Μπορεί για κάποιους να φαίνεται λίγο μακρινό το 2030, για τη Λάρνακα, ωστόσο, αποτελεί ένα ασφυκτικό ορόσημο, μετά την ιστορική επιτυχία της ανάληψης του χρίσματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης (ΠΠΕ). Ο οργανισμός Λάρνακα 2030, ο Δήμος και οι υπόλοιποι φορείς πρέπει αμέσως να σηκώσουν μανίκια και να εργαστούν για την υλοποίηση ενός φιλόδοξου προγράμματος, που εάν επιτύχει, θα φέρει σωρευτικά και πολύτιμα οφέλη.
Το μεγάλο ζητούμενο είναι η εξεύρεση χρηματοδότησης για τη λειτουργία του Οργανισμού Λάρνακα 2030, που θ’ αναλάβει την υλοποίηση του καλλιτεχνικού προγράμματος, αλλά και για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Το πρώτο κοστολογήθηκε στα €27 εκατ., ενώ οι υποδομές, κορωνίδα των οποίων θα είναι το μεγαλεπήβολο Κέντρο Τεχνών, έχουν προκαταρκτική εκτίμηση τα €40.5 εκατ.
Μέχρι στιγμής στα ταμεία του Λάρνακα 2030 είναι βέβαιο πως θα μπουν για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα €10 εκατ. που αποτελούν την κρατική χορηγία και €1.5 εκατ. από το βραβείο Μελίνα Μερκούρη, που δίδεται στις ΠΠΕ. Από κει και πέρα τα υπόλοιπα χρήματα θα προκύψουν, όπως αναγράφεται και στον φάκελο της υποψηφιότητας της Λάρνακας, από τον Δήμο, τον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης Λάρνακας και τους συνεργαζόμενους Δήμους της επαρχίας, ευρωπαϊκά προγράμματα και χορηγίες.
Η πιο μεγάλη πρόκληση, πάντως, είναι η χρηματοδότηση των υποδομών, με το βάρος να πέφτει στον Δήμο Λάρνακας που θα ζητήσει κρατική ενίσχυση και θα αντλήσει κονδύλια από Ευρωπαϊκά Ταμεία. Τα έργα που αναμένεται να γίνουν είναι τα εξής:
Κέντρων Τεχνών αξίας €30 εκατ.
Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο, που φέρει την υπογραφή ενός από τους μεγαλύτερους αρχιτεκτονικούς οίκους του κόσμου, των Foster + Partners, που σχεδίασαν και το Larnaka-land of tomorrow. Το Art Center θ’ ανεγερθεί παραλιακά, σε χώρο απ’ όπου απομακρύνθηκαν εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών (δίπλα από το αμερικανικό πανεπιστήμιο) και μόνο ο σχεδιασμός του στοίχισε €1,5 εκατ., ποσό που καλύφθηκε από ιδιωτικούς πόρους. Σημειώνεται πως μεγάλης αξίας είναι και η γη έκτασης 4.000 τ.μ., που παραχωρήθηκε ως αντισταθμιστικό από τον Όμιλο Πετρολίνα.
«Είμαστε στη διαδικασία της υποβολής για εξασφάλιση άδειας», ανέφερε στον «Φ» ο δήμαρχος Λάρνακας, ο οποίος σημείωσε πως αρχές Ιανουαρίου θα γίνει ευρεία σύσκεψη με τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να καθοριστούν τα χρονοδιαγράμματα. Κληθείς ν’ αναφέρει από πού θα προκύψει η χρηματοδότηση του έργου, που κοστολογήθηκε στα €30 εκατ., απάντησε πως αυτό θα επιτευχθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια και αντισταθμιστικά από την ανάπτυξη της περιοχής.
Το Κέντρο Τεχνών θα περιλαμβάνει δύο χώρους για παραστατικές τέχνες. Η βασική σκηνή θα είναι χωρητικότητας περίπου 1000 θεατών, ενώ θα υπάρχει και δεύτερη σκηνή με 150 θέσεις. Επιπρόσθετα, θα δημιουργηθούν και δύο εκθεσιακοί χώροι, ενώ θα στεγαστεί στον χώρο και το Design Center, που φιλοδοξεί να καθορίσει το μέλλον της δημιουργικής σκέψης της πόλης, παντρεύοντας παραδοσιακές τεχνικές με τον σύγχρονο σχεδιασμό. Ξεχωριστή θέση θα έχει και το Μουσείο των Ανθρώπων, το οποίο σχεδιάστηκε από τον διευθυντή των Αρχείων Λάρνακας – Φοίβος Σταυρίδης, δρ Ιωσήφ Χατζηκυριάκο.
«Τέτοια υποδομή δεν υπάρχει στην Κύπρο, ούτε καν στην Ελλάδα. Είναι μια επένδυση στο μέλλον της χώρας. Είναι μια υποδομή, μέσω της οποίας θα επιχειρήσουμε η Λάρνακα και η Κύπρος συνολικότερα να γίνουν σημείο αναφοράς στο διεθνή χάρτη. Ήδη έγινε σοβαρή επένδυση και είναι απολύτως εφικτό να τελειώσει στην ώρα του, όμως πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη στήριξη και από την Κυβέρνηση», ανέφερε στην εφημερίδα μας η καλλιτεχνική διευθύντρια του Λάρνακα 2030, Κέλυ Διαπούλη.
Σημειώνεται πως στον φάκελο προβλέπεται και plan Β σε περίπτωση που δεν είναι έτοιμο το 2030 το Κέντρο Τεχνών. Το πλάνο αυτό περιλαμβάνει ανακαίνιση της αίθουσας αναχωρήσεων του παλαιού Αεροδρομίου Λάρνακας, με σκοπό να φιλοξενηθούν εκδηλώσεις.
Μετατρέπεται σε Κέντρο Κινηματογράφου το REX
Το δεύτερο σημαντικό έργο είναι η ανακαίνιση του θρυλικού κινηματογράφου REX, που θα μετατραπεί σε Κέντρο Κινηματογράφου, με σκηνή για προβολές και εγκαταστάσεις για συναφείς δραστηριότητες. Το έργο κοστολογήθηκε σε €4,5 εκατ. και αναμένεται να είναι έτοιμο μέχρι το 2029.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τον Δήμο Λάρνακας έχει γίνει ήδη αποτύπωση του χώρου και θα ετοιμαστούν οι όροι για τις προσφορές για τη μελέτη αποκατάστασης του κτηρίου. Ο στόχος είναι μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2026 να προκηρυχθούν οι προσφορές για μελετητή και εντός του επόμενου χρόνου ν’ αρχίσουν οι κατασκευαστικές εργασίας.
Ανακατασκευή του Θεάτρου Σκάλα και ανακαίνιση του Δημοτικού Θεάτρου
Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται και η διαδικασία για την ανακατασκευή του Θεάτρου Σκάλα, το οποίο θα φιλοξενήσει εκδηλώσεις το 2030, ενώ υπάρχει και ενδιαφέρον από τον ΘΟΚ ώστε να γίνει η βάση της Δραματικής Σχολής που προγραμματίζει στη Λάρνακα. Το κόστος του έργου, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, θ’ ανέλθει στα €3,5 εκατ. Η μελέτη για το κτήριο έχει ολοκληρωθεί και αρχές του 2026, σύμφωνα με ενημέρωση από τον Δήμο Λάρνακας, αναμένεται να κινηθούν οι διαδικασίες για την εξασφάλιση πολεοδομικής και οικοδομικής άδειας.
Σ’ ό,τι αφορά στην ανακαίνιση του Δημοτικού Θεάτρου Λάρνακας, Γιώργος Λυκούργος, εκτιμήθηκε στα €2,5 εκατ. και εντός του 2026 θα προκηρυχθούν οι προσφορές για μελετητή.
Κληθείς, ν’ αναφέρει εάν θα προκύψουν κι άλλα έργα που θα έχουν σχέση με την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, ο δήμαρχος Λάρνακας απάντησε πως αυτό θα εξαρτηθεί από τη χρηματοδότηση που θα εξασφαλιστεί. «Το επόμενο διάστημα θα ξεκαθαρίσει η χρηματοδότηση και θα καθοριστούν και τα έργα», σημείωσε.
Τεράστια τα οφέλη
Τα οφέλη κυρίως για την πόλη της Λάρνακας, αλλά και για τους συνεργαζόμενους Δήμους της επαρχίας, θα είναι πολύ μεγάλα και θα γίνουν περισσότερο ορατά όσο πλησιάζουμε στο 2030 και ιδιαίτερα εκείνη την χρονιά, όταν για ένα ολόκληρο χρόνο θα πραγματοποιούνται διεθνούς εμβέλειας εκδηλώσεις.Τα κέρδη θα είναι κοινωνικά, πολιτιστικά, τουριστικά, αλλά και οικονομικά για την Λάρνακα. Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλά παραδείγματα πόλεων που αναγεννήθηκαν μέσα από τη διαδικασία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.
«Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα είναι ο κινητήρας που θ’ αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης. Η πόλη μετά την ΠΠΕ θα έχει συγκεκριμένη ταυτότητα, αυτήν ενός πολιτιστικού κέντρου διεθνών προδιαγραφών. Πέραν από τα οφέλη για την ντόπια πολιτιστική σκηνή, η Λάρνακα θα μετατραπεί σ’ έναν πολιτιστικό προορισμό όπως έγινε για παράδειγμα η Γλασκόβη και το Μπιλμπάο μετά την Πολιτιστική Πρωτεύουσα», εξηγεί η διευθύντρια του Λάρνακα 2030, υποδεικνύοντας πως θα προκύψουν και σημαντικά οικονομικά οφέλη. «Αν και αυτό αλλάζει από πόλη σε πόλη, η απόδοση που καταγράφεται είναι πως για κάθε ευρώ που θα ξοδέψει μια πόλη θα λάβει πίσω 8 με 10 ευρώ. Στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα έχουν να κερδίσουν όλοι και γι’ αυτό έχουν ενωθεί όλες οι δυνάμεις της πόλης και της επαρχίας», πρόσθεσε η κ. Διαπούλη.
