Ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού τονίζει ότι το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού αποτελεί ένα κομβικό βήμα για τη δημιουργία υγιούς ανταγωνισμού και διαφάνειας στην αγορά ενέργειας της χώρας. Με τη λειτουργία της νέας αγοράς, οι καταναλωτές παύουν να είναι παθητικοί αποδέκτες και αποκτούν ρόλο ενεργών συμμετεχόντων, έχοντας τη δυνατότητα να επιλέγουν προμηθευτή και τιμολογιακή πολιτική με βάση το προφίλ και τις ανάγκες τους.
Το δικαίωμα της επιλογής
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού οι καταναλωτές μπορούν να συγκρίνουν και να επιλέγουν τον προμηθευτή που τους εξυπηρετεί καλύτερα, με κριτήρια το κόστος, τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τη διαφάνεια των χρεώσεων.
Οι ανεξάρτητοι παραγωγοί ανανεώσιμης ενέργειας θα συνάπτουν διμερή συμβόλαια (Power Purchase Agreements – PPAs) με τον ιδιωτικό τομέα, ενώ οι περισσότεροι θα συμμετέχουν στην αγορά μέσω Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης (Aggregators). Οι Aggregators αναλαμβάνουν τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου, του λειτουργικού ρίσκου και των τεχνικών απαιτήσεων συμμετοχής στην αγορά.
Κατά τη διαμόρφωση των συμφωνιών, λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως το κόστος εξισορρόπησης (balancing cost), οι χρεώσεις μη συμμόρφωσης, οι εγγυητικές συμμετοχής και οι επενδύσεις σε λογισμικά trading και εξειδικευμένο προσωπικό. Όλα αυτά καθορίζουν το πλαίσιο ρίσκου που επηρεάζει την τελική τιμή πώλησης της ενέργειας.
Ο Σύνδεσμος υπογραμμίζει ότι η τιμολογιακή πολιτική διαφοροποιείται ανάλογα με το μέγεθος και τη δυναμικότητα του έργου, καθώς τα μεγαλύτερα έργα (utility scale) μπορούν να εξασφαλίσουν πιο ευνοϊκούς όρους λόγω οικονομιών κλίμακας.
Πιθανά μοντέλα τιμολόγησης
Όπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού, κάθε προμηθευτής έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τη δική του εμπορική πολιτική, προσφέροντας διαφορετικά πακέτα ανάλογα με το προφίλ κατανάλωσης και το επίπεδο ρίσκου του πελάτη.
Ο ανταγωνισμός αναμένεται να βελτιώσει την ποιότητα υπηρεσιών, να ενισχύσει τη διαφάνεια στις χρεώσεις και να απλοποιήσει τη διαδικασία αλλαγής προμηθευτή.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, οι πιθανές τιμολογιακές πολιτικές που θα εμφανιστούν στην αγορά περιλαμβάνουν:
- Σταθερή τιμή ανά έτος: Για όσους προτιμούν προβλεψιμότητα και σταθερό κόστος, αν και δεν επωφελούνται από πιθανές μειώσεις τιμών.
- Σταθερή τιμή ανά μήνα: Μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα επαναξιολόγησης επιλογών, αλλά με συχνότερες μεταβολές.
- Δυναμική τιμολόγηση βάσει χρόνου χρήσης (Time-of-Use): Οι χρεώσεις διαμορφώνονται ανάλογα με την ώρα της ημέρας, επιτρέποντας φθηνότερη κατανάλωση όταν υπάρχει υψηλή παραγωγή ΑΠΕ, ενθαρρύνοντας την ορθολογική χρήση ενέργειας.
- Κυμαινόμενη τιμή βάσει χονδρικής: Προσφέρει τη δυνατότητα επωφελούς κατανάλωσης σε περιόδους χαμηλών τιμών, με αυξημένο ρίσκο και μεταβλητό κόστος.
Ο Σύνδεσμος τονίζει ότι δεν υπάρχει “σωστή” ή “λάθος” επιλογή, καθώς κάθε τιμολόγιο εξαρτάται από το ενεργειακό προφίλ και τη διάθεση ρίσκου του κάθε καταναλωτή.
Η ανάγκη ωρίμανσης της αγοράς
Ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι η Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού βρίσκεται σε μεταβατική φάση και χρειάζεται χρόνο προσαρμογής τόσο για τους προμηθευτές όσο και για τους καταναλωτές. Οι πρώτοι μήνες λειτουργίας θα επιτρέψουν στους προμηθευτές να αναπτύξουν πιο ρεαλιστικές και ανταγωνιστικές πολιτικές, ενώ οι καταναλωτές θα μάθουν να βελτιστοποιούν την κατανάλωσή τους.
Η εξέλιξη των τιμών τα επόμενα χρόνια θα εξαρτηθεί από τον βαθμό ωρίμανσης της αγοράς και την πρόοδο στις υποδομές φυσικού αερίου και αποθήκευσης ενέργειας.
Ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού υπογραμμίζει ότι οι επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές είναι εκείνες που θα οδηγήσουν σε χαμηλότερες τιμές ενέργειας και θα ενισχύσουν τη βιωσιμότητα του ενεργειακού συστήματος.
