Η Κύπρος κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς τον ψηφιακό της μετασχηματισμό, καθώς το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε, κατά τη συνεδρία του στις 14 Ιουλίου 2025, τη χορήγηση άδειας στη CYTA για την πόντιση, χρήση και λειτουργία του διεθνούς τηλεπικοινωνιακού καλωδίου Blue Submarine Cable System (Blue SCS).
Το υποθαλάσσιο καλώδιο, το οποίο θα συνδέει τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο, θα εγκατασταθεί στις ακτές της Γεροσκήπου στην Πάφο, μετατρέποντας τη χώρα σε περιφερειακό κόμβο δεδομένων και τεχνολογικής συνδεσιμότητας.
Η απόφαση αφορά το λεγόμενο «τμήμα Α24» του καλωδίου, που συνδέεται με τον κυρίως κορμό του Blue SCS εντός της ΑΟΖ της Δημοκρατίας και καταλήγει στη Γεροσκήπου. Το έργο αφορά υποθαλάσσιο καλώδιο οπτικών ινών υψηλής χωρητικότητας, το οποίο θα απευθύνεται σε παρόχους διαδικτύου, τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, οργανισμούς περιεχομένου, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα.
Η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί θεωρείται αιχμής. Οι ίνες προστατεύονται με επάλληλες στρώσεις χάλυβα και πολυμερών, σχεδιασμένες για αντοχή στη διάβρωση και την πίεση του βυθού, ενώ η περιβαλλοντική επίπτωση είναι ελαχιστοποιημένη, σύμφωνα με τις μελέτες που έχουν ήδη εγκριθεί.
Η αίτηση της CYTA είχε υποβληθεί από τον Ιανουάριο και συνοδεύτηκε από λεπτομερή τεχνική τεκμηρίωση, περιβαλλοντική έγκριση, δημόσια διαβούλευση και αξιολόγηση από την Επιτροπή Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.
Η Επιτροπή, που απαρτίζεται από 15 εκπροσώπους υπουργείων και κρατικών υπηρεσιών, εισηγήθηκε θετικά στην υφυπουργό Ναυτιλίας και αυτή με την σειρά της στο Υπουργικό, το οποίο ενέκρινε την άδεια διάρκειας δέκα ετών, με δυνατότητα ανανέωσης.
Αξίζει να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης περιόδου δημόσιας διαβούλευσης (60 ημερών), δεν υποβλήθηκε καμία ένσταση ή παράσταση από κοινότητες ή πολίτες. Η CYTA, προχώρησε σε διαβουλεύσεις και με την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Πάφο, πριν από την υποβολή του τελικού φακέλου.
Ειδικοί του κλάδου εκτιμούν ότι το Blue SCS αναμένεται να μειώσει το κόστος πρόσβασης σε data για τους τελικούς χρήστες, αλλά κυρίως να ενισχύσει τη δυναμική της Κύπρου ως data gateway μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής.
Η άδεια που εκδόθηκε, συνοδεύεται από αυστηρούς όρους. Ο κάτοχος της άδειας, δηλαδή η CYTA, υποχρεούται να τηρεί:
• Το εθνικό και ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο (UNCLOS, MARPOL, COLREGs).
• Τις οδηγίες του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ).
• Τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις της άδειας.
• Την υποχρέωση ασφάλισης και αποκατάστασης σε περίπτωση βλάβης.
Παράλληλα, προβλέπεται συνεχής επικοινωνία με τις ναυτιλιακές και στρατιωτικές αρχές της χώρας, ενημέρωση των χαρτών και δελτίων προς ναυτιλλομένους, καθώς και καθημερινή γνωστοποίηση θέσης των πλοίων εργασιών μέσω AIS.
Η πόντιση του καλωδίου αναμένεται να αρχίσει εντός των επόμενων εβδομάδων, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί μέσα σε 15 ημέρες από την έναρξη των εργασιών.
Η Cyta, υπέβαλε γραπτή αίτηση στην Επιτροπή Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού για έκδοση άδειας λειτουργίας νια την πόντιση, χρήση και λειτουργία του καλωδίου τηλεπικοινωνιών Blue SCS (Phase Β) στη χωρική θάλασσα της Δημοκρατίας (από το εξωτερικό όριο της χωρικής θάλασσας – 12 ν.μ.- μέχρι και την εγκατάσταση του καλωδίου στη θάλασσα της Γεροσκήπου στην Πάφο), το οποίο δεν ρυθμίζεται με αδειοδότηση από την εν ισχύ νομοθεσία της Δημοκρατίας.
Το εν λόγω Υποθαλάσσιο Καλωδιακό Σύστημα οπτικών ινών, εκτείνεται στη Μεσόγειο Θάλασσα και θα διασυνδέσει τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο. Το τμήμα του καλωδίου που θα συνδέει την Κύπρο στον κυρίως κορμό του που θα διέρχεται της ΑΟΖ της Δημοκρατίας, θα τερματιστεί στην παραλία της Γεροσκήπου στην Πάφο. Για το τμήμα του κυρίως κορμού του καλωδίου που διέρχεται της ΑΟΖ της Δημοκρατίας και το τμήμα από το σημείο σύνδεσης με τον κυρίως κορμό του καλωδίου μέχρι το εξωτερικό όριο της χωρικής θάλασσας της Δημοκρατίας (12 ν.μ.), η Επιτροπή Υποθαλάσσιων Καλωδίων έχει εισηγηθεί στον Υπουργό Μεταφορών, την έκδοση της σχετικής άδειας.
Για την κατασκευή του υποθαλάσσιου καλωδίου οπτικών ινών χρησιμοποιούνται υλικά τα οποία ελαχιστοποιούν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Οι οπτικές ίνες περικλείονται σε σωλήνα ανοξείδωτου χάλυβα ο οποίος περιέχει προστατευτική ουσία υπό τη μορφή ζελατίνης μεταξύ των οπτικών ινών και του μεταλλικού περιβλήματος. Εξωτερικά, ο σωλήνας ανοξείδωτου χάλυβα περιβάλλεται από δύο στρώσεις μεταλλικών συρμάτων τα οποία παρέχουν προστασία από πίεση, φθορά και αντοχή σε εφελκυσμό. Στη συνέχεια, το προστατευτικό περίβλημα περικλείεται ερμητικά σε αγώγιμο σωλήνα με στρώση πολυαιθυλενίου. Η εξωτερική επιφάνεια του καλωδίου αποτελείται από χαμηλής πυκνότητας πολυαιθυλένιο το οποίο παρέχει μονωτικές ιδιότητες υψηλής τάσης και προστασία από τριβή και γδάρσιμο.
Η άδεια λειτουργίας αφορά την πόντιση, χρήση και λειτουργία του τμήματος Α24 (branch) του καλωδίου εντός της χωρικής θάλασσας της Δημοκρατίας, η πόντιση του οποίου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει υποβληθεί, θα ολοκληρωθεί εντός 15 ημερών από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών πόντισης. Όσον αφορά τη χρήση και λειτουργία του καλωδίου, η Άδεια θα έχει διάρκεια 10 έτη από την ημερομηνία έκδοσής της.
