Ο ισχυρός σεισμός μεγέθους 8,8 Ρίχτερ που σημειώθηκε χθες ανοιχτά της Καμτσάτκα, στη Ρωσία, κατατάσσεται μεταξύ των δέκα ισχυρότερων σεισμών παγκοσμίως από το 1900. Παρά την ισχύ του και τον κίνδυνο για τσουνάμι στον Ειρηνικό, οι επιπτώσεις ήταν περιορισμένες, γεγονός που αποδίδεται σε γεωμορφολογικούς και σεισμοτεκτονικούς παράγοντες.
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι πρόκειται για τον κύριο σεισμό μιας ακολουθίας που εξελισσόταν τις τελευταίες τρεις εβδομάδες στην ίδια περιοχή, με περισσότερους από 50 σεισμούς άνω των 5 Ρίχτερ, μεταξύ των οποίων τρεις σεισμοί 6,6 Ρίχτερ και ένας 7,4 Ρίχτερ.
Η μετασεισμική δραστηριότητα είναι έντονη και αναμένεται να συνεχιστεί για ημέρες ή και μήνες, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Ήδη έχουν καταγραφεί πάνω από 24 μετασεισμοί άνω των 5 Ρίχτερ, ενώ ισχυροί μετασεισμοί 6,9 και 6,3 Ρίχτερ επιβεβαιώνουν τη δυναμική του φαινομένου. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν και μετασεισμό έως και 7,8 Ρίχτερ το επόμενο διάστημα.
Σε δηλώσεις του ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ δρ Ευθύμιος Λέκκας ανέφερε ότι «περιμένουμε χιλιάδες σεισμούς τους αμέσως επόμενους μήνες γιατί διεγέρθηκε μεγάλη περιοχή με αποτέλεσμα να έχουμε όλη αυτή τη δραστηριότητα».
Η έντονη και συνάμα ισχυρή σεισμική δραστηριότητα σημειώνεται στην περιοχή η οποία ονομάζεται από τους επιστήμονες «Δαχτυλίδι της Φωτιάς» του Ειρηνικού λόγω των ηφαιστειακών και σεισμικών γεγονότων. Ο σεισμός των 8,8 Ρίχτερ προήλθε από την βύθιση της πλάκας του Ειρηνικού βορειοδυτικά κάτω από την πλάκα της Βόρειας Αμερικής στη λεγόμενη τάφρο Κουρίλας-Καμτσάτκα.
Ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και πρόεδρος της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, δρ Αθανάσιος Γκανάς, ανέφερε ότι το μέγεθος του σεισμού των 8,8 Ρίχτερ δεν αποτέλεσε έκπληξη στην επιστημονική κοινότητα, αφού η συγκεκριμένη περιοχή έχει ξαναδώσει παρόμοιους σεισμούς στο παρελθόν. «Το ρήγμα που έδωσε τον ισχυρό σεισμό είναι ένα χαρτογραφημένο ρήγμα και βρίσκεται στο όριο επαφής της πλάκας του Ειρηνικού που βυθίζεται κάτω από την Καμτσάκα και την Ευρασία γενικότερα, με έναν ρυθμό 8 εκατοστών τον χρόνο. Αυτή η βύθιση οδηγεί στη συσσώρευση μεγάλης σεισμικής ενέργειας κατά μήκος αυτής της επιφάνειας, που είναι το μεγάλο ρήγμα που έσπασε.
Η διάρρηξη είχε μήκος περίπου 600 χιλιομέτρων, με φορά διάρρηξης από Βορρά προς Νότο, δηλαδή από Ρωσία προς Ιαπωνία. Επίσης, είχαμε μεγάλες μετατοπίσεις για πάνω από 200 χιλιόμετρα διάρρηξης και η μετατόπιση του θαλάσσιου πυθμένα ξεπέρασε τα 4 μέτρα. Αποτέλεσμα να προκληθούν μεγάλα κύματα τσουνάμι, τα οποία διαδόθηκαν σε όλο τον Ειρηνικό ωκεανό και έπληξαν τις δυτικές ακτές των ΗΠΑ, την Αλάσκα, Κεντρική και νότια Αμερική, Ιαπωνία Φιλιππίνες Ινδονήσια, Ρωσία κ.λπ.».
Σύμφωνα με τα σεισμικά στοιχεία της περιοχής, το 1923 είχε γίνει σεισμός μεγέθους 8,4 Ρίχτερ, 150 χιλιόμετρα βόρεια του επικέντρου του χθεσινού σεισμού. Ενώ το 1952 υπήρξε ο μεγαλύτερος καταγεγραμμένος σεισμός στο τμήμα της Καμτσάτκα με μέγεθος 9 Ρίχτερ. Το επίκεντρο του 1952 απέχει λιγότερο από 30 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του χθεσινού σεισμού. Ο χθεσινός σεισμός για τους επιστήμονες φαίνεται πως έσπασε το κομμάτι που δεν είχε διαρρηχθεί μεταξύ των σεισμών του 1923 και 1952.
Ο χθεσινός σεισμός επειδή, όπως προαναφέρθηκε, εκδηλώθηκε στο «Δαχτυλίδι της Φωτιάς» του Ειρηνικού είναι πολύ πιθανόν να ενεργοποιήσει γειτονικά ηφαίστεια όπως έγινε με το Κλουτσεφσκόι, το οποίο βρίσκεται περίπου 450 χλμ. βόρεια της περιφερειακής πρωτεύουσας Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι και είναι ένα από τα υψηλότερα ηφαίστεια στον κόσμο. Άλλωστε, σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, το «Δαχτυλίδι της φωτιάς» στον Ειρηνικό είναι η περιοχή στη λεκάνη του Ειρηνικού Ωκεανού όπου σημειώνονται πάρα πολλοί σεισμοί και ηφαιστειακές εκρήξεις. Έχει πεταλοειδές σχήμα 40.000 χιλιομέτρων και περιλαμβάνει 452 ηφαίστεια. Περίπου το 90% των σεισμών του κόσμου και το 81% των μεγαλύτερων σεισμών του κόσμου συμβαίνουν κατά μήκος του «Δακτυλίου της Φωτιάς», ενώ το 75% των ενεργών ηφαιστείων του πλανήτη βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές γύρω από τον Ειρηνικό, στο «Δαχτυλίδι της Φωτιάς».
Γιατί το τσουνάμι δεν ήταν τόσο καταστροφικό
Αν λάβουμε υπ’ όψιν το φονικό τσουνάμι της Σουμάτρας τον Δεκέμβριο του 2004 το ύψος του οποίου έφτασε ακόμη και τα τριάντα μέτρα και ήταν αποτέλεσμα του σεισμού μεγέθους 9,1 Ρίχτερ που προκάλεσε το θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, ή το τσουνάμι στη Φουκουσίμα το οποίο κατέστρεψε τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα και προκάλεσε ραδιενεργή καταστροφή, τον Μάρτιο του 2011 μετά από σεισμό 9 Ρίχτερ, θα περίμενε ότι κάτι ανάλογο θα συνέβαινε και με τον σεισμό των 8,8 Ρίχτερ. Κι όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία, το τσουνάμι που χτύπησε τον Ειρηνικό δεν ξεπέρασε τα πέντε μέτρα και δεν ήταν ιδιαίτερα καταστροφικό. Ο κ. Γκανάς εξήγησε: «Δίνεται η εντύπωση ότι το τσουνάμι δεν ήταν μεγάλο, αλλά κατέκλυσε όλη τη λεκάνη του Ειρηνικού και ξέρουμε ότι είχε ύψος 4-5 μέτρα, επομένως μιλάμε για μεγάλο κύμα.
Ο τρόπος της διάρρηξης τα τελευταία 250 χιλιόμετρα προς Ιαπωνία είχε σημαντική συνιστώσα οριζόντια, οπότε η μετατόπιση των 4-5 μέτρων στην επιφάνεια εντοπίστηκε σε μικρό κομμάτι του ρήγματος και όχι σε όλο το μήκος του». Ο χθεσινός σεισμός προκάλεσε κύματα τσουνάμι ύψους έως 5 μέτρων σε περιοχές της ανατολικής Ρωσίας, σύμφωνα με τις Αρχές εκεί, ενώ σε άλλες περιοχές δεν ξεπέρασε τα 3 μέτρα.
«Το ύψος του κύματος του τσουνάμι επηρεάζεται επίσης από το τοπικό ανάγλυφο του θαλάσσιου πυθμένα κοντά στην ακτή και από το ανάγλυφο της ξηράς όπου φτάνει», δήλωσε στο BBC η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, Λίζα Μακ Νιλ.
«Αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με τον πληθυσμό της ακτής, επηρεάζουν τη σοβαρότητα των συνεπειών», πρόσθεσε. Επίσης, το εστιακό βάθος του σεισμού ενδέχεται να ήταν μεγαλύτερο απ’ ό,τι αρχικά υπολογίστηκε. Οι αρχικές αναφορές από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία ανέφεραν ότι ο σεισμός είχε επίκεντρο σε αρκετά μικρό βάθος, περίπου 20,7 χιλιόμετρα (12,9 μίλια) κάτω από την επιφάνεια της Γης, αλλά, όπως ανέφερε στο BBC ο λέκτορας Περιβαλλοντικής Σεισμολογίας στο University College London, δρ Στίβεν Χικς, αν το επίκεντρο βρισκόταν κατά 20 χλμ. βαθύτερα, αυτό θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το ύψος των κυμάτων.
iefimerida.gr
