Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται τα έργα στο πρώην βασιλικό κτήμα στο Τατόι με ορίζοντα απόδοσης των μουσειακών υποδομών το 2026.
Αυτοψία στα έργα που εκτελούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας στον ιστορικό πυρήνα του π. βασιλικού κτήματος, πραγματοποίησε η υπουργός Λίνα Μενδώνη, επικεφαλής υπηρεσιακού κλιμακίου. Η αυτοψία εντάσσεται στο πλαίσιο της τακτικής και εντατικής παρακολούθησης της πορείας υλοποίησης των εργασιών.
Το σύνολο των έργων, που αφορούν στην αποκατάσταση των κτηρίων- μνημείων, τα οποία μετατρέπονται σε Μουσεία και του περιβάλλοντος χώρου τους, καθώς και αυτών που εξασφαλίζουν συμπληρωματικές λειτουργίες του κτήματος, οι μουσειακές εκθέσεις, και οι αναγκαίες υποδομές για τη λειτουργία τους, καθώς και η καταγραφή, η τεκμηρίωση και η συντήρηση των κινητών μνημείων και εν γένει αντικειμένων της τ. βασιλικής οικογένειας.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων ξεπερνά τα €70 εκατ., από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική» και του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΥΜΕΠΕΡΑΑ των ΕΣΠΑ 2014-2020 και 2021-2027, του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Πολιτισμού και από ιδιωτικές χορηγίες.
Η Λίνα Μενδώνη χαρακτήρισε το έργο εθνικής σημασίας, καθώς μετατρέπει το κτήμα σε έναν δυναμικό, επισκέψιμο τόπο πολιτισμού και περιβάλλοντος. «Αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες και πιο σύνθετες παρεμβάσεις πολιτιστικής υποδομής στη χώρα, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ανοιχτού στο κοινό, πολιτιστικού πάρκου που θα συνδυάζει την ιστορική μνήμη με τη δημόσια χρήση» σημείωσε.
Σύμφωνα με την ίδια, πρόκειται για μία πολυεπίπεδη παρέμβαση, που απαιτεί αυστηρό συντονισμό, ακρίβεια και συνέπεια, τόσο στο επίπεδο του σχεδιασμού της, αλλά κυρίως στην υλοποίησή της, με προσήλωση στον στόχο, στην επιστημονική μεθοδολογία και τεκμηρίωση και στα χρονοδιαγράμματα.
Το έργο ετέθη «σε απόλυτη προτεραιότητα» από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις Προγραμματικές Δηλώσεις της Κυβέρνησής του, τον Ιούλιο 2019 και το Υπουργείο Πολιτισμού ανέλαβε την εκπόνηση του συνόλου των μελετών και την εκτέλεση των έργων βάσει της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βιωσιμότητας, η οποία εκπονήθηκε με δωρεά του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη και εγκρίθηκε το 2021, ενώ παράλληλα η δωρεά της ΑΜΚΕ «Αιγέας» του Αθανασίου και της Μαρίνας Μαρτίνου εξασφάλισε, το 2020, τη δημιουργία των απαραίτητων εγκαταστάσεων για την έναρξη λειτουργίας των πρώτων εργοταξίων του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, εύκολα γίνεται κατανοητό ότι κάθε κτίριο, κάθε υποδομή, κάθε μουσειακή λειτουργία εντάσσεται σε ένα ενιαίο και βιώσιμο σύνολο. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού εργάζονται με επαγγελματισμό, αφοσίωση και βαθύ αίσθημα ευθύνης. Στην αυτοψία μας διαπιστώσαμε την πρόοδο σε όλα τα εργοτάξια» δήλωσε η Λίνα Μενδώνη. Η ίδια πρόσθεσε ότι αν και η συνολική εικόνα είναι απολύτως θετική, δόθηκαν οδηγίες για την ενίσχυση του ρυθμού εργασιών σε ορισμένα πεδία. Στόχος είναι η ολοκλήρωση των βασικών έργων έως το τέλος του 2025 και η απόδοση, το 2026, στους πολίτες της Αττικής και στους επισκέπτες της ενός χώρου ζωντανού, βιώσιμου, πλήρως προσβάσιμου και λειτουργικού.
«Το Τατόι είναι ένα έργο- παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Δεν αποκαθιστούμε απλώς μνημεία. Επανασυστήνουμε έναν ιστορικό τόπο προσφέροντας ένα πρότυπο χώρο πολιτισμού, περιβάλλοντος και αναψυχής».
Οι εργασίες αποκατάστασης του Ανακτόρου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, ενώ σταδιακά έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται, εν τω περατούσθαι, ομάδες και φάσεις έργων. Ενδεικτικά, αναφέρονται συνολικά οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, η αποκατάσταση του υπογείου και της σοφίτας και ακολουθούν το ισόγειο και ο πρώτος όροφος. Η μουσειολογική και η μουσειογραφική μελέτη έχουν ολοκληρωθεί και ξεκινά η υλοποίηση της εφαρμογής τους. Όσον αφορά στους Κήπους του Ανακτόρου, έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των υποδομών και εξελίσσονται οι φυτεύσεις.
Οι εργασίες στον Στάβλο του Γεωργίου Α’, όπου θα στεγαστεί το Μουσείο των Βασιλικών Αμαξών, εξελίσσονται ικανοποιητικά, καθώς ολοκληρώθηκε η επίπονη και σύνθετη εργασία της ανακατασκευής της στέγης. Η μουσειολογική και η μουσειογραφική μελέτη έχουν ολοκληρωθεί και έχουν πλήρως συντηρηθεί οι άμαξες, όπως και το υπόλοιπο υλικό της έκθεσης.
Η αποκατάσταση του Νέου Βουστασίου εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό, με στόχο την ολοκλήρωσή του το επόμενο τρίμηνο. Στο ισόγειο του κτηρίου προβλέπεται η δημιουργία δύο θεματικών μουσείων, το ένα αφιερωμένο στα οχήματα-μνημεία της τ. βασιλικής οικογένειας και το άλλο στην αγροκτηνοτροφική παραγωγή του κτήματος.
Τα αυτοκίνητα που θα εκτεθούν έχουν πλήρως συντηρηθεί, όπως και ο εξοπλισμός της αγροτικής και της κτηνοτροφικής παραγωγής. Οι εργασίες, στον όροφο του Βουστασίου, προχωρούν και ολοκληρώνονται, προκειμένου να λειτουργήσει ως χώρος συνεδρίων και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του Μαυσωλείου, έναντι στο Ναό της Αναστάσεως, με χορηγία της ΑΜΚΕ «Αιγέας».
Εννέα κτήρια, όπως το συγκρότημα της στάθμευσης των αυτοκινήτων, η Οικία Στουρμ, η Οικία του Αρχικηπουρού, που θα φιλοξενήσουν συμπληρωματικές και υποστηρικτικές λειτουργίες των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως τα εργαστήρια της Διεύθυνσης Συντήρησης και οι ευρύτερες πολιτιστικές χρήσεις, καθώς και του αστυνομικού και του πυροσβεστικού σταθμού, εντός του κτήματος.
Παράλληλα, εξελίσσονται τα έργα κατασκευής υποδομών όλου του κτήματος, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων πυρόσβεσης, ύδρευσης και αποχέτευσης. Τέλος, με χορηγία του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη, εκτελέστηκαν εργασίες καθαρισμού και διαχείρισης της βλάστησης, με σκοπό την ενίσχυση της αντιπυρικής προστασίας του κτήματος.
Την Υπουργό Πολιτισμού, συνόδευαν η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ολυμπία Βικάτου, η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων Ιωάννα Καράνη, η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων Μαρία Μερτζάνη, η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων Μαρία- Ξένη Γαρέζου, η Προϊσταμένη της Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Σταυρούλα Φωτοπούλου, η Προϊσταμένη του τμήματος Προστασίας Νεωτέρων Μνημείων και Κινητών Πολιτιστικών Αγαθών Κωνσταντίνα Σιούντρη και άλλα υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟ.
