Στην Ίλια ντε Ιταμαρακά, μια ήσυχη παραθαλάσσια κοινότητα στη βορειοανατολική Βραζιλία, η 55χρονη Έντα Ντάντας και η 27χρονη κόρη της, Μαρία Γκαμπριέλι, μετέτρεψαν την ανακύκλωση σε πράξη δημιουργίας και κοινωνικού μηνύματος. Οι δύο γυναίκες κατασκεύασαν ένα καινοτόμο σπίτι, χρησιμοποιώντας σχεδόν αποκλειστικά 8.000 γυάλινα μπουκάλια ως οικοδομικό υλικό. Το ονόμασαν «Casa de Sal» – «Το Σπίτι του Αλατιού».
Περισσότερο από μια απλή αρχιτεκτονική καινοτομία, το εγχείρημά τους φέρει ισχυρούς συμβολισμούς. Αναδεικνύει τη στέγαση ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, προβάλλει το ζήτημα της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και διεκδικεί ορατότητα για τις μαύρες γυναίκες, τονίζοντας τον ρόλο τους στη διαμόρφωση πιο δίκαιων και ανθεκτικών κοινοτήτων.
Η Maria Gabrielly, σχεδιάστρια μόδας και κοινωνική ακτιβίστρια, επισημαίνει ότι στη Βραζιλία η στήριξη των μαύρων κοινοτήτων σε πράσινες πρωτοβουλίες είναι ελάχιστη. «Υπάρχει ένα ιστορικό χρέος που πρέπει να αποπληρωθεί. Η δική μας πράξη δεν είναι μόνο προσωπική. Είναι συλλογική, πολιτική και βαθιά συμβολική», λέει.
Η ίδια υπογραμμίζει ένα εντυπωσιακό στατιστικό: χρειάζονται έως και επτά γενιές για να αποκτήσει ιδιόκτητο σπίτι μια μαύρη γυναίκα στη Βραζιλία. Η Gabrielly πιστεύει ότι η περιβαλλοντική δράση μπορεί να μετατραπεί σε μοχλό κοινωνικής αλλαγής, δίνοντας προτεραιότητα σε θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η στέγη.
Οι δύο γυναίκες μεγάλωσαν με οικολογικές αρχές
Καταγόμενες από το εσωτερικό του Περναμπούκο –μια περιοχή γνωστή για την αγροτική της ζωή και το ξηρό της κλίμα– η Edna και η Maria Gabrielly διαμόρφωσαν την οικολογική τους συνείδηση μέσα από τις οικογενειακές τους ρίζες. «Η γιαγιά μου, η Σεβερίνα, μάς έμαθε να επαναχρησιμοποιούμε τα πάντα. Ήταν η πρώτη μας επαφή με την περιβαλλοντική συνείδηση», θυμάται η Gabrielly.
Το 2014, οι δύο γυναίκες ίδρυσαν τη «Cabrochas», ένα βιώσιμο brand που ξεκίνησε ως second hand μπουτίκ και εξελίχθηκε σε πηγή οικονομικής ανεξαρτησίας. Το 2019 μετακόμισαν στην Περιβαλλοντικά Προστατευόμενη Περιοχή της Praia do Sossego, στην Ίλια ντε Ιταμαρακά. Εκεί ήρθαν αντιμέτωπες με μια σκληρή πραγματικότητα: περιβαλλοντική υποβάθμιση, εγκατάλειψη και διακρίσεις εις βάρος των παραδοσιακών κοινοτήτων.
Αντί να αποδεχτούν αυτή την πραγματικότητα, αποφάσισαν να την αλλάξουν δημιουργικά. Άρχισαν να μετατρέπουν χώρους παράνομης απόρριψης σκουπιδιών σε κήπους και συνειδητοποίησαν ότι το πιο συχνό απόβλητο ήταν τα γυάλινα μπουκάλια. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για το «Casa de Sal».
Η οικοδόμηση ξεκίνησε την Πρωτομαγιά του 2020 και ολοκληρώθηκε δύο χρόνια αργότερα, με το σπίτι να διαθέτει επτά δωμάτια. Η αρχιτεκτονική του ξεχωρίζει: τα μπουκάλια τοποθετήθηκαν κάθετα, προσφέροντας φυσικό φωτισμό και μια ιδιαίτερη αισθητική. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκαν ανακυκλωμένα υλικά, όπως ξύλα και παλιά έπιπλα. «Δεν είναι απλώς ένα σπίτι. Είναι ένα ζωντανό έργο τέχνης, μια λαϊκή δημιουργία», λέει περήφανα η Gabrielly.
Μέχρι σήμερα, έχουν συλλέξει και επαναχρησιμοποιήσει πάνω από 13.000 μπουκάλια, 8.000 ενσωματώθηκαν στο σπίτι και τα υπόλοιπα σε οικολογικούς κάδους ανακύκλωσης που δημιούργησαν. Συνολικά, έχουν ανακυκλώσει περίπου 8 τόνους γυαλιού. Το παράδειγμά τους έχει ήδη αρχίσει να εμπνέει και άλλες κοινότητες στην ευρύτερη περιοχή του Ρεσίφε, με στόχο τη διάδοση της ιδέας και πέρα από την Ίλια ντε Ιταμαρακά.
philenews / in.gr
