Βαρύ κατηγορητήριο από την Αρχή κατά της Διαφθοράς για τον πρώην υπουργό Γεωργίας Νίκο Κουγιάλη, τον Λοΐζο Λοϊζίδη (πρώην διευθυντή Τμήματος Αλιείας) και τον Κώστα Χατζηπαναγιώτου (πρώην διευθυντή Τμήματος Περιβάλλοντος). Όπως προκύπτει από το πόρισμα – φωτιά που διενέργησε για λογαριασμό της Αρχής ο πρώην πρόεδρος Επαρχιακού Δικαστηρίου Νίκος Γιαπανάς διαχρονικά υπήρχαν παρανομίες και παραλείψεις οι οποίες δημιουργούν υπόνοιες για πράξεις διαφθοράς από πλευράς κρατικών αξιωματούχων και λειτουργών. Καταλογίζονται ενδεχόμενες ευθύνες σε 10 άτομα, τρεις για ποινικές και επτά για πειθαρχικές, ενώ ο αριθμός τους θα μπορούσε να ήταν και πολλαπλάσιος από τη στιγμή που ελέγχθηκαν για ενδεχόμενες πράξεις διαφθοράς 12 οντότητες και κατέθεσαν συνολικά 64 μάρτυρες. Στην έκθεση των 275 σελίδων γίνεται λόγος για προειλημμένες αποφάσεις και βολικές αδειοδοτήσεις για το ιχθυοτροφείο της Τριμίκλινης, καθώς και για κατάχρηση εξουσίας από Υπουργό και αξιωματούχους.
Η μπάλα πλέον βρίσκεται στο γήπεδο της Νομικής Υπηρεσίας, η οποία καλείται να μελετήσει το ογκώδες υλικό και να αποφασίσει για την παραπομπή των τριών προσώπων ενώπιον της δικαιοσύνης.
Στο επίκεντρο του πορίσματος-καταπέλτη βρίσκεται ο πρώην υπουργός Γεωργίας, Νίκος Κουγιάλης, καθώς και δύο υψηλόβαθμοι πρώην κρατικοί αξιωματούχοι, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πλέον το ενδεχόμενο ποινικής δίωξης για κατάχρηση εξουσίας και συνωμοσία.
Νίκος Κουγιάλης: Μία υπογραφή, δύο αντιφατικές άδειες
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, ο πρώην υπουργός Γεωργίας φαίνεται να ενήργησε με τρόπο που ο ερευνών λειτουργός χαρακτηρίζει ως «εντελώς αυθαίρετο και καταχρηστικό». Η υπόθεση αφορά την ιεραρχική προσφυγή ιδιοκτήτη ιχθυοτροφείου στην Τριμίκλινη, η οποία είχε αρχικά απορριφθεί από την τότε γενική διευθύντρια του Υπουργείου Γεωργίας, Ολυμπία Στυλιανού, καθώς και από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και των δικαιωμάτων άλλων χρηστών.
Τα κρίσιμα σημεία της έρευνας για τον κ. Κουγιάλη αφορούν:
Μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα (13/09/2017) και χωρίς καμία διεξοδική έρευνα ή μελέτη, ο Υπουργός ανέτρεψε την απορριπτική απόφαση της γενικής διευθύντριας, αλλά και του ΤΑΥ. Συγκεκριμένα, τη μη έγκριση της άδειας για τη ζητούμενη εκτροπή ζήτησε το Επαρχιακό Γραφείο Υδάτων Λεμεσού θέση με την οποία συμφώνησε ο διευθυντής του ΤΑΥ. Με επιστολή του ΤΑΥ ημερ. 8/8/2017, ενημέρωσε τον αιτητή ότι η αίτησή του δεν μπορούσε να εγκριθεί επειδή, εκτρέποντας νερό ανάντη του φράγματος της Τριμίκλινης θα επηρεάζονταν, σε σημαντικό βαθμό, τα κεκτημένα δικαιώματα των χρηστών του νερού του φράγματος.
Με μια χειρόγραφη σημείωση, ο κ. Κουγιάλης φέρεται να ενέκρινε δύο διαφορετικές και αλληλοσυγκρουόμενες άδειες (υδροληψία από τον ποταμό και παροχή νερού από το φράγμα), χωρίς καν να υπάρχει σχετικό αίτημα για το δεύτερο.
Το πόρισμα κάνει λόγο για προειλημμένη απόφαση, ασκώντας την εξουσία που του παρέχει ο νόμος κατά τρόπο εντελώς αυθαίρετο και καταχρηστικό, καταλήγοντας πως ο σκοπός ήταν η έγκριση «άνευ ετέρου» την ιεραρχική προσφυγή, παρακάμπτοντας τις διαδικασίες που επιβάλλει ο Νόμος περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου.
Ενδεχόμενο αδίκημα η κατάχρηση Εξουσίας (Άρθρο 105, Ποινικός Κώδικας).
Λοϊζίδης και Χατζηπαναγιώτου: Αδειοδότηση «χάριν των εγκαινίων»
Ακόμη πιο ανησυχητικές είναι οι διαπιστώσεις για τους Λοΐζο Λοϊζίδη (πρώην διευθυντή Τμήματος Αλιείας) και Κώστα Χατζηπαναγιώτου (πρώην διευθυντή Τμήματος Περιβάλλοντος). Η έρευνα αποκαλύπτει μια συνεργασία που στόχο είχε να νομιμοποιήσει τα κακώς έχοντα πριν από επίσημα εγκαίνια, τα οποία έγιναν στις 10/2/2013, μία εβδομάδα πριν τις προεδρικές εκλογές.
Για συμμαχία των δύο διευθυντών κάνει λόγο ο ερευνών λειτουργός που καυτηριάζει την εσκεμμένη παράκαμψη. Οι δύο άνδρες φέρονται να συνεννοήθηκαν ώστε να εκδοθεί άδεια λειτουργίας για το ιχθυοτροφείο, παρά το γεγονός ότι εκκρεμούσαν τελικές γνωματεύσεις και τη στιγμή που το έργο λειτουργούσε παράνομα.
Προκύπτουν πολιτικές σκοπιμότητες, με τη διαπίστωση ότι η άδεια επισπεύθηκε ώστε «ο χώρος να είναι νόμιμος» για τα εγκαίνια που θα τελούσε ο τότε υπουργός Σοφοκλής Αλετράρης.
Ο κ. Λοϊζίδης δήλωσε κατά την έρευνα πως αν δεν έδινε την άδεια, το ιχθυοτροφείο θα συνέχιζε απλώς να λειτουργεί παράνομα, μια θέση που κρίθηκε ως πλήρως αδικαιολόγητη από την Αρχή, χαρακτηρίζοντάς την ως «αυθαίρετη και αδικαιολόγητη, οι δε ενέργειες του θεωρήθηκαν ως καταχρηστικές». Η εν λόγο άδεια υπεγράφη στις 7/2/2013, μόλις τρεις ημέρες πριν από τα εγκαίνια, αφού προηγουμένως είχε αποσταλεί, εκ μέρους του κ. Χατζηπαναγιώτου, επιστολή (6/2/0213) εκ μέρους του Τμήματος Περιβάλλοντος. Η εν λόγω επιστολή απεστάλη, παράνομα και εντελώς καταχρηστικά από το Τμήμα Περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οποία, εκ πρώτης όψεως η τελική γνωμάτευση του Τμήματος θα ήταν θετική, επισυνάπτοντας σχετικούς όρους, προτού ληφθούν οι τελικές απόψεις, όμως τόσο του Τμήματος Περιβάλλοντος, όσο και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Στις 12/3/2013, δηλαδή ένα μήνα μετά την έκδοση της πιο πάνω άδειας, πραγματοποιήθηκε συνεδρία της Επιτροπής Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, στην οποία συμμετείχε και το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, με σκοπό την εξέταση του αιτήματος του εν λόγω ιχθυοτροφείου, για αύξηση της ετήσιας παραγωγής του. Όπως προκύπτει από τα σχετικά πρακτικά της συνεδρίασης, δεν φαίνεται να ήταν σε γνώση των συμμετεχόντων ότι η εν λόγω άδεια είχε ήδη εκδοθεί.
Ενδεχόμενα αδικήματα είναι η κατάχρηση εξουσίας και συνωμοσία προς διάπραξη πλημμελήματος (Άρθρα 105 και 372).
Πέρα από τις νομικές προεκτάσεις, η αυθαίρετη εκτροπή του νερού ανάντη του φράγματος της Τριμίκλινης προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες στο Τμήμα Υδάτων, καθώς επηρέασε τα κεκτημένα δικαιώματα του αρδευτικού τμήματος της περιοχής και έθεσε σε κίνδυνο την οικολογική ισορροπία και τη βλάστηση του ποταμού Κούρη.
Έλεγχος σε 12 οντότητες και ενδεχόμενες πειθαρχικές ευθύνες
Η Αρχή έθεσε υπό το μικροσκόπιο συνολικά 12 κρατικές οντότητες (μεταξύ των οποίων τα Υπουργεία Γεωργίας και Εσωτερικών, την Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού, το Υφυπουργείο Τουρισμού και τον ΚΟΑΠ), διερευνώντας πράξεις διαφθοράς σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών.
Από το κόσκινο της Αρχής προέκυψαν επίσης ότι επτά πρόσωπα που αντιμετωπίζουν ενδεχόμενες πειθαρχικές ευθύνες. Οι τέσσερις εργάζονται στο Τμήμα Γεωργίας και ερευνάται εναντίον τους ενδεχόμενη διάπραξη πειθαρχικών παραπτωμάτων για αίτηση προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης, επιδότηση υδατοδεξαμενής και σοβαρές παραλείψεις σχετικά με τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων ύψους €657.000, τα οποία καταβλήθηκαν σε εταιρείες χωρίς τις απαραίτητες άδειες.
Στο μικροσκόπιο και λειτουργός του Τμήματος Αλιείας, ο οποίος ήταν το πρόσωπο που προέβη σε έκδοση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας ιχθυοτροφείου, χωρίς ουσιαστικά να διενεργήσει τον στοιχειώδη έλεγχο.
Αδικαιολόγητη αδράνεια έξι ετών από την Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού, η οποία παρέλειψε να λάβει δικαστικά μέτρα κατά των παράνομων υποστατικών από το 2017, με αποτέλεσμα να ερευνώνται τώρα πειθαρχικά δύο λειτουργοί της.
«Ενός κακού, μύρια έπονται»
Η έκθεση περιγράφει μια κατάσταση πλήρους σύγχυσης και γραφειοκρατικής αδιαφορίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρχική άδεια του 2011 ανέφερε ως τοποθεσία την «Τριμίκλινη της Πάφου», μια ανύπαρκτη γεωγραφική αναφορά που αντί να διορθωθεί, αποτέλεσε την απαρχή μιας σειράς παράνομων αποφάσεων. Όπως δε χαρακτηριστικά αναφέρει ο ερευνών λειτουργός, Νίκος Γιαπάνης, το τι επακολούθησε επιβεβαίωσε τη ρήση «ενός κακού, μύρια έπονται»!
