Η σημερινή του Αντόνιο Γκουτέρες με τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Ερσίν Τατάρ στη Νέα Υόρκη στοχεύει περισσότερο σε συντήρηση της διαδικασίας των άτυπων συναντήσεων που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Οκτώβριο και η οποία επικεντρώνεται σε υλοποίηση θεμάτων χαμηλής πολιτικής. Ο Γενικός Γραμματέας έκλεισε το σημερινό ραντεβού με τους δύο ηγέτες προκειμένου να υπενθυμίσει τη δική του δέσμευση στο Κυπριακό και να ακούσει από τους δύο μέχρι που έχει φτάσει η υλοποίηση των ΜΟΕ που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο των πολυμερών του Μαρτίου και του Ιουλίου.
Η προσοχή όλων των εμπλεκομένων στο Κυπριακό δεν είναι στραμμένη στη Νέα Υόρκη και τη συνάντηση Γκουτέρες-Χριστοδουλίδη-Τατάρ, αλλά προς την Άγκυρα και τα κατεχόμενα. Οι «εκλογές» που θα πραγματοποιηθούν σ’ ένα 20ήμερο στα κατεχόμενα εκτιμάται ότι θα καθορίσουν και την πάρα πέρα προσπάθεια στο Κυπριακό.
- Το κλειδί των εξελίξεων βρίσκεται στο πως η Άγκυρα θα κινηθεί το επόμενο διάστημα και από το κατά πόσο θα υπάρξει ή όχι παρέμβαση στην εκλογική διαδικασία των κατεχομένων προκειμένου να καθορίσει ποιος θα είναι ο επόμενος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων. Καθώς πλησιάζουν τη 19η Οκτωβρίου όλο και πιο έντονες είναι οι τοποθετήσεις από πλευράς Άγκυρας κατά τρόπο που να δείχνει να ευνοεί τον Ερσίν Τατάρ.
Ωστόσο φέτος η Άγκυρα φρόντισε να κρατήσει τον Τατάρ σε απόσταση από τη Νέα Υόρκη, όπου τις προηγούμενες χρονιές χρησιμοποιούσε την εβδομάδα της Γενικής Συνέλευσης για να εμφανίζεται δίπλα τον Ερντογάν. Με πρόσχημα τον προεκλογικό στα κατεχόμενα μόλις χθες πήγε στη Νέα Υόρκη ο Τατάρ ενώ ο Ερντογάν ήδη βρισκόταν στην Άγκυρα. Σε κάθε περίπτωση όμως ο βαθμός παρέμβασης της Άγκυρας στις «εκλογές» των κατεχομένων θα φανεί το βράδυ της 19ης Οκτωβρίου.
Δύο συν δύο συναντήσεις
Τον περασμένο μετά από έντονες προσπάθειες της ελληνοκυπριακής πλευράς πραγματοποιήθηκε η πρώτη άτυπη τριμερής μεταξύ του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, του Προέδρου της Δημοκρατίας και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων. Ακολούθησε μια μακρά περίοδος διαβουλεύσεων μέχρι και τον Μάρτιο του 2025 οπόταν και πραγματοποιήθηκε η πρώτη πολυμερής άτυπη διάσκεψη. Ακολούθησε μια δεύτερη τον περασμένο Ιούλιο, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να αναμένεται μέχρι και τις «εκλογές» του Οκτωβρίου στα κατεχόμενα.
Ο ΓΓ φρόντισε στην άτυπη πολυμερή του Ιουλίου να βάλει στην ατζέντα δύο ακόμα ραντεβού για το Κυπριακό. Το πρώτο, αυτό που θα πραγματοποιηθεί σήμερα, μεταξύ του ιδίου και των δύο ηγετών, και το δεύτερο μετά τις «εκλογές» και θα είναι με τη συμμετοχή και των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Όπως έγινε γνωστό η επόμενη άτυπη πολυμερής θα πραγματοποιηθεί εντός του Νοεμβρίου.
Παρά τις τοποθετήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς ότι ο στόχος πρέπει να είναι οι ουσιαστικές συνομιλίες για το Κυπριακό τα πράγματα συνεχίζουν με θέματα χαμηλής πολιτικής. Τα ΜΟΕ που είχαν συμφωνηθεί και καταβάλλεται προσπάθεια υλοποίησης τους ήταν: 1. Άνοιγμα τεσσάρων σημείων διέλευσης, 2. Αποναρκοθέτηση, 3. Δημιουργία τεχνικής επιτροπής για τη νεολαία, 4. Πρωτοβουλίες για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, 5. Φωτοβολταϊκό πάρκο στη νεκρήζώνη, και 6. Αποκατάσταση νεκροταφείων.
Κατά τη σημερινή συνάντηση η οποία θα ξεκινήσεις στις 12.30 τοπική (7.30μμ ώρα Κύπρου) ο Αντόνιο Γκουτέρες θα ζητήσει από τους δύο ηγέτες να τον ενημερώσουν για την πορεία υλοποίησης των ΜΟΕ και ποιες είναι οι προθέσεις του για τη συνέχεια.
Ο ρεαλισμός των «δύο κρατών»
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά το ταξίδι της επιστροφής από τις ΗΠΑ προς την Τουρκία, φρόντισε να στείλει μήνυμα ενόψει της σημερινής τριμερούς αλλά και για τη συνέχεια των προσπαθειών στο Κυπριακό. Διαμήνυσε πως η μόνη ρεαλιστική λύση για το Κυπριακό είναι «η αναγνώριση δύο ξεχωριστών κρατών στο νησί».
«Ο τρόπος σκέψης και η πολιτική μας για την Κύπρο είναι σαφή. Το κεφάλαιο της ομοσπονδίας έχει πλέον κλείσει για εμάς. Κανείς δεν μπορεί να μας σύρει πίσω σε συζητήσεις για ομοσπονδία παίζοντας με τις λέξεις», ανέφερε ο κ. Ερντογάν. Οι Τουρκοκύπριοι, πρόσθεσε, «δεν θα δεχτούν ποτέ να καταστούν μειονότητα στο νησί. Η μόνη ρεαλιστική λύση είναι η αναγνώριση δύο ξεχωριστών κρατών στο νησί».
Για τις επικείμενες «εκλογές» στα κατεχόμενα στις 19 Οκτωβρίου, ο κ. Ερντογάν εξέφρασε την ελπίδα ότι «θα είναι ωφέλιμες». Πιστεύουμε, πρόσθεσε, ότι ο τουρκοκυπριακός «λαός», κατά την έκφρασή του, «θα κάνει την πιο σωστή και κατάλληλη επιλογή. Ως μητέρα πατρίδα και εγγυητής, δεν θα αφήσουμε ποτέ μόνους τους Τουρκοκύπριους αδελφούς και αδελφές μας», είπε.