Με ταχείς ρυθμούς, αλλά και σχολαστικότητα ώστε να διασφαλιστεί η νομιμότητα, προχωρούν οι διαδικασίες ελέγχου των ζημιών και κυρίως της αποκατάστασης των πυρόπληκτων, από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Όπως εκτιμάται, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, ένας σημαντικός αριθμός δικαιούχων θα έχει λάβει το ποσό της αποζημίωσης που δικαιούται, ειδικά για τις περιπτώσεις μερικής καταστροφής, ή την πρώτη δόση (25%) σε περιπτώσεις ολικής καταστροφής. Όπως μας εξηγήθηκε αρμοδίως από το Υπουργείο Εσωτερικών, πρόκειται για μια περίπλοκη διαδικασία, η οποία απαιτεί την εξέταση διαφόρων δεδομένων για τη διασφάλιση της νομιμότητας. Παρά τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες, μας ειπώθηκε, η διαδικασία προχωρά με γοργούς ρυθμούς και χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, με στόχο την αποκατάσταση των ζημιών το συντομότερο δυνατό.
Εκπρόσωπος του ΥΠΕΣ που ρωτήθηκε από τον «Φ» για το πού βρίσκονται οι διαδικασίες για αποκατάσταση των ζημιών στους πληγέντες, μας ανέφερε ότι έχουν καταγραφεί συνολικά 704 υποστατικά που έχουν υποστεί μερική ή ολική καταστροφή. Από τα 704 αυτά υποστατικά, τα 532 είναι κατοικίες και τα υπόλοιπα 172 είναι επαγγελματικά υποστατικά, αποθήκες ή άλλου τύπου οικοδομές. Από τις 532 κατοικίες, οι 325 είναι μόνιμες κατοικίες και οι υπόλοιπες 207 είναι εξοχικές. Από τις 325 μόνιμες κατοικίες οι 17 καταστράφηκαν ολοσχερώς. Κατά τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών, αμέσως μετά την φονική πυρκαγιά, δόθηκε προτεραιότητα στην εκτίμηση κόστους των μόνιμων κατοικιών που έχουν υποστεί μερική καταστροφή (308) με στόχο την άμεση αποζημίωση, ώστε το γρηγορότερο δυνατό να επιδιορθωθούν και να καταστούν κατοικήσιμες από τους ιδιοκτήτες τους. Υπενθυμίζεται ότι για τις μερικώς καταστραμμένες οικοδομές, η αποζημίωση καταβάλλεται σε εφάπαξ δόση με την υπογραφή της υπεύθυνης δήλωσης αποδοχής της εκτίμησης κόστους των ζημιών που διενεργήθηκε από τα κλιμάκια του ΕΤΕΚ.
Παράλληλα, όπως μας τονίστηκε, έχει αξιολογηθεί η έκθεση που υπέβαλε το ΕΤΕΚ για περισσότερες από 400 περιπτώσεις και αναμένεται μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας να ολοκληρωθούν και οι υπόλοιπες εκθέσεις από το ΕΤΕΚ και να υποβληθούν για αξιολόγηση. Καθημερινά διεκπεραιώνεται ο επανέλεγχος/αξιολόγηση των εκθέσεων του ΕΤΕΚ για περίπου 40 περιπτώσεις. Τονίζεται ότι η εκτίμηση κόστους γίνεται σε σημερινές τιμές αγοράς.
Όπως εξηγήθηκε στον «Φ», ο επανέλεγχος των αξιολογήσεων του ΕΤΕΚ είναι απαραίτητος, δεδομένου ότι πρόκειται για κρατική χορηγία και απαιτείται να διασφαλίζονται κάποια κριτήρια, αλλά και η νομιμότητα ως προς την κατάσταση αδειοδότησης των υποστατικών. Η κάθε περίπτωση εξετάζεται ξεχωριστά στη βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της. Μας αναφέρθηκε για παράδειγμα, πως σε κάποιες περιπτώσεις τα υποστατικά είναι αδειοδοτημένα, σε άλλες είναι αδειοδοτημένα μερικώς, σε άλλες υπάρχουν παραβιάσεις των όρων της άδειας (π.χ. υπέρβαση συντελεστή δόμησης, άδεια για γεωργική αποθήκη που μετατράπηκε σε κατοικία, κ.ο.κ.). Γι’ αυτό και σε κάθε υποστατικό η αποζημίωση θα είναι διαφορετική.
Ταυτόχρονα, γίνεται έλεγχος – ταυτοποίηση από τον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης Λεμεσού, για την κατάσταση αδειοδότησης των οικοδομών.
Σε τρία στάδια η καταβολή της οικονομικής βοήθειας
Σε σχέση με τις περιπτώσεις που έχουν υποστεί ολική καταστροφή, η καταβολή της οικονομικής βοήθειας γίνεται σε τρία στάδια: 25% με την υπογραφή της υπεύθυνης δήλωσης αποδοχής του ύψους της οικονομικής βοήθειας, 25% με την παρουσίαση δήλωσης μελετητή ότι έχει οριστεί από τον ιδιοκτήτη για υλοποίηση των εργασιών, και 50% με την υποβολή βεβαίωσης από τον μελετητή ότι ολοκληρώθηκε το 50% των εργασιών.
Για τις μη αδειοδοτημένες οικοδομές ή οικοδομές με παραβιάσεις των όρων της άδειας, οι ιδιοκτήτες τους, όπως αποφασίστηκε, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση στον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης Λεμεσού, για εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών. Με την υποβολή αίτησης στον ΕΟΑ λαμβάνουν το 25% του ποσού και αν αδειοδοτηθούν συνεχίζεται η καταβολή του υπόλοιπου 25% και 50%, όπως και στις περιπτώσεις των αδειοδοτημένων υποστατικών.
Η ιδιαιτερότητα γι’ αυτή την καταστροφική πυρκαγιά σε σχέση με άλλες μεγάλες πυρκαγιές είναι πως η αποζημίωση είναι πλήρης για τα αδειούχα υποστατικά, σε αντίθεση με προηγούμενα περιστατικά πυρκαγιών όπου είχε τεθεί οροφή και η αποζημίωση γινόταν κλιμακωτά με ανώτατο όριο το 50%. Επιπλέον, δίνεται πρόσθετη αποζημίωση για τον εξοπλισμό πέραν του ποσού για την κτηριακή αποκατάσταση, σε αντίθεση με προηγούμενες περιπτώσεις όπου το ποσό για αποζημίωση του εξοπλισμού περιλαμβανόταν στο ποσό της αποζημίωσης για το κτήριο. Ακόμα, στην προκειμένη περίπτωση, θα αποκατασταθούν πλήρως όλες οι κατοικίες ανεξαρτήτως αν είναι μόνιμες ή εξοχικές.
Όσον αφορά στα κονδύλια, αυτά υπάρχουν και αν απαιτηθεί ανάγκη θα ζητηθεί η έγκριση από τη Βουλή πρόσθετων δαπανών για κάλυψη όλων των αναγκών. Ήδη η Κύπρος έχει αποταθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση για βοήθεια με βάση τις ζημιές από την καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε 20 χωριά της Ορεινής Λεμεσού, άφησε μια έκταση 104 χιλιομέτρων μαύρη γη και δυο συμπατριώτες μας απανθρακωμένους που δεν κατάφεραν να διαφύγουν από την πύρινη λαίλαπα.
Και οι ασφαλιστικές αποζημιώνουν
Σε αποζημιώσεις προχωρούν, όπως έγραψε πρόσφατα ο «Φ» και οι ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες σε ελάχιστο χρόνο, όχι μόνο ολοκλήρωσαν την εκτίμηση των ζημιών από τη φονική πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσό, αλλά έχουν ήδη καταβάλει σημαντικά ποσά αποζημιώσεων σε ιδιοκτήτες υποστατικών που υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν ολοσχερώς, ώστε να προχωρήσουν άμεσα στην επιδιόρθωση-αποκατάστασή τους.
Σύμφωνα με πληροφόρηση που είχαμε, αν και μέχρι στιγμής δύο ασφαλιστικές εταιρείες έχουν εκδώσει επίσημες ανακοινώσεις για το κόστος των ζημιών ενημερώνοντας το ΧΑΚ, σύμφωνα με πληροφορίες μας, όλες οι εταιρείες έχουν προχωρήσει σε πληρωμές προς τους ασφαλισμένους πελάτες τους. Το συνολικό κόστος για τον ασφαλιστικό κλάδο αναμένεται να προσεγγίσει τα 20 εκατ. ευρώ, καθώς περίπου 150 με 200 υποστατικά που επηρεάστηκαν από τη φωτιά ήταν ασφαλισμένα.