Πέραν από τις καυτές καιρικές συνθήκες, ο υπουργός Εργασίας έχει να διαχειριστεί και καυτά εργασιακά ζητήματα, τα οποία απειλούν να διαταράξουν την εργατική ειρήνη. Μάλιστα, αυτά δεν είναι ούτε ένα ούτε δύο αλλά τέσσερα ζητήματα και μάλιστα σημαντικά, καθώς αφορούν μεγάλη μερίδα των εργαζομένων:
(α) Η μεταβατική συμφωνία για την ΑΤΑ, η οποία θα έπρεπε σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα να ανανεωθεί μέχρι αύριο, παίρνει παράταση με τις προοπτικές μάλιστα να μην είναι καθόλου ευοίωνες.
(β) Υποβόσκουσα ανησυχία επικρατεί στην ξενοδοχειακή βιομηχανία και αυτό καθότι βρισκόμαστε στο αποκορύφωμα της καλοκαιρινής σεζόν και τυχόν διατάραξη της εργατικής ειρήνης, θα επιφέρει μεγάλο πλήγμα στον κλάδο. Από τη μια υπάρχει το θέμα με την ψήφιση των κανονισμών της συλλογικής σύμβασης που υπογράφτηκε το 2024 και από την άλλη οι καταγγελίες των συντεχνιών για καταπάτηση προνοιών της σύμβασης από τους εργοδότες.
(γ) Προβλήματα με τις διαδικασίες έγκρισης των αδειών εργοδότησης αλλοδαπών από τρίτες χώρες φαίνεται να προκύπτει στην οικοδομική βιομηχανία, με την ΟΣΕΟΚ να κάνει λόγο για σημαντική έλλειψη εργατικού δυναμικού και καθυστέρηση στην υλοποίηση έργων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
(δ) Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, κάνουν λόγο για έλλειψη διαβούλευσης, όσον αφορά στην φορολογική μεταρρύθμιση και με δεδομένο ότι ο ΠτΔ θέλει οπωσδήποτε αυτή να εφαρμοστεί με το νέο χρόνο, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να προκύψουν προστριβές μεταξύ συντεχνιών και κυβέρνησης.
Δύσκολη η εξίσωση για την ΑΤΑ
Την Τρίτη 1η Ιουλίου πραγματοποιείται νέα κοινή σύσκεψη μεταξύ του υπουργού Εργασίας και των κοινωνικών εταίρων, στα πλαίσια εντατικοποίησης των διαβουλεύσεων για επίτευξη μόνιμης συμφωνίας για την ΑΤΑ. Συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις δεν έχουν μετακινηθεί καθόλου από τις θέσεις τους, κάτι που δυσκολεύει αφάνταστα την προσπάθεια του υπουργού Εργασίας να καταθέσει συμβιβαστική πρόταση.
Όπως είναι γνωστό, οι συντεχνίες επιδιώκουν την παραχώρηση του 100% της ΑΤΑ σε σχέση με 66,7% που ισχύει σήμερα, ενώ από την άλλη οι εργοδότες ζητούν ένα νέο πλαίσιο εφαρμογής της ΑΤΑ στο οποίο θα λαμβάνονται υπόψη πέραν του πληθωρισμού, η παραγωγικότητα, η ανάπτυξη της οικονομίας και άλλα μακροοικονομικά δεδομένα.
Συντεχνίες: Στην τελευταία συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας, οι συντεχνίες διεμήνυσαν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν οτιδήποτε που να εκφεύγει του πλαισίου της μεταβατικής συμφωνίας του 2023. Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση των συντεχνιών του δημοσίου τομέα, όπου επαναβεβαίωσαν τη σταθερή προσήλωσή τους στον στόχο για παραχώρηση της ΑΤΑ στο 100% και στη διατήρηση της φιλοσοφίας της, ενώ σε σχέση με τα περί εκσυγχρονισμού του θεσμού, οι οργανώσεις του δημοσίου υπογράμμισαν ότι αυτές στοχεύουν στην ουσία σε υπονόμευση και εκφυλισμό της ΑΤΑ και συνιστούν εκτροπή από το πνεύμα και το γράμμα της τελευταίας ενδιάμεσης συμφωνίας. Σημειώνεται ότι έχει συγκληθεί πανσυνδικαλιστική διάσκεψη για τις 7 Ιουλίου, οπότε και οι συντεχνίες θα εξετάσουν την κατάσταση όπως θα έχει διαμορφωθεί και θα λάβουν τις αποφάσεις τους.
Εργοδότες: Στον αντίποδα, οι εργοδοτικές οργανώσεις ΚΕΒΕ και ΟΕΒ σε κοινή τους ανακοίνωση απάντησαν σε προηγούμενες δηλώσεις του υπουργού Εργασίας, τονίζοντας εκ νέου ότι ουσιαστικά δεν αποδέχονται συνέχιση του θεσμού με τη σημερινή του μορφή.
Οι δύο εργοδοτικές οργανώσεις, στάθηκαν σε τέσσερα σημεία στην κοινή τους ανακοίνωση, με τα οποία θέλησαν να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους. Ειδικότερα, ΚΕΒΕ και ΟΕΒ ανέφεραν: (α) Η ΑΤΑ καταβάλλεται αποκλειστικά και μόνο σε όσους έχουν συμφωνήσει να την λαμβάνουν μέσα από ατομικές ή συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
(β) Η συνομολόγηση συλλογικών συμβάσεων εργασίας είναι δικαίωμα που αφορά εργαζόμενους και εργοδότες οι οποίοι έχουν την συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία να επιλέξουν ή να μην επιλέξουν τη συνομολόγηση μιας τέτοιας σύμβασης.
(γ) Το εμπάργκο δηλώσεων που ζήτησε ο Υπουργός Εργασίας από τους εταίρους αφορά και δεσμεύει όλους του εταίρους της τριμερούς συνεργασίας.
(δ) Είναι αδιανόητο να συνεχίσει μια συζήτηση που στηρίζεται σε αυτοματισμούς αύξησης του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων στην λογική προηγούμενων δεκαετιών, την ώρα που επισυμβαίνουν κοσμογονικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται το επιχειρείν στην Κύπρο και διεθνώς. Τα υπόλοιπα, κατέληξαν, επιφυλασσόμαστε να τα συζητήσουμε με τους κοινωνικούς μας εταίρους στο τραπέζι του διαλόγου.
Ξενοδοχεία: Υποβόσκει ανησυχία
Μέχρι την τελευταία στιγμή θα αναμένουν οι εμπλεκόμενοι φορείς στην ξενοδοχειακή βιομηχανία για να δουν κατά πόσο θα διασαλευθεί η εργατική ειρήνη εν μέσω καλοκαιρινής σεζόν. Όπως πληροφορούμαστε, το αμέσως επόμενο διάστημα θα προωθηθούν στην Ολομέλεια της Βουλής οι κανονισμοί σε σχέση με τις συλλογικές συμβάσεις των εργαζομένων στην ξενοδοχειακή βιομηχανία. Την προσεχή Τρίτη το θέμα θα πάει για τελευταία φορά στην Επιτροπή Εργασίας της Βουλής για τελική τοποθέτηση των βουλευτών και ακολούθως, είτε την Πέμπτη 3 ή την επόμενη 10 Ιουλίου, θα προωθηθεί στην Ολομέλεια για ψήφιση σε νόμο.
Υπενθυμίζεται ότι είχε προκύψει αμφισβήτηση από τους εργοδότες ορισμένων όρων της συλλογικής σύμβασης που είχε υπογραφεί στην ξενοδοχειακή βιομηχανία τον περασμένο Δεκέμβριο, υποστηρίζοντας ότι αυτοί δεν υπήρχαν γραπτώς και επομένως δεν ήταν υποχρεωμένοι να τους τηρήσουν. Σε προ ημερών δηλώσεις του, ο υπουργός Εργασίας ξεκαθάρισε: (α) Η θεσμοθέτηση του 13ου μισθού αφορά όλους ανεξαιρέτως τους εργαζόμενους στην ξενοδοχειακή βιομηχανία. (β) Η αύξηση της συνεισφοράς του εργοδότη στο Ταμείο Προνοίας προνοεί 0,25% για τον επόμενο χρόνο και ακόμα 0,25% για τον μεθεπόμενο. (γ) Προνοείται αποζημίωση με διπλό ημερομίσθιο για τρεις καθορισμένες αργίες (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά και Κυριακή του Πάσχα). Όλα αυτά, είπε, έχουν συμφωνηθεί στη σύμβαση που υπογράφτηκε το 2024 και οι κανονισμοί της σύμβασης αυτής θα προωθηθούν στην Ολομέλεια για να καταστούν νόμος.
Οικοδομική: Πρόβλημα με ξένους εργάτες
Η Ομοσπονδία των Εργολάβων (ΟΣΕΟΚ) σε προ ημερών συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της έλλειψης εργαζομένων, το οποίο προκύπτει σε συνδυασμό με τις διαδικασίες έκδοσης αδειών σε άτομα τρίτων χωρών.
Σύμφωνα με την ΟΣΕΟΚ, παρατηρούνται στρεβλώσεις στις συγκεκριμένες διαδικασίες, οι οποίες θα πρέπει να επιλυθούν σε συνεργασία με τα αρμόδια τμήματα του Υπουργείου Εργασίας. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργολάβων Οικοδομών Στέλιος Γαβριήλ τόνισε την ανάγκη επίλυσης των στρεβλώσεων που εντοπίζονται, μέσα από συνεργασία και διάλογο ανάμεσα στο Υπουργείο Εργασίας, τα αρμόδια Τμήματα του κράτους και των επαγγελματιών του τομέα.
Παράλληλα, υπογράμμισε την επιτακτική ανάγκη εξεύρεσης εφαρμόσιμων και αποτελεσματικών λύσεων για την κάλυψη των αναγκών του κλάδου σε εργατικό δυναμικό, μέσω μίας στρατηγικής που θα προσελκύει τόσο κύπριους όσο και ξένους εργαζόμενους.
Σε σχέση με τις στρεβλώσεις που όπως αναφέρθηκε, εντοπίζονται στις διαδικασίες ανάμεσα στο Υπουργείο Εργασίας, τα αρμόδια Τμήματα του κράτους και των επαγγελματιών του τομέα, ο κ. Γαβριήλ είχε επισημάνει ότι όσες αιτήσεις γίνονται για πρόσληψη εργαζομένων στην κατηγορία του νεοεισερχόμενου απορρίπτονται από το αρμόδιο τμήμα. Εγκρίνονται, όπως πρόσθεσε, οι αιτήσεις για εργαζόμενους στην κατηγορία εργάτη και άνω.
Ο κ. Γαβριήλ υποστήριξε ότι ο μισθός για την κατηγορία νεοεισερχόμενου είναι περίπου στα 1300 ευρώ μικτά, ενώ αντίστοιχα, ο μισθός του εργάτη φτάνει στα 1900 ευρώ και πάλι μικτά. Αυτό είπε, είναι ένα σημαντικό ζήτημα για τους εργολάβους, το οποίο πρέπει να επιλυθεί άμεσα. Όσον αφορά στο ζήτημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού, ο πρόεδρος της ΟΣΕΟΚ, είπε ότι αυτή τη στιγμή έχει υπολογιστεί πως χρειάζονται περίπου 3 – 4 χιλιάδες επιπλέον εργαζόμενοι στον κλάδο.
Συντεχνίες για φορολογική μεταρρύθμιση
Παρά το γεγονός ότι το ζήτημα της φορολογικής μεταρρύθμισης εμπίπτει στο Υπουργείο Οικονομικών, εντούτοις, εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις, ως κοινωνικοί εταίροι, αλλά και ως σύνολα με άμεση σχέση σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις, καλούνται να υποβάλουν θέσεις και απόψεις.
Αναφορικά με το κεφαλαιώδους σημασίας θέμα της δρομολογούμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης, οι Οργανώσεις του κρατικού τομέα εξέφρασαν την έντονη δυσφορία τους για την απουσία ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου και διακήρυξαν την απαίτησή τους όπως κατά τις διαμορφούμενες αποφάσεις ληφθούν σοβαρά υπόψη οι θέσεις τους όπως διατυπώνονται στο γραπτό υπόμνημά τους ημερομηνίας 17 Μαρτίου 2025, για δραστική αύξηση του αφορολόγητου ποσού σύμφωνα με τις δημόσιες εξαγγελίες και δεσμεύσεις. Στο ίδιο πλαίσιο οι Οργανώσεις επεσήμαναν τις στρεβλώσεις και τις ανισότητες που δημιουργούνται με την επιχειρούμενη εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων για την παραχώρηση πιστώσεων και εκπτώσεων, παράλληλα προς την ετεροβαρή μεταχείριση των φυσικών προσώπων σε σχέση με τα νομικά πρόσωπα, όπως προκύπτει μέσα από τις προτεινόμενες εισηγήσεις.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης κατά τη σύσκεψη για τον φορολογικό μετασχηματισμό τόνισε ότι με την επιστροφή των βουλευτών στα κοινοβουλευτικά έδρανα μετά τις θερινές διακοπές θα αρχίσει η συζήτηση του πακέτου των νομοθετημάτων για την φορολογική μεταρρύθμιση, έτσι ώστε να ψηφιστούν έγκαιρα και να εφαρμοστούν την 1η Ιανουαρίου του 2026.
