ΗΠΑ και Κίνα ανακοίνωσαν σημαντικές αμοιβαίες μειώσεις δασμών για 90 ημέρες. Οι δασμοί θα μειωθούν κατά περισσότερες από 115 ποσοστιαίες μονάδες και στις δύο πλευρές, με τους δασμούς της Κίνας στα αμερικανικά προϊόντα να μειώνονται από 125% σε 10%.
Ομοίως, οι “ανταποδοτικοί” δασμοί των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές θα μειωθούν από 125% σε 10%, αν και το Πεκίνο υφίσταται έναν ξεχωριστό δασμό 20% που σχετίζεται με τη φαιντανύλη. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί μια τομή στις διαπραγματεύσεις των δύο κρατών και καταδεικνύει την αμοιβαία βούληση για αποκλιμάκωση της εμπορικής έντασης. Οι αγορές αναζητούν σήματα κατά πόσον αυτή η “εμπορική ανακωχή” σημαίνει την αρχή για μια “εμπορική ειρήνη”.
Ιστορικό προηγούμενο
Σημειωτέον ότι η τρέχουσα κατάσταση θυμίζει… πρώτη θητεία Τραμπ. Το 2018, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν μια “δασμολογική επίθεση” σε βάρος της Κίνας. Μετά από διαπραγματεύσεις, οι δασμοί “έκλεισαν” γύρω στο 20%. Ακολούθως, ο S&P 500 σημείωσε ράλι 31% το 2019, ανακάμπτοντας από μια βουτιά περίπου 6% το 2018, ενώ το δ’ τρίμηνο ο δείκτης είχε χάσει άνω του 20% το τέταρτο τρίμηνο – μοτίβο που μοιάζει εντυπωσιακά με τις διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν στο αμερικανικό το α’ τρίμηνο του 2025.
Η κλιμάκωση της προηγούμενης “δασμολογικής διένεξης”
Τα γεγονότα αναφορικά με τους δασμούς κατά την περίοδο 2018-2019 εξελίθησαν ως εξής:
Α’ εξάμηνο 2018: Σταδιακή αμοιβαία αύξηση των δασμών.
Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2018: Επιτάχυνση της αύξησης των δασμών και από τις δύο πλευρές, με τον μέσο όρο των αμερικανικών δασμών των ΗΠΑ να υπερτριπλασιάζεται στο 12% από 3,8% ενώ οι κινεζικοί δασμοί ενισχύθηκαν κατά 2,5 φορές στο 18,3% από 7,2%.
25 Σεπτεμβρίου 2018 – Ιούνιος 2019: Σχετική σταθερότητα στα επίπεδα των δασμών.
Ιούνιος – Σεπτέμβριος 2019: Νέος γύρος αύξησης των δασμών τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Κίνα.
Δεδομένου αυτού του ιστορικού και των πρόσφατων δηλώσεων του Λευκού Οίκου που υπονοούν μια πιθανή “ήπια προσγείωση” παρόμοια με αυτή του 2018-2019, ενισχύονται οι εκτιμήσεις για ένα νέο ράλι του S&P 500 το επόμενο έτος.
Προκλήσεις
Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις που μπορούν να ανατρέψουν αυτή την πορεία. Η συνολική επίλυση του θέματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ανταπόκριση του κοινού σε αυτές τις εμπορικές πολιτικές. Αν οι Αμερικανοί κινητοποιηθούν μαζικά κατά των δασμών, η φωνή τους θα μπορούσε να πείσει τους επικεφαλής των εταιρειών αλλά και τους πολιτικούς να αλλάξουν στάση. Η διαδικασία διαμόρφωσης ενός κλίματος κατά των δασμών θα απαιτούσε χρόνο -ενδεχομένως από μήνες έως χρόνια. Χωρίς αυτή την πίεση, η εμπορική “διένεξη” θα μπορούσε να συνεχιστεί μέχρι τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 ή μέχρι και τις προεδρικές εκλογές του 2028.
Η θέση της Κίνας
Η στάση της Κίνας είναι μια άλλη κρίσιμη μεταβλητή. Ενώ το Πεκίνο έχει στείλει σήμα πως θα προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την προσωρινή χαλάρωση των δασμών, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είναι απίθανο να “παραχωρήσει έδαφη” μακροπρόθεσμα – ιδίως όταν έχει απέναντί του μια συγκρουσιακή αμερικανική κυβέρνηση. Ενώ οι δασμοί θα μειώσουν τη ζήτηση για κινεζικά προϊόντα και θα επηρεάσουν τους παραγωγούς, η κινεζική κυβέρνηση είναι έτοιμη να στηρίξει τις βιομηχανίες της, καθιστώντας πιο πολύπλοκη οποιαδήποτε λύση.
Ευρύτεροι οικονομικοί κίνδυνοι
Το ευρύτερο οικονομικό τοπίο επιτείνει τις ανησυχίες. Οι συνδυασμένες προκλήσεις του 2025 -συμπεριλαμβανομένων των διασυνδεδεμένων επιπτώσεων από δασμούς, φορολογία και σκληρότερη μεταναστευτική πολιτική- θέτουν σε κίνδυνο την πιστοληπτική ικανότητα των ΗΠΑ, χωρίς να αποκλείονται υποβαθμίσεις. Μια τέτοια εξέλιξη, σε συνδυασμό με την υπονόμευση της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών λόγω της απρόβλεπτης οικονομικής πολιτικής των ΗΠΑ, θα μπορούσαν μειώσουν τη ζήτηση για τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, απειλώντας τη συνθήκη τους ως “ασφαλούς καταφυγίου”. Σε ένα ακραίο σενάριο, αυτό το καθοδικό σπιράλ θα μπορούσε ακόμη και να αυξήσει την πιθανότητα χρεοκοπίας των ΗΠΑ που θα δημιουργούσε αναταραχή στις αγορές – ίσως και μεγαλύτερη από αυτήν της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-2009. Οι επενδυτές θα πρέπει να είναι έτοιμοι για απρόβλεπτες, μεγάλες πτώσεις που θα μπορούσαν να “σβήσουν” τρισεκατομμύρια από την κεφαλαιοποίηση της αγοράς.
Ετυμηγορία
Με τα δύο κράτη να συμφωνούν για σημαντικές μειώσεις των δασμών, οι αγορές έχουν πλέον να σταθμίσουν σαφή μηνύματα – που δεν είχαν έως τώρα. Αυτή η αμοιβαία αποκλιμάκωση της “εμπορικής διένεξης” συνάδει με το μοτίβο που παρατηρήθηκε κατά την πρώτη θητεία Τραμπ. Επομένως, θα μπορούσαμε να γίνουμε μάρτυρες ενός μεγάλου ράλι της αγοράς.
Ωστόσο, αρκετοί παράγοντες απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση: ο προσωρινός χαρακτήρας της εμπορικής εκεχειρίας ΗΠΑ – Κίνας, οι δασμοί 20% που παραμένουν εξαιτίας της φαιντανύλης, καθώς και οικονομικά “αγκάθια” που προαναφέραμε.
Ενώ η συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας αποτελεί θετικό βήμα προς την εξομάλυνση του εμπορίου, οι επενδυτές θα πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση για τυχόν αστάθεια στην αγορά, καθώς τα δύο κράτη θα επανεξετάσουν την πολύπλοκη οικονομική τους σχέση τους επόμενους μήνες. Το ερώτημα μετατοπίζεται από το “τι θα γίνει;” στο αν “θα αντέξει η αρχική συμφωνία και αν θα μεταλλαχθεί σε ένα ευρύτερο βιώσιμο εμπορικό πλαίσιο;”.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
Forbes
