Οι ασφαλιστικές δικλείδες που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση ως προς τη συμμετοχή τρίτων χωρών στο αμυντικό πρόγραμμα SAFE, λειτουργούν ως εμπόδιο στη συμμετοχή της Τουρκίας, γεγονός που ενοχλεί πρωτίστως την ίδια την Άγκυρα. Η Τουρκία χρησιμοποιεί εκ νέου τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ προκειμένου να πετύχει τη συμμετοχή σ’ ένα κατεξοχήν ευρωπαϊκό πρόγραμμα, με τον ΓΓ της βορειοατλαντικής συμμαχίας να στρώνει χαλί για χάρη της Άγκυρας.
Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, φέρεται – σύμφωνα με πληροφορίες της αθηναϊκής εφημερίδας «Καθημερινή» – κατά το τελευταίο Coreper (27 πρέσβεις ΕΕ) να έχει ζητήσει εμμέσως πλην σαφώς από τα κράτη μέλη της Ένωσης να δώσουν «ψήφο εμπιστοσύνης» στην Τουρκία για τη συμμετοχή της στον ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό SAFE (Security Action for Europe).
Όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο ΓΓ ΝΑΤΟ επιχείρησε να ενθαρρύνει την αμυντική συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία. Ωστόσο οι προηγούμενες παρεμβάσεις του δεν ήταν τόσο άμεσες καθώς είναι η πρώτη φορά που εμφανίστηκε σε συνεδρία Coreper. Κίνηση η οποία έρχεται σχεδόν ταυτόχρονα με την επιβεβαίωση από πλευράς Κομισιόν ότι η Άγκυρα κατέθεσε αίτηση ενδιαφέροντος στο πρόγραμμα SAFE.
Το διπλό βέτο εντός ΕΕ
Η συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE δεν είναι μια εύκολη υπόθεση καθώς απαιτείται η σύμφωνη γνώμη και των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Λαμβανομένης υπόψη της τρέχουσας κατάστασης πραγμάτων – με την Τουρκία να κατέχει τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να απειλεί συνεχώς τόσο την Κύπρο όσο και η Ελλάδα – είναι αρκούντως ξεκάθαρο ότι υφίσταται, εκ προοιμίου, ένα διπλό βέτο από Λευκωσία και Αθήνα ως προς την τουρκική συμμετοχή.
- Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα κατά την επίσκεψή του στη Λευκωσία ήταν από πλευρά Θεσμών της ΕΕ ξεκάθαρος ως προς τα προαπαιτούμενα για τη συμμετοχή τρίτης χώρας στο πρόγραμμα SAFEQ «Οι κανόνες του προγράμματος SAFE είναι πολύ σαφείς. Είναι ανοικτό για τρίτες χώρες, αλλά για τρίτες χώρες που δεν αποτελούν απειλή για την ασφάλεια κάθε κράτους μέλους. Σε κράτη που επιτίθενται ή απειλούν την ασφάλεια κράτους μέλους δεν μπορεί να τους επιτραπεί να χρησιμοποιήσει το SAFE. Και για να χρησιμοποιηθεί το SAFE από μια τρίτη χώρα αυτή θα πρέπει να υπογράψει αμυντική συμφωνία που πρέπει να τύχει έγκρισης από όλα τα κράτη μέλη».
Σημαντικό εργαλείο για ΕΕ, είπε η Ραουνά
Το ζήτημα της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας ήταν ένα από τα θέματα στη ατζέντα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων. Η Υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα, Μαριλένα Ραουνά, σε παρέμβασή της αναφέρθηκε στο πρόγραμμα SAFE. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε η κ. Ραουνά επεσήμανε εκ νέου ότι το πρόγραμμα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την αμυντική ετοιμότητα της ΕΕ, περιλαμβανομένης της συνεργασίας με χώρες που μοιράζονται τα ίδια συμφέροντα και προκλήσεις με τα κράτη μέλη και την ΕΕ. Για αυτό, πρόσθεσε, είναι ισχυρή η πεποίθηση πως τρίτες χώρες που δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια αλλά αντιβαίνουν τα συμφέροντα άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ και των κρατών μελών της, δεν μπορεί να συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
