Του Chris Bryant
Για έναν αυξανόμενο αριθμό παραθεριστών, η ορθολογική απάντηση στην έντονη ζέστη, τις υψηλές τιμές και τον συνωστισμό που πλήττουν τη Μεσόγειο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο είναι να την επισκεφθούν την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Εξάλλου, ο καιρός είναι πιο δροσερός, τα ξενοδοχεία είναι πιο οικονομικά και η ατμόσφαιρα πιο χαλαρή.
Αυτή η λεγόμενη “ενδιάμεση περίοδος” των ταξιδιών γνωρίζει μεγάλη άνθηση. Η τάση αυτή θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση του υπερτουρισμού, ενισχύοντας παράλληλα την επιβατική κίνηση αλλά τις αφίξεις/διανυκτερεύσεις σε καταλύματα κατά τους συνήθως αδρανείς χειμερινούς μήνες. Ωστόσο, αυτή η εξισορρόπηση δεν θα συμβεί χωρίς μια συντονισμένη προσπάθεια της βιομηχανίας να κρατήσει τα θέρετρα ανοιχτά και να αναδείξει τα κίνητρα των “off-season” ταξιδιών. Α, και πιο ευέλικτες σχολικές διακοπές θα βοηθούσαν επίσης.
Η Ευρώπη αναμένει και πάλι μια εισροή πλούσιων Αμερικανών επισκεπτών φέτος, αλλά αν σκέφτονται λογικά, όσοι δεν περιορίζονται από το σχολικό πρόγραμμα, θα καθυστερήσουν την επίσκεψή τους μέχρι το φθινόπωρο.
Μετά την πανδημία του Covid-19, η Delta Air Lines έχει παρατηρήσει μια “πολυετή” “συστηματική μετατόπιση” της αμερικανικής ζήτησης για ευρωπαϊκά ταξίδια από τον Ιούλιο και τον Αύγουστο προς τις περιόδους πριν από το καλοκαίρι ή τις αρχές του φθινοπώρου, “καθώς οι καταναλωτές προσπαθούν να αποφύγουν τα μεγάλα πλήθη και τη ζέστη του καλοκαιριού”, δήλωσε ο πρόεδρός της, Γκλεν Χάουεσνταϊν, στους επενδυτές νωρίτερα αυτό το μήνα. “Οι περίοδοι αιχμής γίνονται λιγότερο δημοφιλείς και η αρχή/τέλος της σεζόν ενισχύονται”, είπε.
Ενώ οι διαμαρτυρίες κατά του υπερτουρισμού και ο καύσωνας στη νότια Ευρώπη δεν έχουν επηρεάσει τις κρατήσεις του βρετανικού αερομεταφορέα EasyJet για το καλοκαίρι, η εταιρεία επωφελείται από τη μεγαλύτερη ζήτηση κατά την ενδιάμεση περίοδο. Το τελευταίο τρίμηνο του έτους ήταν ιστορικά ζημιογόνο, αλλά υπάρχει ελπίδα για τη δημιουργία κερδών στο μέλλον χάρη, εν μέρει, στην επιμήκυνση του καλοκαιριού μέχρι τον Οκτώβριο, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Κέντον Τζάρβις τον Μάιο.
Ο ελληνικός αερομεταφορέας Aegean Airlines είδε επίσης τις οικονομικές του επιδόσεις να βελτιώνονται την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου εν μέσω περισσότερων ταξιδιών από και προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη, κάτι που αποδίδει εν μέρει στην κλιματική αλλαγή και τις ηπιότερες θερμοκρασίες του χειμώνα που δημιουργούν μια “σταδιακή εξομάλυνση” της ζήτησης, δήλωσε τον Μάρτιο ο πρόεδρος Ευτύχιος Βασιλάκης.
Οι εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 24% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ οι μηνιαίες ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 45% στα 618 εκατ. ευρώ (727 εκατ. δολάρια). Οι Αμερικανοί επισκέπτες στην Ελλάδα αύξησαν τις δαπάνες τους εκείνο το μήνα κατά 78% και αντιπροσώπευαν σχεδόν το ένα πέμπτο του συνόλου.
Η ευρωπαϊκή αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης αναφέρει επίσης μεγαλύτερη ζήτηση το φθινόπωρο, σύμφωνα με την AirDNA, η οποία παρακολουθεί τις καταχωρίσεις στην Airbnb και τη Vrbo: οι κρατήσεις διανυκτερεύσεων αυξήθηκαν κατά 18% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο του 2024 και ήταν 31% υψηλότερες από το σύνολο του Οκτωβρίου 2019. Οι παραθεριστές εκμεταλλεύονται τις χαμηλότερες off-season τιμές για να κάνουν κρατήσεις σε πιο πολυτελείς ιδιοκτησίες και η high-season του καλοκαιριού αντιπροσωπεύει πλέον μικρότερο μερίδιο της συνολικής ετήσιας ζήτησης σε δημοφιλείς προορισμούς διακοπών, όπως δείχνει το παρακάτω διάγραμμα.
Εν μέσω εκκενώσεων λόγω των καλοκαιρινών πυρκαγιών και της ανάγκης να κλείσει η Ακρόπολη σε περιόδους ακραίας ζέστης, δεν εκπλήσσομαι που αρκετές ταξιδιωτικές εταιρείες αναφέρουν τώρα περισσότερες κρατήσεις τον Σεπτέμβριο απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου αιχμής.
Παράλληλα, πώληση πακέτων ταξιδιών αθλητικού τουρισμού τον Ιούλιο και τον Αύγουστο μπορεί να αποτελέσει πρόκληση, σύμφωνα με τον Μπεν Κόλμπριτζ, διευθυντή προϊόντων και εμπορικών δραστηριοτήτων της Exodus Adventure Travels, η προσφορά της οποίας περιλαμβάνει πεζοπορία, ποδηλασία και ταξίδια με πολιτιστικό χαρακτήρα. “Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να κάνουν τέτοιου είδους πράγματα αν οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου”, μου είπε, και όσοι πρέπει να ταξιδέψουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο επιλέγουν όλο και περισσότερο πιο δροσερούς, βόρειους προορισμούς, όπως η Σκανδιναβία.
Η κύρια ευρωπαϊκή ταξιδιωτική περίοδος της Exodus συνήθιζε να διαρκεί από τον Μάιο έως τα μέσα Οκτωβρίου, αλλά βλέπει μια μετατόπιση “προς στα άκρα” που επεκτείνει την περίοδο από τον Απρίλιο έως τα τέλη Οκτωβρίου. “Στο μέλλον θα αρχίσουμε να βλέπουμε μια περαιτέρω μετατόπιση έως και τις αρχές Νοεμβρίου στη νότια Ευρώπη”, δήλωσε, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι η χωρητικότητα των αεροπορικών εταιρειών κατά την ενδιάμεση περίοδο παραμένει περιοριστικός παράγοντας.
Πράγματι, αυτή η εκκολαπτόμενη στροφή θα επιτύχει μόνο αν η ταξιδιωτική βιομηχανία συντονιστεί για να καταστήσει τις επισκέψεις εκτός high-season πιο διαθέσιμες και ελκυστικές, ενώ παράλληλα να δείξει κατανόηση στις ανησυχίες των κατοίκων των περιοχών αυτών ότι αυτό θα προκαλέσει αύξηση της συνολικής ζήτησης (και όχι απλώς ανακατανομή των επισκεπτών από την καλοκαιρινή σαιζόν). Το να πειστούν τα εστιατόρια, οι υπηρεσίες μεταφορών και τα αξιοθέατα να παραμένουν ανοιχτά περισσότερο δεν είναι επίσης εύκολο. Οι εποχικοί εργαζόμενοι συχνά αναχωρούν, και τι θα γίνει εάν οι επισκέπτες δεν έρθουν;
“Η προτεραιότητα στη διατήρηση του προσωπικού μέσω ευέλικτου προγραμματισμού, βραχυπρόθεσμων παρατάσεων των συμβάσεων ή κινήτρων για το τέλος της σεζόν είναι το κλειδί για τη διατήρηση της ποιότητας των υπηρεσιών”, σημειώνει η μη κερδοσκοπική Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδίων.
Τα θέρετρα πρέπει επίσης να προσφέρουν κάτι περισσότερο από μια απλή ξαπλώστρα σε περίπτωση που ο καιρός χαλάσει – οι προτάσεις για πολιτιστικά δρώμενα, δραστηριότητες στη φύση, αθλητισμό και ευεξία είναι απαραίτητες. Για παράδειγμα, ο γερμανικός ταξιδιωτικός γίγαντας Tui AG προσπαθεί να προσελκύσει τους δρομείς, χορηγώντας μαραθώνιους στη Ρόδο, τη Μαγιόρκα και την Κύπρο εκτός σεζόν (και μικρότερους αγώνες για τα μέλη της οικογένειας που τους συνοδεύουν).
Θα βοηθούσε, επίσης, αν οι οικογένειες μπορούσαν να είναι πιο ευέλικτες ως προς τις ημερομηνίες των ταξιδιών τους. Τα σχολεία στην Αγγλία έχουν παραδοσιακά καλοκαιρινές διακοπές διάρκειας έξι εβδομάδων, αλλά ορισμένα ιδρύματα επιλέγουν να κλείσουν για μικρότερο χρονικό διάστημα. Εκτός από τη μειωμένη πίεση στους γονείς για το πού θα αφήσουν τα παιδιά τους και τα πιθανά εκπαιδευτικά οφέλη (τα παιδιά ξεχνούν πολλά από αυτά που έχουν μάθει μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα), αυτό θα σήμαινε ότι οι διακοπές του Οκτωβρίου [σσ. σε πολλές χώρες τα σχολεία κλείνουν για κάποιες μέρες τον Οκτώβριο και τον Φεβρουάριο] θα μπορούσε να επεκταθεί σε ένα δεκαπενθήμερο αντί για μία εβδομάδα – όπως συμβαίνει ήδη στη Γερμανία.
Το γερμανικό σύστημα σχολικών διακοπών – το οποίο είναι επίσης κλιμακωτό ανά περιφέρεια για να μειωθεί η συσσώρευση των κρατήσεων για τις διακοπές – δεν είναι όμως πανάκεια. Οι πτήσεις κατά τη διάρκεια των φθινοπωρινών διακοπών είναι συχνά υπερβολικά ακριβές, όπως μπορώ να επιβεβαιώσω, από την έδρα μου στο Βερολίνο.
Ωστόσο, αφού γνώρισα τις απολαύσεις της Σικελίας στα τέλη Οκτωβρίου -όταν η παραλία ήταν σχετικά άδεια και η θάλασσα ακόμη φιλόξενα ζεστή- αποφάσισα ότι οι διακοπές “στην ενδιάμεση περίοδο” είναι η καλύτερη επιλογή. Σας παρακαλώ, μην το πείτε σε όλους.
BloombergOpinion
