Εκστρατεία για αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών και της συνεπακόλουθης μικροβιακής αντοχής στην Κύπρο, έχει ξεκινήσει το υπουργείο Υγείας. Τα αποτελέσματα των κυπριακών νοσηλευτηρίων στις δύο τελευταίες ευρωπαϊκές ανασκοπήσεις επέβαλαν στις αρμόδιες Αρχές να ανασυνταχθούν, με το υπουργείο Υγείας να έχει ετοιμάσει, τον τελευταίο χρόνο, σε συνεργασία με την Κεντρική Επιτροπή Λοιμώξεων, σειρά κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών τις οποίες απέστειλε ήδη στα νοσοκομεία, δημόσια και ιδιωτικά, αλλά και σε όλους τους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας καλώντας τους επαγγελματίες σε συμμόρφωση και συνεργασία.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει των τελευταίων δεδομένων που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων, τον Μάιο του 2024, η Κύπρος βρισκόταν πολύ μακριά από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ό,τι αφορά τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, με τα ποσοστά μας να φθάνουν το 13,8%, τη στιγμή που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρισκόταν στο 7%.
Συνολικά, μέχρι σήμερα, έχουν ετοιμαστεί και έχουν σταλθεί στα νοσοκομεία της Κύπρου 20 διαφορετικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες αφορούν τις λοιμώξεις στους χώρους παροχής υπηρεσιών Υγείας και κάποιες από αυτές αφορούν τον τρόπο διαχείρισης λοιμώξεων που προκαλούνται από διάφορα μικρόβια και βακτήρια, τα οποία σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, η Κύπρος φαίνεται να αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας από τις συχνότερες ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, του MRSA, για την οποία το 2019 είχε καθοριστεί στόχος για μείωση της επίπτωσης κατά 18% έως το 2030, ώστε να φθάσει η Κύπρος τα 5,6 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού το 2030 και το κυπριακό ποσοστό όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά ανέβηκε το 2023 στα 15,5 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους.
Σημαντικά ποσοστά παρουσίαζε η Κύπρος και σε ό,τι αφορά τις λοιμώξεις που προκαλούνται από τη χρήση ουροκαθετήρων με τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες να έχουν, επίσης, σταλθεί στα νοσηλευτήρια.
«Στόχος του υπουργείου Υγείας και της Κεντρικής Επιτροπής Λοιμώξεων», ανέφερε στον «Φ» η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια και διευθύντρια ιατρικών υπηρεσιών, Ελισάβετ Κωνσταντίνου, «είναι αυτή η προσπάθεια που άρχισε τον τελευταίο ενάμισι χρόνο να συνεχιστεί. Κατά διαστήματα και μόλις ετοιμαστεί ένας αριθμός κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών, αποστέλλονται σε όλα τα νοσοκομεία, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και η διαδικασία αυτή είναι συνεχής». Οι οδηγίες αυτές, εξήγησε, «απευθύνονται σε όλους τους επαγγελματίες υγείας και το προσωπικό που εμπλέκεται στην παροχή υπηρεσιών υγείας και στοχεύουν στην προαγωγή της ασφάλειας τόσο των ασθενών όσο και του προσωπικού, μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης και πρόληψης των λοιμώξεων».
Παράλληλα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, πρόσθεσε, «έχουν ετοιμαστεί τα προσχέδια δύο εθνικών στρατηγικών. Η μια αφορά τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και η δεύτερη τη μικροβιακή αντοχή», ενώ «μέχρι το τέλος του χρόνου προγραμματίζεται να λειτουργήσει και ειδικό λογισμικό στο οποίο θα καλούνται τα νοσηλευτήρια να καταχωρούν τόσο τα περιστατικά λοιμώξεων που καταγράφουν, όσο και τα δεδομένα τους σε σχέση με την χορήγηση αντιβιοτικών. Οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις συνδέονται άμεσα με τη μικροβιακή αντοχή, η οποία συνδέεται με την κατανάλωση αντιβιοτικών, οπόταν, μέσω του λογισμικού, θα γίνεται συνολική καταγραφή για να υπάρχει και σωστή επιτήρηση». Αυτή τη στιγμή, είπε, «βρίσκονται υπό μελέτη νομικές πτυχές της λειτουργίας του συγκεκριμένου λογισμικού».
Πέραν αυτών «και επειδή τα θέματα αυτά είναι πολύ σοβαρά για το υπουργείο Υγείας, προωθείται η σύσταση και λειτουργία επιτροπών επιτήρησης λοιμώξεων και επιμελητείας αντιβιοτικών στα νοσοκομεία. Κάποια νοσηλευτήρια, μάλιστα, έχουν ήδη λειτουργήσει αυτές τις επιτροπές», ενώ, ταυτόχρονα, «επανενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα εκπαίδευσης των νοσηλευτών λοιμώξεων, τους οποίους, επίσης, πρέπει να διαθέτουν τα νοσοκομεία ώστε να γίνεται σωστή παρακολούθηση, διαχείριση και εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών».
Η προσπάθεια που καταβάλλει το υπουργείο Υγείας, τον τελευταίο ενάμισι χρόνο, είπε η κ. Κωνσταντίνου, «είναι η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια που γίνεται και σε σχετίζεται με τη διαχείριση των νοσοκομειακών λοιμώξεων, τη χρήση αντιβιοτικών και τη μικροβιακή αντοχή. Υπάρχει προγραμματισμός και φαίνεται ότι και οι επιστήμονες με τους οποίους συνεργάζεται το Υπουργείο είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι και συμμετέχουν στην όλη προσπάθεια με μεγάλο ζήλο αφού αναγνωρίζουν το πρόβλημα και στοχεύουν στην βελτίωση της κατάστασης. Να μην ξεχνάμε», είπε καταλήγοντας, «ότι η ως Κύπρος συμμετέχουμε και σε διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα και πρέπει να ακολουθούμε κάποια δεδομένα, να εφαρμόζουμε διάφορες δράσεις άρα η προσπάθεια μας δεν γίνεται μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και ευρωπαϊκό».
