευσης και ασφάλισης. Εάν αγοράζετε futures χρυσού, πληρώνετε ακόμη περισσότερα.
Εν τω μεταξύ, χάνετε τη θετική πραγματική απόδοση που θα μπορούσατε να κερδίσετε από άλλα περιουσιακά στοιχεία. Ο ευκολότερος τρόπος για να το εκτιμήσετε αυτό είναι να εξετάσετε την απόδοση των 10ετών Treasury Inflation-Protected Securities ή TIPS (κρατικά ομόλογα με προστασία από τον πληθωρισμό). Επί του παρόντος, τα TIPS εγγυώνται 1,67% πάνω από το ποσοστό πληθωρισμού, οπότε κάποιος που κατέχει μια ουγγιά χρυσού σε μορφή ETF χάνει 2,17%, ή 79 δολάρια ετησίως, σε δυνητικό εισόδημα.
Πριν αναρωτηθούμε τι αγοράζουν οι επενδυτές χρυσού με αυτά τα 79 δολάρια το χρόνο, ας δούμε την τεκμαρτή αξία της κατοχής μιας ουγγιάς χρυσού με την πάροδο του χρόνου, προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό για να αντικατοπτρίζει τα τρέχοντα δολάρια.
Παρόλο που η τιμή του χρυσού ανέβαινε από τις αρχές του 2018 μέχρι να χτυπήσει η πανδημία, η τεκμαρτή αξία της κατοχής μιας ουγγιάς χρυσού μειωνόταν και πέρασε σε αρνητικό έδαφος τον Ιούνιο του 2020, για να περάσει πάλι σε θετικό έδαφος τον Απρίλιο του 2022. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι επενδυτές απαίτησαν να αποζημιωθούν για την κατοχή χρυσού, σε αντίθεση με τη συνηθισμένη κατάσταση κατά την οποία είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να κατέχουν χρυσό. Η κατοχή χρυσού, συμπεριλαμβανομένου του κόστους, πλήρωνε 9 δολάρια το χρόνο σε σχέση με την αγορά TIPS.
Ένα χρόνο πριν οι τιμές του χρυσού αρχίσουν να αυξάνονται, οι επενδυτές χρυσού από το να απαιτούν 9 δολάρια το χρόνο για να κατέχουν χρυσό, έγιναν πρόθυμοι να πληρώσουν το μέγιστο ποσό των 91 δολαρίων το χρόνο για να κατέχουν χρυσό. Αυτό οφειλόταν στην αύξηση των αποδόσεων των TIPS και όχι στην άνοδο των τιμών του χρυσού. Αλλά να θυμάστε, πρόκειται για αύξηση του ποσού που οι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για να κατέχουν μια ουγγιά χρυσού, όχι για αύξηση της τιμής του χρυσού. Το περίεργο είναι ότι μέσα από την πανδημία, τη ρωσική εισβολή και τον φόβο του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, οι επενδυτές ήθελαν να πληρώνονται για να κατέχουν χρυσό, και όταν τα πράγματα ηρέμησαν, επέστρεψαν στο να είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να κατέχουν το πολύτιμο μέταλλο.
Βλέπουμε ότι άλλα μέσα αντιστάθμισης του κινδύνου πληθωρισμού και οικονομικής καταστολής των ΗΠΑ, όπως το ελβετικό φράγκο και το Bitcoin, παρουσίασαν το ίδιο μοτίβο. Παρουσίασαν μικρή τάση όταν ο πληθωρισμός ήταν υψηλότερος, η πολιτική πιο αβέβαιη και η διεθνής κατάσταση πιο επικίνδυνη – στη συνέχεια, σημείωσαν ταχεία ανατίμηση όταν οι κίνδυνοι έδειχναν να υποχωρούν.
Κι αν ο χρυσός είναι το δεξί χέρι του μάγου που αποπροσανατολίζει την προσοχή από το αριστερό του χέρι – την ελκυστικότητα της διακράτησης μεγάλων επενδύσεων χαρτοφυλακίου, όπως ο δείκτης S&P 500; Το παρακάτω γράφημα δείχνει την προσαρμοσμένη απόδοση των κερδών του S&P 500 μείον την απόδοση των TIPS σε μια ποσότητα μετοχών ίση σε τιμή με μια ουγγιά χρυσού. Η κλίμακα είναι ανεστραμμένη για να είναι συγκρίσιμη με το συνοδευτικό διάγραμμα για τον χρυσό. Στην κορυφή του διαγράμματος, οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν πολλά για να κατέχουν χρυσό και δέχονται μόνο λίγα για να κατέχουν μετοχές – στο κάτω μέρος του διαγράμματος, οι επενδυτές θέλουν να πληρώνονται πολλά για να κατέχουν είτε χρυσό είτε μετοχές.
Οι δύο γραμμές φαίνονται παρόμοιες. Και οι δύο έπεφταν πριν από τον Covid, οι μετοχές ταχύτερα από τον χρυσό. Οι μετοχές ανέκαμψαν αμέσως όταν χτύπησε η πανδημία του Covid (οι επενδυτές απαιτούσαν περισσότερα για να κρατήσουν μετοχές), ενώ ο χρυσός παρέμεινε σχετικά στάσιμος μέχρι τα μέσα του 2022. Από τότε το πολύτιμο μέταλλο ξεπέρασε τις μετοχές.
Αν οι επενδυτές φοβόντουσαν τον πληθωρισμό, θα έπρεπε να δούμε αύξηση των αποδόσεων breakeven. Αλλά έχουν κυμανθεί σε ένα στενό εύρος το 2025 από 2,17% έως 2,47%, και 2,37% στο τέλος της περασμένης εβδομάδας.
Είναι σαφές ότι η κύρια κινητήρια δύναμη τόσο των τιμών του S&P 500 όσο και του χρυσού είναι οι αλλαγές στο πραγματικό επιτόκιο απόδοσης, αυτό που απαιτούν οι επενδυτές για να κατέχουν ασφαλή περιουσιακά στοιχεία προστατευμένα από τον πληθωρισμό. Καθώς αυτό υποχωρεί το 2025, οι επενδυτές χρυσού δεν άλλαξαν πολύ την αξία που δίνουν στη διακράτηση χρυσού, οπότε η τιμή του χρυσού έχει εκτοξευθεί. Εάν είστε πρόθυμοι να πληρώσετε 90 δολάρια ετησίως για το όποιο όφελος αποκομίζετε από τη διακράτηση μιας ουγκιάς χρυσού, καθώς τα πραγματικά επιτόκια πέφτουν, είστε πρόθυμοι να πληρώσετε περισσότερα για αυτή την ουγκιά. Αντίθετα, οι επενδυτές μετοχών έχουν μειώσει το απαιτούμενο ποσοστό πραγματικής απόδοσης καθώς οι αποδόσεις των TIPS έχουν μειωθεί. Ο S&P 500 έχει αυξηθεί, αλλά μόνο κατά 12%.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ανησυχία για τον πληθωρισμό, οι μεγάλες αλλαγές στην απαιτούμενη πραγματική απόδοση των μετοχών, αλλά όχι του χρυσού, υποδηλώνουν φόβο για ύφεση. Για να κατανοήσετε τις αγορές σήμερα, κοιτάξτε τα TIPS και τις μετοχές. Ο χρυσός μπορεί να λάμπει, αλλά η λάμψη μπορεί να αποσπάσει την προσοχή από τα θεμελιώδη στοιχεία.
BloombergOpinion
