Το ΑΚΕΛ ουδέποτε ισχυρίστηκε πώς αν γίνει Κυβέρνηση θα διακόψει τις σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ και αυτό που λέει είναι ότι δεν μπορεί να υποστηρίζει την Κυβέρνηση Νετανιάχουν, διαμηνύει ο Γενικός Γραμματέας του Στέφανος Στεφάνου. Αναφέρει ότι αυτό που ανησυχεί το κόμμα του από την μαζική αγορά γης από υπηκόους τρίτων χωρών γενικότερα, είναι η τρομακτική αύξηση της τιμής των ακινήτων για τους Κύπριους. Η αναφορά στους Ισραηλινούς όπως αναφέρει στη συνέντευξή του στο «Φ», έγινε διότι το τελευταίο διάστημα, υπάρχουν φαινόμενα μαζικής αγοράς ακίνητης γης σε συνδυασμό με δημοσιεύματα που υπάρχουν σε ισραηλίτικες εφημερίδες για μια δεύτερη γη της επαγγελίας στην Κύπρο. Τονίζει πώς δεν υπάρχει κανένας ρατσισμός και παραδέχεται πώς η αναφορά σε γκέτο θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μιλά για την επόμενη μέρα στο ΑΚΕΛ, την πορεία προς τις βουλευτικές εκλογές, τον στόχο του κόμματος για αύξηση των ποσοστών του και καλεί σε συστράτευση του κόσμου της Αριστεράς για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επίτευξης προοδευτικής αλλαγής το 2028.
– Η επόμενη μέρα μετά το συνέδριο, ποια είναι για το ΑΚΕΛ; Μπαίνετε σε ρυθμούς βουλευτικών εκλογών;
– Συνεχίζουμε τη δουλειά που είχαμε σχεδιάσει από το προηγούμενο συνέδριο με ακόμα μεγαλύτερη δυναμική. Ασφαλώς οι βουλευτικές εκλογές είναι ορόσημο, αλλά εμείς δεν εγκλωβιζόμαστε στα ορόσημα με την έννοια ότι τώρα ξεκινούμε για τις βουλευτικές εκλογές. Οι βουλευτικές εκλογές είναι μέρος της δουλειάς μας, της συνολικότερης δράσης μας. Εμείς δεν θυμούμαστε τον κόσμο μόνο την περίοδο των εκλογών. Το βασικό μας πλάνο είναι η πορεία μας προς την κοινωνία. Η αναβάθμιση της πολιτικής μας παρέμβασης για αντιμετώπιση των προβλημάτων του κόσμου και για προώθηση λύσεων μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές. Κάποιες που μπορούμε να θέσουμε μέσω προτάσεων στη Βουλή και κάποιες άλλες ασκώντας πιέσεις προς την Κυβέρνηση για να τις υιοθετήσει.
– Απευθύνατε ένα κάλεσμα στην Αριστερά για αντεπίθεση για πετύχετε την προοδευτική αλλαγή.
– Ήταν ένα κάλεσμα για να πετύχουμε την προοδευτική αλλαγή. Έχουμε δώσει το στίγμα για το τι εννοούμε. Θέλουμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις έτσι ώστε να έχουμε καλές πιθανότητες να πετύχουμε την προοδευτική αλλαγή το 2028 με ένα Πρόεδρο και μια προοδευτική Κυβέρνηση, στη βάση μιας συγκεκριμένης πολιτικής ατζέντας. Το πώς θα γίνει αυτό και το ποιος θα ηγηθεί αυτής της προσπάθειας, είναι πολύ νωρίς να πούμε. Πρώτα απ’ όλα μεσολαβούν οι βουλευτικές εκλογές οι οποίες θα δείξουν και ποιος ακριβώς θα είναι ο κομματικός χάρτης, πώς διαμορφώνονται οι συσχετισμοί δυνάμεων και ποιες είναι οι δυναμικές τις οποίες πρέπει να έχεις υπόψη την ώρα που θα ληφθούν οι αποφάσεις για τις προεδρικές εκλογές.
– Προφανώς μπαίνει και ένας εκλογικός στόχος για τις βουλευτικές εκλογές…
– Βεβαίως μπαίνει. Ο εκλογικός στόχος είναι να βγούμε πιο ισχυροί στο Κοινοβούλιο και στο λαό.
– Όταν λέτε πιο ισχυροί πώς το εννοείτε;
– Να ενισχύουμε τα ποσοστά μας.
– Βάζετε κάποιο όριο σε αυτό τον στόχο;
– Όριο δεν βάζουμε και κανένας δεν μπορεί να βάλει όριο διότι υπάρχει μία μεγάλη ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού. Όσο πιο ψηλά τόσο το καλύτερο.
– Σωστό, αλλά όταν μιλάτε για ενίσχυση των ποσοστών σας, που το προσδιορίζετε; Εννοείτε σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές ή με τις ευρωεκλογές;
– Η σύγκριση για εμάς είναι με ίδια εκλογική αναμέτρηση. Συγκρίνουμε τις βουλευτικές εκλογές, με τις βουλευτικές εκλογές. Η κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει τα δικά της ιδιόμορφα και ιδιότυπα χαρακτηριστικά.
– Τι άφησε πίσω του το συνέδριο;
– Το πρώτο πράγμα που άφησε πίσω του το συνέδριο είναι μία ενότητα και μία μεγάλη συσπείρωση εντός του κόμματος. Ασφαλώς κριτικές και αυτοκριτικές απόψεις υπήρξαν όπως υπάρχουν και σε κάθε Συνέδριο. Όμως υπήρξε μία ομογνωμία, μια μεγάλη αποδοχή του πλαισίου και της γραμμής που χαράξαμε ως νέα ηγεσία στο προηγούμενο συνέδριο και ένας μεγάλος βαθμός αποδοχής αυτής της γραμμής και των στόχων που θέσαμε.
Ασφαλώς υπήρξαν κριτικές απόψεις για αδυναμίες που υπάρχουν και εντός του κόμματος και όσον αφορά τα αντανακλαστικά που επιδεικνύει. Υπήρξαν απόψεις για το πώς μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε διάφορα εργαλεία στη δουλειά μας. Σημειώθηκε με μεγάλη ικανοποίηση το γεγονός ότι το ΑΚΕΛ μπήκε πάρα πολύ δυναμικά στον τομέα της αξιοποίησης της τεχνολογίας και της κοινωνικής δικτύωσης. Νομίζω ότι ένα δείγμα για το πώς το ΑΚΕΛ αξιοποιεί την τεχνολογία είναι ότι είχαμε ένα συνέδριο με πολλή τεχνολογία. Ακόμα και οι ψηφοφορίες γίνονταν μέσω της τεχνολογίας.
– Πάνω σε αυτό, εκφράστηκαν κάποιες απόψεις ως προς το κατά πόσο διασφαλιζόταν η μυστικότητα της ψήφου.
– Υπήρξαν όντως ερωτηματικά από κάποιους. Εγώ θεωρώ πώς κάποια ερωτηματικά προέκυπταν και από ένα αντικειμενικό φόβο που υπάρχει κάθε φορά που γίνεται μία μεγάλη αλλαγή. Όμως διαβεβαιώνω ότι διασφαλίσαμε τη μυστικότητα της ψήφου. Έγινε μια μεγάλη προεργασία από το αρμόδιο τμήμα που έχουμε στο κόμμα. Μπήκαν όλα τα ερωτήματα και ζητήματα κάτω και διασφαλίσαμε ότι ήταν αδιάβλητο το σύστημα, πλήρως ανώνυμο και ότι κανένας δεν μπορούσε να ψηφίσει δύο φορές.
– Μιλήσατε για την εξωστρέφεια του κόμματος, όμως δέχεστε κριτική ότι η πολιτική γραμμή που ακολουθήσατε ήταν ιδεολογικά πιο σκληρή.
– Όπως;
– Για παράδειγμα η πολύ έντονη γραμμή στο θέμα του Παλαιστινιακού, η παρουσία του Παλαιστίνιο Πρέσβη και η τοποθέτηση για το Ισραήλ.
– Συνηθίζουμε στα συνέδρια να έχουμε χαιρετισμούς και να υπάρχουν θεματικές παρεμβάσεις ανάλογα με την επικαιρότητα. Και σε προηγούμενα συνέδρια υπήρξε αυτό. Η περίοδος είναι τέτοια και το ΑΚΕΛ έχει μια πολύ έντονη θέση και είναι πολύ συσπειρωμένο στο συγκεκριμένο θέμα, ότι πρέπει να σταματήσει η γενοκτονία που γίνεται στη Γάζα και όχι μόνο. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο είχαμε το συγκεκριμένο θέμα και ζητήσαμε από τον Παλαιστίνιο Πρέσβη να χαιρετίσει. Και, εν πάση περιπτώσει, δεν θεωρώ ότι το θέμα της γενοκτονίας που διενεργείται στη Γάζα είναι θέμα για το σκληρό ακροατήριο. Η γενοκτονία συγκινεί και ενεργοποιεί πολύ πέρα της Αριστεράς γιατί είναι θέμα ανθρώπινης ευαισθησίας.
– Κλήθηκε ξανά πρέσβης σε συνέδριο;
– Οι χαιρετισμοί συνήθως γίνονται από αντιπροσωπείες κομμάτων, φέτος όμως αποφασίσαμε να μην καλέσουμε κόμματα από το εξωτερικό. Έτσι καλέσαμε τον πρέσβη για το ένθετο που κάναμε για την Παλαιστίνη. Αυτό είχε να κάνει με ένα πολύ, σημαντικό κεφάλαιο της δράσης του κόμματος τώρα, που έχει να κάνει με την γενοκτονία στην Παλαιστίνη και με την απαίτηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας να σταματήσει ο πόλεμος που είδαμε να γενικεύεται στην περιοχή και να προκαλεί τρόμο στην ανθρωπότητα.
– Με την προοδευτική αλλαγή που επιδιώκετε και μια κυβέρνηση στην οποία θα μετέχει το ΑΚΕΛ, θα επιδιώξετε αλλαγή στην εξωτερική πολιτική; Θα διακόψετε σχέσεις με το Ισραήλ;
– Το ΑΚΕΛ ποτέ δεν είπε τέτοιο πράγμα. Το ΑΚΕΛ αυτό που λέει είναι ότι δεν μπορούμε να στηρίζουμε μια κυβέρνηση, την κυβέρνηση Νετανιάχου, και πολύ περισσότερο να την καλύπτουμε κιόλας – εννοώ η κυπριακή κυβέρνηση- για τη γενοκτονία που κάνει στην Λωρίδα της Γάζας.
Ουδέποτε ισχυριστήκαμε ότι πρέπει να διακοπούν οι σχέσεις με το Ισραήλ.Εμάς η θέση μας για την εξωτερική πολιτική, είναι καταγραμμένη μέσα στις θέσεις του συνεδρίου, ότι πρέπει η Κύπρος να επιδιώκει στο πλαίσιο μιας πολυδιάστατης πολιτικής να αναπτύσσει τις σχέσεις της με όλα τα κράτη, να μην προσδένει τη χώρα σε κάποιο κράτος ή σε κάποιον οργανισμό που είναι σε βάρος των ζωτικών συμφερόντων της χώρας.
Η εξωτερική πολιτική της χώρας μας πρέπει να χαρακτηρίζεται από αξιοπιστία. Είμαστε θύμα εισβολής, κατοχής, εποικισμού και δεν μπορεί η χώρα μας να στηρίζει κυβερνήσεις που κάνουν ό,τι κάνει η Τουρκία στην Κύπρο. Επομένως, όταν και εφόσον γίνουμε κυβέρνηση θα επιδιώκουμε ανάπτυξη των σχέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με όλες τις χώρες στη βάση του διεθνούς δικαίου, χωρίς να προσδένουμε τη χώρα μας στο άρμα κανενός. Κι αυτό όσο το επιτρέπει το πλαίσιο και οι περιορισμοί που τίθενται από τη συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συνεπώς ναι, αναπτύσσεις πολυδιάστατη πολιτική, αναπτύσσεις σχέσεις αλλά αυτή η ανάπτυξη των σχέσεων να μη γίνεται σε βάρος του διεθνούς δικαίου ούτε και σε βάρος ανάπτυξης των σχέσεων με άλλες χώρες. Διότι αυτό γίνεται για παράδειγμα με τον νόμο Ρούπιο- Μενέντεζ, ο οποίος νόμος προβλέπει ότι για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των ΗΠΑ – προσέξτε, των ΗΠΑ – τίθενται όροι στην Κυπριακή Δημοκρατία για το πώς πρέπει να ασκεί την εξωτερική της πολιτική. Είναι κυριαρχικό δικαίωμα της κάθε χώρας η ανάπτυξη εξωτερικής πολιτικής. Και να πω ότι όταν εμείς ήμασταν κυβέρνηση αναπτύξαμε περαιτέρω τη σχέση μας με το Ισραήλ χωρίς να αλλάξουμε τη θέση μας αναφορικά με το παλαιστινιακό και αυτό ήταν ξεκάθαρο και στους Ισραηλινούς.
– Ήρθε όμως σε συνδυασμό με την αναφορά σας για τις αγορές ακινήτων από Ισραηλινούς.
– Η αναφορά μου δεν ήταν μόνο για τους Ισραηλινούς και η ομιλία μου είναι εκεί. Μίλησα – και ανέδειξα ένα σοβαρό θέμα – που αφορά στην εξαγορά γης από υπηκόους τρίτων χωρών. Είδα κάποιες αναφορές που λένε: Γιατί δεν αναφερθήκατε στους Ρώσους και στους Κινέζους κλπ. Να υπενθυμίσω σε όσους το λένε αυτό ότι δεν είναι τώρα που το ΑΚΕΛ έθεσε το ζήτημα. Το θέτει από παλιά. Το θέσαμε στη Βουλή, όπου εγγράψαμε θέμα, θέσαμε ζήτημα για τα χρυσά διαβατήρια που αφορά κατά πλειοψηφία τους Ρώσους, θέσαμε το ζήτημα της «χρυσής βίζας» που πάλιν αφορά τους Ρώσους και τους Κινέζους. Δεν μπορείς να το εμποδίσεις για τους Ευρωπαίους. Διότι είναι λίγη η γη μας αλλά και με αυτή την έξαρση στην πώληση ανεβαίνουν οι τιμές των ακινήτων. Γι’ αυτό και ο ΔΗΣΥ, όταν εμείς επικρίναμε το πρόγραμμα των χρυσών διαβατηρίων μας έλεγαν ότι θέλαμε τάχα να στερήσουμε τη δουλειά που τους μεροκαματιάρηδεςυπονοώντας ότι θέλουμε να καταστρέψουμε την οικονομία. Δεν είναι για αυτόν τον λόγο.
Ήταν γιατί από την μια εκτέθηκε η Κύπρος διεθνώς αλλά από την άλλη γιατί αυτή η μαζική πώληση ανεβάζει τις τιμές των ακινήτων. Είναι γι’ αυτό που ζητήσαμε πολλές φορές και ζητούμε και τώρα, όπως βάλουμε περιορισμούς στην πώληση ακινήτων σε υπηκόους τρίτων χωρών.
Πρέπει να κάτσουμε να προβληματιστούμε γιατί χώρες πιο μεγάλες από εμάς όπως η Ισπανία, η Ιταλία η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες χώρες έχουν πολλούς περιορισμούς και αυστηρές νομοθεσίες σε αυτά τα ζητήματα. Το κάνουν για να συγκρατήσουν τις τιμές των ακινήτων αλλά και να ελέγξουν και την κυριότητα της χώρας. Γιατί η αναφορά για τους Ισραηλινούς;
Διότι το τελευταίο διάστημα, πολύ πριν ακόμα ξεκινήσει αυτός ο πόλεμος που αντικειμενικά δημιουργεί ένα ρεύμα φυγής, υπάρχουν φαινόμενα μαζικής αγοράς ακίνητης γης από Ισραηλινούς σε συνδυασμό με δημοσιεύματα που υπάρχουν σε Ισραηλίτικες εφημερίδες για μια δεύτερη γη της επαγγελίας στην Κύπρο. Αυτά τα πράγματα μας ανησυχούν. Άρα δεν έχει να κάνει μόνο με τους Ισραηλινούς έχει να κάνει με την πώληση γης γενικότερα σε υπηκόους τρίτων χωρών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι με αυτή τη μαζική ροή, όχι μόνο των Ισραηλινών και άλλων έχουν αυξηθεί οι τιμές των ακινήτων στην Κύπρο. Άρα κανένας αντισημιτισμός που έτσι κι αλλιώς δεν χωράει στην ιδεολογία μας η οποία είναι εναντίον κάθε μορφής ρατσισμού.
– Ενδεχομένως να μπορούσε να γίνει με πιο προσεχτική λεκτική διατύπωση και αποφυγή αναφοράς σε γκέτο και σιωνιστικά σχολεία…
-Το γκέτο ναι, θα μπορούσε να αποφευχθεί γιατί παρερμηνεύτηκε. Η αναφορά θα έπρεπε να ήταν μάλλον σε συμπαγείς κοινότητες. Σε ότι αφορά στην αναφορά σε σιωνιστικό σχολείο δεν είναι δική μου. Τη δήλωση έκανε Ραβίνος που ανακοινώνει τη δημιουργία μεγάλου σιωνιστικού σχολείου 1500 μαθητών στην Κύπρο. Για εμάς το βασικό είναι ότι πρέπει να προστατευτεί η γη μας που δεν είναι πολλή και αυτή η μαζική πώληση έχει ανεβάσει τις τιμές σε τέτοιο βαθμό που είναι απρόσιτη η στέγη για τους Κύπριους.
«Το ΑΚΕΛ δεν ήταν ποτέ εξαρτημένο από τον κομματικό μηχανισμό»
– Ο αριθμός των ψήφων που έλαβε το κάθε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής, έχει σημασία; Τι σημαίνει για παράδειγμα το γεγονός ότι εσείς ως ΓΓ του κόμματος ήσασταν δεύτερος…
– Στο προηγούμενο συνέδριο ήμουν τέταρτος και μετά εκλέγηκα Γενικός Γραμματέας. Αυτό το λέω για να δείξω τη σχετικότητα του αποτελέσματος των εκλογών για την ΚΕ. Για την κατάταξη παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες, όπως για παράδειγμα η αναγνωρισιμότητα κάποιου στελέχους ή ο ρόλος που διαδραματίζει στο κόμμα. Ρόλο διαδραματίζουν και διάφορες συγκυρίες. Διαχρονικά, δεν θα έλεγα ότι το αποτέλεσμα των εκλογών για την ΚΕ διαδραμάτισε κάποιο ουσιαστικό ρόλο για τη μετέπειτα πορεία ενός εκάστου. Σημειώνω ότι σ’ αυτό το συνέδριο οι αντιπρόσωποι κλήθηκαν να ψηφίσουν χωρίς καμία καθοδήγηση από την ηγεσία αφού το ψηφοδέλτιο ήταν με αλφαβητική σειρά χωρίς καμία υπόδειξη. Για πρώτη φορά, επίσης, λειτούργησε η ποσόστωση για τα επαγγελματικά και τα εθελοντικά στελέχη.
– Γίνεται μία συζήτηση ότι είναι λίγο παραπλανητική η εικόνα που θέλετε να βγάλετε προς τα έξω σε σχέση με τη σύνθεση της Κεντρικής Επιτροπής και ότι παραμένει ελεγχόμενη. Τι απαντάτε;
– Το ΑΚΕΛ δεν ήταν ποτέ εξαρτημένο από τον κομματικό μηχανισμό και αυτός που το υποστηρίζει αυτό σημαίνει ότι δεν γνωρίζει τι γίνεται μέσα στο κόμμα και πώς είναι οι διαδικασίες. Μπορώ να πω ότι πολλά επαγγελματικά στελέχη είναι πολύ πιο «δύσκολα» και «απαιτητικά» με αποφάσεις του κόμματος και της ηγεσίας. Διακρίναμε επίσης με ικανοποίηση ότι το γεγονός ότι αποφασίσαμε να υπάρχει ποσόστωση στο Καταστατικό Συνέδριο, ενεθάρρυνε εθελοντικά στελέχη να θέσουν υποψηφιότητα διότι κατάλαβαν ότι θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκλεγούν και αυτό επιβεβαιώθηκε μέσα από τις εκλογές που έγιναν.
«Τους συνεργάτες μας
δεν τους αφήνουμε…»
– Την Ειρήνη Χαραλαμπίδου πότε θα την δείτε;
– Έχω δηλώσει ότι ασφαλώς και θα τη δούμε για να συζητήσουμε μαζί της. Συζητώ σημαίνει κάνω διάλογο: ακούω και ακούομαι. Έχουμε 15 χρόνια συνεργασίας θεωρώ ότι αυτή η συνεργασία δεν έχει να κάνει μόνο με τη συμμετοχή στη Βουλή. Το ΑΚΕΛ έχει όριο θητειών και κάποιοι πλέον ολοκληρώνουν την παρουσία τους στη Βουλή λόγω ορίου θητειών. Τους ανθρώπους που συνεργαστήκαμε τόσα χρόνια, είτε είναι στελέχη του Κόμματος είτε συνεργάτες δεν τους αφήνουμε. Θέλουμε να συζητήσουμε μαζί τους να δούμε τι σκέφτονται και τι ρόλο θα ήθελαν και τι μπορούμε εμείς να κάνουμε. Πότε θα συναντηθούμε δεν έχει καθοριστεί. Διαμορφώνουμε κάποιες σκέψεις, θα τις συζητήσουμε και στα νεοεκλεγέντα σώματα. Πιστεύω ότι έτσι όπως βλέπω τα πράγματα πρακτικά, αμέσως μετά το καλοκαίρι ότι θα είμαστε σε θέση να συζητήσουμε και με την Ειρήνη και με τον Κώστα Κώστα και με τα άλλα στελέχη που επηρεάζονται από το όριο θητειών. Είναι αυτό ένα θέμα που θα το δούμε, όταν τρέξουμε τις διαδικασίες των βουλευτικών, αντικειμενικά μετά το καλοκαίρι.