Παρόλο που όλες οι πλευρές τάσσονται υπέρ της αποκρατικοποίησης του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), εκφράζονται έντονες επιφυλάξεις, καθώς δεν έχουν ακόμα διασφαλιστεί πλήρως τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Κατά τη χθεσινή συζήτηση του νομοσχεδίου στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΣΕΚ και ΠΕΟ υποστήριξαν πως άλλα συμφωνήθηκαν με το Υπουργείο Οικονομικών και άλλα τελικά περιλήφθηκαν στο νομοσχέδιο, τα οποία επηρεάζουν τα εργασιακά δικαίωμα του προσωπικού.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ και ΠΕΟ αντιδρούν με την κατάργηση των θέσεων προαγωγής που κενώνονται, των συμφωνημένων συλλογικών συμβάσεων και των πρόσθετων συμφωνιών για μεταφορά στο κράτος του υφιστάμενου προσωπικού του ΧΑΚ. Κάνουν λόγο για μονομερή κατάργηση κατοχυρωμένων ωφελημάτων του προσωπικού και συμφωνημένων σχεδίων και συμπληρωματικών ταμείων.
Ήδη οι δύο συντεχνίες έχουν προωθήσει και σχετική επιστολή στον υπουργό Οικονομικών Μάκη Κεραυνό, ζητώντας την παρέμβασή του.
Ο γενικός γραμματέας της ΟΗΟ-ΣΕΚ Ανδρέα Ηλία, υποστήριξε πως υπήρξε αστοχία από πλευράς του Υπουργείου Οικονομικών, τονίζοντας πως εν αγνοία τους γίνεται κατάργηση του Ταμείου Ευημερίας, για το οποίο υπήρχε δέσμευση από κυβερνητικής πλευράς πως θα συνεχίσει να λειτουργεί. Είπε, επίσης, πως η Κυβέρνηση διά νόμου καταργεί το συγκεκριμένο ταμείο, κάτι, μάλιστα, που όπως είπε δεν είχε απαιτήσει το 2013 η τρόικα.
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας της ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ Νίκος Γρηγορίου, σημείωσε πως έχουν διαφοροποιηθεί τα συμφωνηθέντα, τονίζοντας ότι δεν έχουν διασφαλιστεί πλήρως τα δικαιώματα των εργαζόμενων. Ανέφερε επίσης πως εφευρέθηκε μια καινοτομία που αφορά την αναλογικότητα στις αφυπηρετήσεις και στις προαγωγές των εργαζομένων.
Τα μέλη της Επιτροπής Οικονομικών κάλεσαν το αρμόδιο υπουργείο να προχωρήσει σε νέο γύρο διαβουλεύσεων με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις για να αρθούν τα όποια προβλήματα.
Βάσει του νομοσχεδίου, το προσωπικό του ΧΑΚ είτε θα μεταφερθεί στο Υπουργείο Οικονομικών, είτε θα τους παραχωρηθεί αποζημίωση στη βάση του σχεδίου πρόωρης εθελούσιας αφυπηρέτησης. Αξίζει να σημειωθεί πως ο στρατηγικός επενδυτής θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει και στην αγορά υπηρεσιών από εργαζόμενους του ΧΑΚ που θα αποχωρήσουν από τα καθήκοντα τους.
Προκήρυξη διαγωνισμού
Ως γνωστό, η αποκρατικοποίηση του ΧΑΚ περνά μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και, όπως λέχθηκε στη Βουλή, εξετάζεται η αναθεώρηση του οροσήμου, έτσι ώστε μέχρι το τέλος του χρόνου αντί να εξευρεθεί στρατηγικός επενδυτής να προκηρυχθεί διαγωνισμός. Η επιλογή εναλλακτικής οφείλεται στις χρονοβόρες διαδικασίες που ενδεχομένως να καθυστερήσουν την αποκρατικοποίηση και αφορούν τον νομοτεχνικό έλεγχο των εγγράφων του διαγωνισμού, των συμφωνιών πώλησης μετοχών και μεταφοράς προσωπικού, την οριστικοποίηση του σχεδίου εθελούσιας αφυπηρέτησης, καθώς και η θέσπιση του όλου νομικού πλαισίου που αφορά την αποκρατικοποίηση. Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου το 2022, επιτρέπεται στο κράτος να πωλήσει ποσοστό 75% μέχρι 100% του μετοχικού κεφαλαίου του ΧΑΚ, έτσι ώστε αν το επιθυμεί να παραμείνει για ένα βραχυπρόθεσμο διάστημα ως μειοψηφικός μέτοχος του ιδιωτικοποιημένου νέου χρηματιστηρίου.
Παράλληλα, η αποκρατικοποίηση του Χρηματιστηρίου συμβαδίζει με τη διεθνή τάση στον χρηματιστηριακό τομέα για μετατροπή των κρατικών χρηματιστηρίων σε ιδιωτικές εταιρείες, με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας, τη μείωση της κυβερνητικής εμπλοκής, της ευελιξίας, της αποτελεσματικής διαχείρισης της αγοράς καθώς και την προσέλκυσης επενδυτών.
Οδικός χάρτης
Πριν την αποκρατικοποίηση του ΧΑΚ, έγινε η σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού, που θα χρησιμοποιηθεί ως μέσο για την αποκρατικοποίηση. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του υπουργείου, συστάθηκε όμιλος εταιρειών, μια μητρική και τρεις θυγατρικές. Θα ακολουθήσει έγκριση του νομοσχεδίου από το Κοινοβούλιο, θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία των εγγράφων του διαγωνισμού και για το προσωπικό του ΧΑΚ στο δημόσιο και θα υπάρξει οριστικοποίηση του σχεδίου εθελούσιας αφυπηρέτησης.
Μετά την έναρξη της διαδικασίας αποκρατικοποίησης, θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την υποβολή ενδιαφέροντος από στρατηγικούς επενδυτές, θα ακολουθήσει αξιολόγησή τους, καθώς και των οικονομικών προσφορών τους. Θα πέσουν οι υπογραφές μεταξύ Δημοκρατίας και επενδυτή για την πώληση μετοχών και θα θεσπιστεί νομικό πλαίσιο λειτουργίας του επενδυτή.
Κόμματα και άλλοι φορείς συμφωνούν με την ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ. Βουλευτές τόνισαν την ανάγκη η τιμή να μην είναι το μοναδικό κριτήριο επιλογής επενδυτή, καθώς πρέπει να αξιολογηθούν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του επενδυτή.
