Έκθεση – φωτιά της Ελεγκτικής Υπηρεσίας φέρνει στο φως σοβαρές παρατυπίες και παραλείψεις στη διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ) κατά την ανέγερση του νέου κτηρίου της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μόρφου (ΑΔΜ) στην Ευρύχου.
Το έργο, συνολικής συμβατικής αξίας €4.047.850, υλοποιήθηκε με τη μέθοδο Μελέτη, Κατασκευή και 12ετή Συντήρηση, με Αναθέτουσα Αρχή το Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ).
Ο Γενικός Ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, στον προλογισμό της Ειδικής Έκθεσης, υπογραμμίζει ότι ο έλεγχος ξεκίνησε κατόπιν επώνυμης καταγγελίας και επιβεβαίωσε τους ισχυρισμούς του καταγγέλλοντα. Διαπιστώθηκαν παραβάσεις των περί Αποβλήτων Νόμων (2011-2022) και σημαντικές παραλείψεις από την Αναθέτουσα Αρχή στον έλεγχο του Αναδόχου.
«Η παρούσα Έκθεση υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης της αυστηρής εφαρμογής του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει τη διαχείριση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις, καθώς και την ουσιαστική επιμόρφωση των λειτουργών των Αναθετουσών Αρχών», τονίζει ο κ. Παπακωνσταντίνου.
Ανησυχίες εκφράζονται επίσης για τη σημαντική καθυστέρηση στη διερεύνηση του θέματος από το αρμόδιο Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ), η οποία δυσχέρανε τη δυνατότητα αποκατάστασης του χώρου.
Ο έλεγχος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο οποίος περιλάμβανε και επιτόπιο έλεγχο στις 29/5/2023. Την επομένη (30/5/2023) ο «Φ» αποκάλυψε το θέμα, ενώ έδωσε συνέχεια και τις επόμενες ημέρες με την παρέμβαση του Υπουργού Μεταφορών Αλέξη Βαφεάδη. Ωστόσο, το Τμήμα Περιβάλλοντος επέβαλε πρόστιμο στον παρανομούντα ύψους €2.000, 2,5 χρόνια αργότερα στις 27/10/2025, κατόπιν και ενημέρωσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας μέσω του προσχεδίου της Ειδικής Έκθεσης για την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων για την αποκατάσταση του χώρου και την απόδοση ευθυνών.
Ουσιαστικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία κατέληξε στα ακόλουθα κύρια ευρήματα:
● Διαπιστώθηκε παράνομη εναπόθεση ΑΕΚΚ σε παρακείμενο τεμάχιο της Σχολικής Εφορείας Σολέας (Γυμνάσιο), εκτός του εργοταξίου, χωρίς τις απαραίτητες εγκρίσεις. Κατά τον επιτόπιο έλεγχο, βρέθηκαν υλικά που περιείχαν άχρηστα υλικά πέραν των ΑΕΚΚ (όπως πλαστικά, ξύλα, χαρτόνια, καλώδια, κεραμικά).
● Το ΤΔΕ επέτρεψε στον Ανάδοχο να αλλάξει τον τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων (επαναχρησιμοποίηση/επιχωμάτωση) χωρίς να αναθεωρηθεί το αρχικά ελλιπές Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) και χωρίς να εξασφαλιστεί η τεκμηρίωση των ποσοτήτων και της τελικής διάθεσης.
● Σύμφωνα με το Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ), ο Ανάδοχος είχε δικαίωμα επαναχρησιμοποίησης ΑΕΚΚ για επιχωματώσεις μόνο εντός του εργοταξίου και όχι σε παρακείμενους χώρους, όπως συνέβη.
● Από το συνολικό ισοζύγιο ποσοτήτων, προέκυψε ότι 6.547 κ.μ. παρέμειναν ως υπόλοιπο εκσκαφέντων, εκ των οποίων τα 6.384 κ.μ. χρησιμοποιήθηκαν για την επιχωμάτωση παρακείμενων χώρων.
● Η Έκθεση τονίζει την αδικαιολόγητη καθυστέρηση στη διερεύνηση του θέματος από το αρμόδιο Τμήμα Περιβάλλοντος. Παρά το γεγονός ότι η καταγγελία τέθηκε αρχικά στις 4/1/2022 και η Ελεγκτική ζήτησε ενημέρωση στις 2/6/2023, η διερεύνηση του ΤΠ ολοκληρώθηκε μόλις στις 27/10/2025, κατόπιν πιέσεων από την Ελεγκτική Υπηρεσία.
Σημειώνεται ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος προχώρησε στην επιβολή προστίμου €2.000 στον Ανάδοχο για παραβάσεις των περί Αποβλήτων Νόμων στις 27/10/2025 και το οποίο ξοφλήθηκε από τον ανάδοχο στις 7/11/2025. Περαιτέρω τονίζεται ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος πραγματοποίησε ενημερωτικές ημερίδες για τις πρόνοιες της νομοθεσίας (ΑΚΚ) και επαφή με Συλλογικά Συστήματα Διαχείρισης ΑΚΚ. Το Τμήμα Περιβάλλοντος ανέλαβε τη δέσμευση για ετοιμασία σύντομου Οδηγού Διαχείρισης προς τους διαχειριστές/Συντονιστές Δημοσίων Συμβάσεων.
Σύμφωνα με την πρόσφατη ενημέρωση του ΤΠ ημερ. 27/10/2025, η αποκατάσταση του χώρου κρίνεται δύσκολη ή αδύνατη λόγω της επίστρωσης ασφάλτου και της ύπαρξης αποβλήτων στον χώρο από το παρελθόν. Το ΤΠ, εφόσον η Αναθέτουσα Αρχή επιβεβαιώσει την καταλληλότητα του υλικού για χρήση στάθμευσης, θεωρεί ότι δεν απαιτείται απομάκρυνση των ΑΕΚΚ και αποκατάσταση του χώρου, ολοκληρώνοντας έτσι τις δικές του ενέργειες.
Εισηγήσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας
Η Ελεγκτική Υπηρεσία, μέσω της Έκθεσης, απευθύνει συγκεκριμένες συστάσεις:
● Άμεση διασφάλιση της αυστηρής τήρησης των περί Αποβλήτων Νόμων από τους Αναδόχους και εντατικός έλεγχος της συμμόρφωσής τους από τις Αναθέτουσες Αρχές.
● Οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να προβαίνουν σε έγκαιρη διερεύνηση παρόμοιων θεμάτων για αποφυγή αλλοίωσης στοιχείων και αδυναμίας αποκατάστασης των χώρων.
● Κρίσιμη θεωρείται η ενημέρωση και εκπαίδευση των Λειτουργών που διαχειρίζονται δημόσιες Συμβάσεις, σε συνεργασία με το Τμήμα Περιβάλλοντος, για τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία περί αποβλήτων.
Η θέση του Τμήματος Δημοσίων Έργων
Τα ευρήματα ελέγχου, περιλαμβανομένων των διαπιστώσεων, συμπερασμάτων και παρατηρήσεων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, διαβιβάστηκαν με επιστολή ημερ. 30/6/2025 στο Τμήμα Δημοσίων Έργων (ΤΔΕ), για σχόλια και πληροφόρηση σε σχέση με τις διορθωτικές ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί για την επίλυση των προβλημάτων που εγείρονται, με το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους.
Σύμφωνα με την επιστολή ημερ. 4/7/2025 του Ελεγχόμενου Φορέα (ΤΔΕ), ο Ανάδοχος κατείχε ανανεωμένες άδειες της εγγραφής του σε Συλλογικό Εναλλακτικό ΣΔΑ καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης των κατασκευαστικών εργασιών του έργου.
Όσον αφορά στη διαπίστωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για μη υποβολή πλήρους ή/και αναθεωρημένου ΣΔΑ, ο Ελεγχόμενος Φορέας επιβεβαίωσε την εκ παραδρομής μη υποβολή του. Σημείωσε επίσης ότι, παρά την παράλειψη υποβολής του εν λόγω εγγράφου, το έργο τύγχανε συστηματικής επίβλεψης και διαχείρισης εκ μέρους του ΤΔΕ και των εκπροσώπων της, με αποτέλεσμα την υψηλή ποιότητα κατασκευής του έργου.
Εντούτοις, αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία, δεν αναφέρθηκε ή/και σχολιάστηκε οτιδήποτε σε σχέση με τις παραλείψεις που εντοπίστηκαν από την Υπηρεσία στο πλαίσιο του ελέγχου, αναφορικά με την επιβεβαίωση του τρόπου διαχείρισης των ΑΕΚΚ στο στάδιο υπογραφής της Σύμβασης και την επιβεβαίωση του ισοζυγίου των ΑΕΚΚ που μεταφέρθηκαν εκτός του έργου, ή/και σε τυχόν διορθωτικές ενέργειες που προτίθεται ο Ελεγχόμενος Φορέας να προβεί για σκοπούς επίλυσης των προβλημάτων που εγείρονται.
