Το ESG (Environmental, Social, Governance – Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) αποτελεί πλέον έναν από τους βασικούς πυλώνες στρατηγικής για τις επιχειρήσεις διεθνώς. Αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο μια εταιρεία λειτουργεί με υπευθυνότητα απέναντι στο περιβάλλον, την κοινωνία και τους μετόχους της.
Παρόλο που οι νομικές απαιτήσεις εστιάζουν επί του παρόντος σε μεγάλες εταιρείες, είναι σαφές ότι η υιοθέτηση των αρχών ESG από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αποτελεί αναγκαίο βήμα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, νέες αγορές και εταίρους.
Οι κυπριακές ΜμΕ μπορούν να ξεκινήσουν την ενσωμάτωση ESG στρατηγικών με σταδιακά βήματα, χωρίς να απαιτείται σημαντική οικονομική επιβάρυνση.
Αρχικά, μπορούν να πραγματοποιήσουν μια εσωτερική αξιολόγηση των πρακτικών τους, ώστε να εντοπιστούν βασικά σημεία για βελτίωση. Σε περιβαλλοντικό επίπεδο, απλές ενέργειες όπως η εξοικονόμηση ενέργειας ή η ορθολογική διαχείριση αποβλήτων μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα. Στο κοινωνικό σκέλος, η στήριξη της επαγγελματικής ανάπτυξης του προσωπικού ή η ενίσχυση της ισότητας και της ένταξης στον χώρο εργασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικές.
Σε επίπεδο διακυβέρνησης, η τήρηση κανόνων διαφάνειας, η καθιέρωση σαφών διαδικασιών λήψης αποφάσεων και η ύπαρξη ενός κώδικα δεοντολογίας μπορούν να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των συνεργατών και πελατών.
Παρά τα πλεονεκτήματα, οι ΜμΕ στην Κύπρο αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια στην εφαρμογή ESG στρατηγικών. Το κυριότερο είναι η έλλειψη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων. Πολλές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό ή την τεχνογνωσία για την ανάπτυξη και παρακολούθηση των σχετικών δεικτών. Επιπλέον, το θεσμικό πλαίσιο για τις ΜμΕ παραμένει ακόμη ασαφές, με αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο ποια είναι τα αναμενόμενα πρότυπα και οι μεθοδολογίες αναφοράς. Παράλληλα, υπάρχει χαμηλό επίπεδο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από τα οφέλη του ESG, γεγονός που περιορίζει τη δυναμική υιοθέτησής του από τις μικρότερες επιχειρήσεις.
Οι ευκαιρίες και η ανάγκη προετοιμασίας
Παρότι σήμερα η συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Αναφορά Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSRD) αφορά κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις, είναι θέμα χρόνου η σταδιακή επέκταση των υποχρεώσεων και προς τις ΜμΕ. Επιπρόσθετα, πολλοί μεγάλοι αγοραστές απαιτούν πλέον από τους προμηθευτές τους (ανεξαρτήτως μεγέθους) να τηρούν βασικές ESG προδιαγραφές. Για τον λόγο αυτό, είναι κρίσιμο οι κυπριακές ΜμΕ να ξεκινήσουν από τώρα την προσαρμογή τους, ώστε να είναι ανταγωνιστικές και ελκυστικές στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Η μετάβαση προς το ESG δεν χρειάζεται να γίνει μεμονωμένα. Ο ρόλος των υποστηρικτικών φορέων, όπως το Enterprise Europe Network Κύπρου, τα τοπικά Επιμελητήρια και άλλοι οργανισμοί, είναι καθοριστικός. Μέσα από δράσεις ενημέρωσης, εκπαιδευτικά σεμινάρια, υποστηρικτικά εργαλεία και δικτύωση με άλλες επιχειρήσεις, μπορούν να προσφέρουν στις ΜμΕ πρακτική καθοδήγηση και στήριξη. Επιπλέον, υπάρχουν ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα που ενισχύουν επενδύσεις σε ESG δράσεις, τα οποία οι ΜμΕ μπορούν να αξιοποιήσουν.
Στήριξη από το ΚΕΒΕ
Η εφαρμογή των αρχών ESG δεν είναι απλώς μια συμμόρφωση με κανονισμούς – είναι μια στρατηγική ευκαιρία για τις ΜμΕ στην Κύπρο να επανατοποθετηθούν στην αγορά με υπευθυνότητα, ανθεκτικότητα και προστιθέμενη αξία. Όσες επιχειρήσεις προετοιμαστούν έγκαιρα, θα είναι και εκείνες που θα έχουν προβάδισμα στο επιχειρηματικό τοπίο του αύριο.
Το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, συντονιστής του Εnterprise Europe Network Κύπρου, αναγνωρίζοντας τη σημασία αυτής της μετάβασης, στηρίζει έμπρακτα τις ΜμΕ προσφέροντας καθοδήγηση, πληροφόρηση, πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες και διασύνδεση με ευρωπαϊκά δίκτυα και εταίρους, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει η υιοθέτηση ESG στρατηγικών.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, το ΚΕΒΕ διοργανώνει σεμινάριο με θέμα το ESG, την Τρίτη 17 Ιουνίου 2025, στις εγκαταστάσεις του Επιμελητηρίου. Η συμμετοχή είναι δωρεάν και το σεμινάριο είναι ανοικτό στο κοινό. Όσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν, παρακαλούνται όπως επικοινωνήσουν με το ΚΕΒΕ για να δηλώσουν συμμετοχή και να εξασφαλίσουν τη θέση τους, καθώς οι διαθέσιμες θέσεις είναι περιορισμένες.
*Λειτουργός, Τμήμα Ευρωπαϊκών Θεμάτων & Προγραμμάτων ΚΕΒΕ
