Η πρώτη συνάντηση μεταξύ Νίκου Χριστοδουλίδη και Τουφάν Έρχιουρμαν ανέδειξε τέσσερα θετικά σημεία που καταδεικνύουν διάθεση για διάλογο μεταξύ των δύο ηγετών, αλλά και τέσσερις προϋποθέσεις που θέτει η τ/κ πλευρά προκειμένου να αποδεχθεί διαπραγματεύσεις. Το εικοσάλεπτο τετ-α-τετ Χριστοδουλίδη – Έρχιουρμαν περιλάμβανε συζήτηση της λίστας που παρέθεσε ο Τ/κ ηγέτης, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να απαντά σε όλα τα ζητήματα που έθεσε.
Διατεθειμένοι για διάλογο οι δύο ηγέτες
Διάθεση για διάλογο έδειξαν Νίκος Χριστοδουλίδης και Τουφάν Έρχιουρμαν κατά την πρώτη τους συνάντηση, ανοίγοντας τον δρόμο και στους διαπραγματευτές τους να ξεκινήσουν εντατικές επαφές. Η πρώτη συνάντηση ανάμεσα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στον Τουρκοκύπριο ηγέτη έδωσε τέσσερα θετικά, αλλά άφησε στο τραπέζι και τέσσερις προϋποθέσεις.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επιστρέφοντας από τη συνάντηση με τον Τ. Έρχιουρμαν κατέγραψε τα θετικά που προέκυψαν. Τα τέσσερα θετικά σημεία αφορούν
- τη συμφωνία για κοινή συνάντησή τους με την προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, εντός Δεκεμβρίου,
- την επανέναρξη των συναντήσεων των διαπραγματευτών της ε/κ και τ/κ κοινότητας για προετοιμασία νέας διευρυμένης συνάντησης υπό τον ΓΓ του ΟΗΕ,
- τις επικείμενες επισκέψεις της κ. Ολγκίν σε Ελλάδα και Τουρκία και
- την επίσκεψη στην Κύπρο του απεσταλμένου της ΕΕ για το Κυπριακό, Γιοχάνες Χαν, επίσης εντός Δεκεμβρίου.
Για Χριστοδουλίδη ζητούμενοι οι συνομιλίες
Για τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θεωρείται σημαντικό ότι «μπαίνουμε σε μια διαδικασία με στόχο το βασικό ζητούμενο που είναι η επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά».
Ο Τουφάν Έρχιουρμαν στις δικές του τοποθετήσεις έδειξε πως δεν βρίσκεται στον ίδιο βηματισμό με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Τα δέκα σημεία που παρουσίασε και τα οποία στην κατ’ ιδίαν συνάντηση ο ΠτΔ τα σχολίασε, δείχνουν πως εκείνο στο οποίο ο Τ/κ ηγέτης θέλει να ρίξει μεγαλύτερη βαρύτητα είναι ένας ενδοκυπριακός διάλογος, για να δημιουργηθεί καλό κλίμα. Είπε ότι στη συνάντηση τού δόθηκε η ευκαιρία για πρώτη φορά να θέσει στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και στα Ηνωμένα Έθνη την πρόταση των «τεσσάρων σημείων για μια συνολική λύση στο Κυπριακό».
Επιμένει στις προϋποθέσεις του ο Έρχιουρμαν
Οι τέσσερις προϋποθέσεις που βάζει ο Έρχιουρμαν και στις οποίες έδειξε να επιμένει είναι:
α) Αποδοχή από την ε/κ πλευρά της πολιτικής ισότητας και να μην είναι μέρος της διαπραγμάτευσης,
β) Να τεθεί χρονοδιάγραμμα στη διαδικασία των συνομιλιών και να μην είναι ανοικτού τέλους χωρίς αποτέλεσμα,
γ) Να μην ανοίξουν ξανά θέματα που έχουν ήδη συμφωνηθεί, και
δ) Να υπάρξουν εγγυήσεις για το αποτέλεσμα ακόμα κι αν αυτές καταρρεύσουν.
Ο Έρχιουρμαν εμφανίστηκε στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θετικός για μια πολυμερή, αλλά υποστήριξε πως θα πρέπει πρώτα να έχουν φτάσει σε ένα συγκεκριμένο σημείο σε ορισμένα ζητήματα.
Από τον Ανάν μέχρι και τον Γκουτέρες
Σε ερώτηση για τα 4 σημεία, ο Τουφάν Έρχιουρμαν είπε ότι ο κ. Γκουτέρες δήλωσε πολλές φορές ότι «αυτή τη φορά πρέπει να είναι διαφορετικά». Η πολιτική ισότητα, είπε, υπάρχει στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και σε όλες τις συγκλίσεις. Η εκ περιτροπής προεδρία, συνέχισε, μπορεί να μην υπάρχει σε ψηφίσματα, αλλά υπάρχει σε συγκλίσεις. Το χρονικό όριο, πρόσθεσε, το έχει αναφέρει επανειλημμένα ο ΓΓ του ΟΗΕ. Αυτά, είπε, που είναι συγκλίσεις δεν πρέπει ν’ ανοίξουν ξανά γιατί τότε θα συζητάμε για δεκαετίες.
Αναφέρθηκε επίσης σε αναφορά στο 4ο σημείο του (να συμφωνήσουμε εξαρχής ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στο υφιστάμενο στάτους κβο σε περίπτωση αποτυχίας της διαδικασίας) στην έκθεση του Κόφι Ανάν μετά τα δημοψηφίσματα του 2004.
Απόλυτα δεσμευμένος στην επίλυση του Κυπριακού
Ερωτηθείς σχετικά με τη μεθοδολογία Έρχιουρμαν και την τοποθέτησή του σε σχέση με τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι δεν θα μιλήσει εκ μέρους του κ. Έρχιουρμαν. Επανέλαβε, δε, ότι η θετική εξέλιξη είναι να μπουν αμφότερες πλευρές σε διαδικασία με στόχο την επανέναρξη των συνομιλίων από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά.
Ερωτηθείς σχετικά με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) είπε ότι έγιναν αναφορές σε αυτά, «ειδικότερα αυτά για τα οποία έχουμε υποσχεθεί στον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος είναι απόλυτα δεσμευμένος στην επίλυση του Κυπριακού», όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος.
Σε ερώτηση αν είναι εφικτή μια διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό πριν τον τέλος του χρόνου, απάντησε ότι η ανάγκη για πραγματοποίηση αυτής της συνάντησης ήταν ένα από τα δικά του σχόλια προς την προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ. «Από δικής μας πλευράς ανέφερα την ετοιμότητά μας και την ανάγκη να πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του χρόνου», είπε.
Το shopping-list του Τουφάν Έρχιουρμαν
Ο Τουφάν Έρχιουρμαν πήγε στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη με λίστα απαιτήσεων για να δημιουργηθεί, όπως υποστήριξε, ατμόσφαιρα λύσης:
1. Το δικαίωμα στην υπηκοότητα (της ΚΔ) των παιδιών μεικτών γάμων και να περνούν οι σύζυγοι Τ/κ από μεικτούς γάμους με την άδεια οδήγησης και να οδηγούν στις ελεύθερες περιοχές.
2. Να στελεχωθεί και τρίτο κουβούκλιο στο ε/κ σημείο ελέγχου στο οδόφραγμα το Αγίου Δομετίου, αλλά και να προσφέρεται η δυνατότητα παροχής άδειας κυκλοφορίας στα ε/κ σημεία ελέγχου και στα οδοφράγματα Δερύνειας και Αστρομερίτη – Ζώδιας.
3. Να επιτραπεί σε παιδιά αθλητές κάτω των 14 ετών να μπορούν να συμμετέχουν σε φιλικούς αγώνες.
4. Κοινή επίσκεψη ηγετών στη ΔΕΑ.
5. Να σταματήσουν συλλήψεις και δίκες που σχετίζονται με το περιουσιακό.
6. Γραφειοκρατικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έμποροι.
7. Υπογραφή και εφαρμογή της σύμβασης για το χαλλούμι.
8. Επαναλειτουργία της ad hoc επιτροπής για την εναρμόνιση της τ/κ κοινότητας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
9. Δημιουργία καναλιού επικοινωνίας μεταξύ «τ/κ και ε/κ δυνάμεων ασφαλείας».
10. Να παραστούν οι δύο ηγέτες στην έναρξη του έργου διαπλάτυνσης δρόμου στη νεκρή ζώνη στον Άγιο Δομέτιο.
Μετά από καιρό βγήκε ανακοίνωση από τον ΟΗΕ
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, που εκδόθηκε αμέσως μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, στη νεκρή ζώνη στη Λευκωσία, οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων εξέφρασαν ετοιμότητα να εργαστούν για μία νέα διευρυμένη συνάντηση υπό τον ΓΓ των ΗΕ.
- Εξερχόμενος της οικίας του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, και ερωτηθείς από δημοσιογράφο πώς πήγε η συνάντηση, η οποία διήρκησε περίπου μία ώρα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε «πολύ καλά».
Η συνάντηση, υπό την αιγίδα του Ειδικού Αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα και επικεφαλής της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Χασίμ Ντιάν, «έδωσε στους δύο ηγέτες την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν την πρώτη τους ανταλλαγή απόψεων σε εγκάρδια ατμόσφαιρα», αναφέρει η ανακοίνωση του εκπροσώπου Τύπου των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Αλίμ Σιντίκ.
Ο κ. Έρχιουρμαν και ο κ. Χριστοδουλίδης, αναφέρει, «προσβλέπουν στην επίσκεψη της κ. Ολγκίν και συμφώνησαν να έχουν κοινή συνάντηση μαζί της όταν θα βρίσκεται στο νησί στις αρχές Δεκεμβρίου».
Εξέφρασαν επίσης την ετοιμότητά τους να εργαστούν για την επόμενη διευρυμένη άτυπη συνάντηση, που θα συγκληθεί από τον Γενικό Γραμματέα, προστίθεται.
«Και οι δύο ηγέτες συμφώνησαν επίσης να διερευνήσουν άλλες ευκαιρίες για κοινές συναντήσεις», σημειώνεται, ενώ, όπως αναφέρεται, έδωσαν εντολή στους εκπροσώπους τους να πραγματοποιούν τακτικές συναντήσεις ενόψει της επίσκεψης της κ. Ολγκίν και, ειδικότερα, για την επόμενη διευρυμένη άτυπη συνάντηση, που θα συγκληθεί από τον Γενικό Γραμματέα.
Στη συνάντηση συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης και η κ. Ολγκίν, από τη Λίμα, πρωτεύουσα του Περού, όπου βρίσκεται.
