Δεν είναι μυστικό ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βρίσκουν πληροφορίες και επικοινωνούν με τους συναδέλφους τους, δημιουργεί νέες ευκαιρίες και δυνατότητες αύξησης της παραγωγικότητας σε πολλούς τομείς αλλά υπάρχει και ο προβληματισμός ότι μπορεί να απειλεί παραδοσιακά επαγγέλματα.
Το σίγουρο είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη ανοίγει νέους δρόμους και δημιουργεί εργασιακές ειδικότητες που μέχρι πριν μερικά χρόνια τις θεωρούσαμε μέρος ταινιών επιστημονικής φαντασίας.
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο απόψεις, συζητήσεις, άρθρα για το πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μεταμορφώσει την εργασία. Τα ερωτήματα που προβληματίζουν είναι κατά πόσο η Τεχνητή Νοημοσύνη «θα μας πάρει τις δουλειές» ή θα καταργήσει ορισμένες επαγγελματικές ειδικότητες, με τη μορφή που τις γνωρίζαμε ως τώρα.
Ο Φιλελεύθερος, για αυτό το επίκαιρο θέμα που απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους στην Κύπρο και όλο τον κόσμο, συνομίλησε με τον Δημήτρη Σκουρίδη, Επικεφαλή Επιστήμονα για Έρευνα, Τεχνολογία και Καινοτομία και πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Ως αποτέλεσμα της υιοθέτησης της ΤΝ στις επιχειρήσεις, ο κ. Σκουρίδης εξήγησε στον «Φ» ότι τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί παγκοσμίως νέες ειδικότητες και θέσεις εργασίας, υψηλής προστιθέμενης αξίας. Αυτές οι θέσεις εργασίας, σημειώνει, είναι θέσεις που βλέπουμε ήδη να αναδεικνύονται σε άλλα οικοσυστήματα και ενδέχεται να τις δούμε να κυριαρχούν περισσότερο στην Κύπρο τα επόμενα 3-5 χρόνια, λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ποια μπορεί όμως να είναι τα νέα επαγγέλματα, σύμφωνα με τον κ. Σκουρίδη;
Ειδικότητες που γέννησε η ΤΝ
1. Prompt Engineer – Σχεδιάζει και βελτιστοποιεί τις οδηγίες που δίνονται στα συστήματα ΤΝ για ακριβή, σχετικά και ηθικά ορθά αποτελέσματα.
2. AI Model Trainer – Εκπαιδεύει τα συστήματα ΤΝ τροφοδοτώντας τα με προσεκτικά προετοιμασμένα δεδομένα και βελτιώνοντας την απόδοσή τους με την πάροδο του χρόνου.
3. Σύμβουλος Δεοντολογίας ΤΝ – Συμβουλεύει οργανισμούς σχετικά με την υπεύθυνη χρήση της ΤΝ, διασφαλίζοντας ότι οι τεχνολογίες ευθυγραμμίζονται με τα ηθικά πρότυπα και τους κανόνες δεοντολογίας
4. Digital Twin Specialist – Κατασκευάζει ψηφιακά αντίγραφα φυσικών συστημάτων ή διαδικασιών για τη βελτίωση των προσομοιώσεων, των δοκιμών και της λήψης αποφάσεων.
5. AI Product Manager – Εποπτεύει την ανάπτυξη και την κυκλοφορία προϊόντων που βασίζονται στην ΤΝ, εξισορροπώντας τις τεχνικές δυνατότητες με τις ανάγκες της αγοράς.
6. AI Compliance Auditor – Ελέγχει τα συστήματα ΤΝ για να διασφαλίσει ότι συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, τους κανόνες προστασίας δεδομένων και τα πρότυπα του κλάδου.
7. Διευθυντής ΤΝ (CAIO) – Παρέχει στρατηγική κατεύθυνση στην υιοθέτηση της ΤΝ σε έναν οργανισμό, ευθυγραμμίζοντάς την με τους μακροπρόθεσμους στόχους.
8. Νομικός ειδικός σε θέματα τεχνολογίας – Χρησιμοποιεί εργαλεία ΤΝ για την απλοποίηση της νομικής έρευνας, της ανάλυσης συμβάσεων και της προετοιμασίας υποθέσεων.
9. Ελεγκτής Algorithmic Fairness – Αξιολογεί αλγόριθμους ΤΝ για τον εντοπισμό και τη διόρθωση προκαταλήψεων, διασφαλίζοντας δίκαια αποτελέσματα.
10. Σχεδιαστής συνθετικών δεδομένων – Δημιουργεί τεχνητά σύνολα δεδομένων που μιμούνται με ασφάλεια τα δεδομένα του πραγματικού κόσμου, τα οποία χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση της ΤΝ, προστατεύοντας παράλληλα το απόρρητο.
11. Μηχανικός μηχανικής μάθησης – Σχεδιάζει και εφαρμόζει μοντέλα μηχανικής μάθησης που τροφοδοτούν συστήματα ΤΝ σε διάφορους κλάδους.
12. Μηχανικός επεξεργασίας φυσικής γλώσσας (NLP) – Ειδικεύεται στην ΤΝ που κατανοεί, ερμηνεύει και παράγει φυσική γλώσσα.
13. Αναλυτής Κυβερνοασφάλειας ΤΝ – Προστατεύει τα συστήματα ΤΝ από κυβερνοαπειλές και διασφαλίζει ότι τα μοντέλα είναι ανθεκτικά σε επιθέσεις.
14. Επικεφαλής Σχεδιασμού Χώρου Εργασίας – Ανασχεδιάζει θέσεις εργασίας, ροές εργασίας και χώρους εργασίας για να μεγιστοποιήσει τη συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και ΤΝ.
15. Human-in-the-Loop Supervisor / Chief Feedback Loop Supervisor – Εποπτεύει συστήματα όπου η ανθρώπινη ανατροφοδότηση είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ακρίβειας και της ασφάλειας της ΤΝ.
16. AI Diversity Advocate – Προωθεί την ένταξη στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της TN, μειώνοντας τις προκαταλήψεις και υποστηρίζοντας τις υποεκπροσωπούμενες ομάδες.
17. AI UX Designer – Δημιουργεί εμπειρίες χρήστη που καθιστούν τα εργαλεία TN διαισθητικά, διαφανή και αξιόπιστα.
18. Αναλυτής Πολιτικών ΤΝ – Διαμορφώνει πολιτικές και κανονισμούς στην ΤΝ, διασφαλίζοντας ασφαλή καινοτομία και προστατεύοντας την κοινωνία.
19. Ειδικός ΤΝ στον τομέα της υγείας – Εφαρμόζει την ΤΝ στην ιατρική διάγνωση, τον σχεδιασμό θεραπειών και τη φροντίδα των ασθενών, προστατεύοντας παράλληλα την ηθική και την ασφάλεια.
20. AI Explainability Specialist – Κάνει τα συστήματα ΤΝ πιο διαφανή, εξηγώντας στους χρήστες και τις ρυθμιστικές αρχές πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις.
21. AI Risk & Governance Lead – Καθορίζει πλαίσια για τη διαχείριση ρίσκων, λογοδοσίας και διακυβέρνσης της ΤΝ στους οργανσιμούς.
22. Σύμβουλος καριέρας/επανεκπαίδευσης στην ΤΝ – Καθοδηγεί τους εργαζομένους σχετικά με τον τρόπο προσαρμογής, επανεκπαίδευσης και επιτυχίας σε μια οικονομία που βασίζεται στην ΤΝ.
23. Υπεύθυνος Monetization Strategy – Αναπτύσσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα και πηγές εσόδων από προϊόντα και δεδομένα ΤΝ.
24. Υπεύθυνος συνεργασιών ΤΝ – Δημιουργεί συνεργασίες μεταξύ εταιρειών, κυβερνήσεων και ερευνητικών φορέων για την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα της ΤΝ.
Τεχνητή Νοημοσύνη και άνθρωπος
Ο κ. Σκουρίδης εγκαινίασε πρόσφατα τη σειρά podcasts με τίτλο «Fearless Future», με το πρώτο επεισόδιο να αφορά «Το μέλλον της εργασίας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης». Η συζήτηση βασίστηκε στο βαρόμετρο «2025 Global AI Jobs» της PwC και άντλησε, επίσης, πληροφορίες από το «Superagency in the Workplace» της McKinsey, το FutureScape GenAI Predictions” της IDC και το «Future of Jobs Report 2025» του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ. Και οι τέσσερις εκθέσεις υπογραμμίζουν ότι οι άνθρωποι με γνώσεις και δεξιότητες στην Τεχνητή Νοημοσύνη θα έχουν υψηλότερες μισθολογικές προοπτικές στο μέλλον.
Κατά τον κ. Σκουρίδη, οι επιχειρήσεις πρέπει να συνδυάσουν την υιοθέτηση της τεχνολογίας με τη δέσμευση προς το προσωπικό τους, επενδύοντας στη δια βίου μάθηση και δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε άτομο να αναπτυχθεί παράλληλα με την ΤΝ. «Αυτή η στιγμή απαιτεί περιέργεια, προσαρμοστικότητα και προσωπική ευθύνη.
«Το μέλλον ανήκει σε όσους είναι πρόθυμοι να μάθουν, να πειραματιστούν και να κινούνται προς τα εμπρός», σημείωσε ο κ. Σκουρίδης. Δίνει το μήνυμα οι εταιρείες να προχωρήσουν πέρα από τα λόγια και να αρχίσουν να αναπτύσσουν πρακτικές στρατηγικές ΤΝ με επίκεντρο τον άνθρωπο. Εξήγησε, επίσης, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί νέες θέσεις εργασίας υψηλής προστιθέμενης αξίας, δίνοντας χαρακτηριστικά παραδείγματα. Τόνισε, παράλληλα, ότι οι οργανισμοί δεν πρέπει να περιορίζονται σε μεμονωμένη χρήση της ΤΝ. Αντίθετα, «πρέπει να στοχεύουν σε ένα μετασχηματισμό σε οργανωτικό επίπεδο, ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως την αξία της ΤΝ», εξήγησε.
Η εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών
Ο όρος τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI) αναφέρεται στον κλάδο της πληροφορικής ο οποίος ασχολείται με τη σχεδίαση και την υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων που μιμούνται στοιχεία του ανθρώπου τα οποία υπονοούν έστω και στοιχειώδη ευφυΐα: μάθηση, προσαρμοστικότητα, εξαγωγή συμπερασμάτων, κατανόηση από συμφραζόμενα, επίλυση προβλημάτων κλπ.
Μερικές τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης έκαναν την εμφάνισή τους εδώ και περισσότερο από 50 χρόνια. Η εξέλιξη, ωστόσο, των ηλεκτρονικών υπολογιστών, η διάθεση αναρίθμητων δεδομένων και νέων αλγορίθμων επέτρεψαν την ταχύτατη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ.
